Movement disorder 1

Jun. 2013

การเคลื่อนไหวผิดปกติ....

จัดเป็นกลุ่มของโรค และกลุ่มของอาการแสดงที่กระทบต่อการควบคุม
การเคลื่อนไหวของร่างกาย

มันเป็นการเคลื่อนไหวแบบง่าย ๆ 
โดยเจ้าตัวไม่ต้องใช้แรงแต่อย่างใด  เมันเกิดขึ้นได้เอง (involuntary)

แต่การเคลื่อนไหวตามปกติ จำเป็นต้องอาศัยระบบการควบการเคลื่อนไหว...

หากเกิดมีการขัดขวางในส่วนใดส่วนหนึ่งของระบบดังกล่าว สามารถทำให้

การเคลื่อนไหวผิดเพี้ยนไปได้  เป็นต้นว่า อ่อนแรงเกินไป, ออกแรงมากไป,

ไม่มีการประสานกัน, หรือไม่สามารถใช้มือทำงานได้ตามปกติ
เป็นเหตุให้การเคลื่อนไหวตามที่ตั้งใจไว้ ไม่สามารถดำเนินไปได้ 

ภาวะดังกล่าว เราเรียกว่า movement disorders

สถิติประชากร (Demographics)

อุบัติการณ์ และสถิติประชากรจะมีความแตกต่างกันตามชนิดของการเคลื่อนไหว

ที่ผิดปกติยกตัวอย่าง Restless leg syndrome(RLS) จะพบได้ประมาณ 12 ล้านคน

ของประชากรในสหรัฐฯ โดยจะเกิดขึ้นกับทั้งเพศชาย และหญิงในอายุเท่าใดก็ได้ 
และมีแนวโน้มจะเลวลงเมื่อคนเราแก่ตัวขึ้น

สำหรับการเคลื่อนไหวผิดปกติแบบ ataxia…

ที่พบได้บ่อยที่สุดเห็นจะเป็นพวก Friedreich’s ataxia  
ซึ่งจากสถิติของสหรัฐฯ ได้รายงานว่า สามารถพบได้หนึ่งรายใน
ประชากร 50,000 ราย  โดยพบได้ทั้งชาย และหญิง

Causes and Symptoms

สาเหตุ (Causes)

ตามปกตอ การเคลื่อนไหว (movement) ของร่างกาย 
จะถูกทำให้เกิดขึ้นได้ด้วยการประสานการทำงานของศูนย์ต่างๆ ภายในสมอง 
เช่น motor cortex, Cerebellum และกลุ่มแซลล์ของสมองที่มีชื่อว่า basal ganglia

ข้อมูลที่ได้จากความรู้สึก (sensory information)…

จะบ่งบอกถึงตำแหน่งในปัจจุบัน และความเร็วของการเคลื่อนไหวของส่วนของร่างกาย 
โดยเซลล์ของประสาทในไขสันหลัง จะช่วยทำหน้าที่ป้องกัน

กล้ามเนื้อกลุ่มตรงข้ามไม่เกิดการหดเกร็งขณะที่กล้ามเนื้ออีกกลุ่มกำลังทำงาน
ยกตัวอย่าง กลุ่มที่ทำให้เกิดการหด...กลุ่มที่ทำให้เหยียดจต้องหยุด เป็นต้น

เพื่อให้เข้าใจว่า การเคลื่อนไหวผิดปกติมันเกิดขึ้นได้อย่างไร ?

ลองมาพิจารณาการเคลื่อนไหวตามปกติในชีวิตประจำวันของเราดู

เช่น ในขณะที่เรากำลังเอื้อมมือไปสัมผัสสิ่งของที่อยู่ใกล้ตัวด้วยนิ้วชี้

ในการทำงานดังกล่าว จะต้องมีการยกแขนขึ้น พร้อมกับเหยียดแขนออกไป  
มือ และแขน (forearm) และนิ้วชี้ (forefinger) จะอยู่ในท่าเหยียดตรง
ในขณะที่นิ้วอื่น ๆ อยู่ในท่างอ (flexion) ตลอดเวลา

The Motor Cortex…

คำสั่งจากสมองให้มีการเคลื่อนไหว (voluntary motor commands )

มันจะเริ่มต้นที่สมองส่วนที่เราเรียกว่า motor cortex

ซึ่งเป็นส่วนที่อยู่้ขอบนอกสของสมอง มีลักษณะเป็นรอยย่น (wrinkled surface)

การเคลื่อนไหวของแขนด้านขวา จะเริ่มต้นจากคำสั่งที่ออกจากสมอง

ด้านซ้าย- Left motor cortex ซึ่งจะส่งคลื่นกระแสไฟฟ้าไปยังกล้าม

เนื้อที่เกี่ยวข้องเพื่อให้มีการเคลื่อนไหว  โดยคลื่นกระแสไฟฟ้าดังกล่าว

จะวิ่งผ่าน upper motor neurons ทะลวงผ่านสมองส่วนกลาง(midbrain) 
วิ่งผ่านไปยังไขประสาทสันหลัง (spinal cord)

ภายในไขประสาทสันหลังเอง...

คลื่นประสาทที่วิ่งจาก Left motor cortex จะติดต่อกับเซลลประสาทระดับ

ล่าง ที่เราเรียกว่า lower motor neurons

ซึ่งเป็นเซลล์ประสาท ทำหน้าที่ถ่ายทอดคำสั่งไปยังกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้อง เพื่อ

ทำให้กล้ามเนื้อดังกล่าว เกิดการหดตัว (contraction) เกิดมีแรงดึงกระดูก(skeleton) 
ของแขน และมือ และทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของแขน, มือ,

และนิ้วมือตามที่ตั้งใจ

ถ้ามีเซลล์ประสาทตามทางเดินของเคลื่นประสาทตามที่กล่าวมา

ถูกทำลายไป หรือเกิดตายไป ย่อมทำให้การทำงานของระบบกล้ามเนื่อ 
และข้อกระดูกเกิดการเคลื่อนไหวผิดปกติ

>> Next