About Normal Pressure Hydrocephalus
ในคนที่เป็นโรค normal pressure hydrocephalus จะเกิดขึ้น
เมื่อมีน้ำในช่องภายใน (brain’s ventricles) เป็นจำนวนมาก
เราเรียก NPH ว่า “normal pressure” ทั้ง ที่มีน้ำในช่องของ
สมองเป็นจำนวนมากก็ตาม เพราะการวัดความดันของน้ำในช่องของสมอง
ขณะเจาะน้ำไขสันหลัง จะมีค่าปกติ
การที่มีน้ำในช่องของสมองมากเกินสามารถทำอันตรายให้เกิดขึ้น
กับเนื้อสมอง เป็นเหตุให้อาการของโรค NPH ขึ้น
โรค NPH จะเกิดขึ้นกับคนสูงอายุระหว่าง 60s และ 70s
ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ทั้งหลายไม่แน่ใจว่า ทำไมคนสูงอายุจึงเกิดโรคดังกล่าวขึ้น
ทั้งนี้เพราะอาการของคนเป็นโรค NPH สามารถพบเห็น
ในคนที่เป็นโรคสมองชนิดอื่นด้วยเหมือนกัน
อาการ (Symptoms)
อาการต่อไปนี้จะถูกพิจารณาว่า เป็นสัญลักษณ์ของโรค NPH:
· Difficulty in walking:
ได้มีการเปรียบเทียบการเดินของคนไข้ที่เป็นโรคดังกล่าว
มีลักษณะเหมือนคนเรือหางแบน...
โดยร่างกายจะโน้มไปทางด้านหน้า เท้าทั้งสองแยกห่างกัน
และเวลาเดินเสมือนหนี่งเท้าติดอยู่พื้นของท้องเรือ
· Decline in thingking skills:
ความนึกคิดจะลดลง ตลอดรวมถึงการมีอาการไร้ความรู้สึก,
ไม่มีความสามารถในการวางแผน และการตัดสินใจ,
ไม่มีสมาธิ, บุคลิกภาพ และพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไป
· Loss of bladder control:
ซึ่งมักจะเกิดขึ้นภายหลังจากมีการเดินลำบาก
และมีความคิดเปลี่ยนแปลงไปลด
การวินิจฉัย (Diagnosis)
เราไม่มีการตรวจอย่างใด (เดี่ยว) เพื่อนำมาใช้ในการวินิจฉัยโรค NPH
ได้ และถึงแม้ว่าจะมัสัญลักษณ์สามอย่างดังกล่าว ก็ไม่หมายความว่า
คนไข้ทุกรายที่เป็นโรค NPH จะมีอาการครบทั้งสามอย่าง
การตรวจด้วยภาพ MRI พบช่องสมอง(ventricles) มีขนาดโตขึ้นจะเป็น
หลักฐานสำคัญให้ทราบว่าคนไข้เป็นโรค NPH
อย่างไรก็ตาม มีโรคของสมองหลายชนิดรวมทั้งโรคอัลไซเมอร์
ซึ่งพบว่า สมองเหี่ยวหรือฟ่อตัว (shrinkage) ทำให้ดูประหนึ่งว่า
ช่องในสมองมีขนาดโตกว่าปกติ
ในคนไข้ที่เป็นโรค NPH สมองจะไม่เหี่ยวลงเหมือนโรคชนิดอื่น
เนื่องจากอาการของคนเป็นโรค NPH อาจมีลักษณะเหมือนโรคอัลไซเมอร์
และโรคสมองเสื่อมชนิดอื่น ๆ ดังนั้น ผู้รู้จึงแนะนำให้คนที่ถูกสงสัยว่าเป็น
โรค NPH ได้รับการตรวจโดยผู้เชี่ยวชาญทำการประเมินความผิดปกติของ
สมอง ซึ่งกระทบต่อความสามารถในการคิดด้วยเหตุผลได้
ตลอดรวมถึงการทำงานของร่างกายอื่น ๆ
ถ้าอาการ และผลจากการตรวจ MRI บ่งบอกว่า คนไข้เป็น NPH แน่....
การเจาะสันหลัง (a large-volume spinal tap) อาจมีประโยชน์ในรายที่
อาจได้ประโยชน์จากการทำ shunt
ในการเจาะไขสันหลัง และเอาน้ำไขสันหลังออก...
แพทย์จะเอาน้ำไขสันหลังออกมากเกินปกติ แล้วสังเกตดูอาการของคน
ไข้ประมาณ 30 – 60 นาที แล้วสังเกตดูความคิดติดต่อด้วยเหตุผลได้,
และการเดิน...ว่า อาการดีขึ้นหรือไม่ ?
คนไข้ส่วนใหญ่ที่สงสัยว่าเป็น NPH นั้น พบว่า ภายหลังการเจาะหลังเอา
น้ำไขสันหลังออกจะไม่มีอาการดีขึ้น
สาเหตุ และปัจจัยเสี่ยง (Causes and risks)
ในคนไข้บางคน การเกิด NPH อาจเกิดจากความผิดปกติของสมอง
อย่างอื่น เช่น มีเลือดตกในสมอง, เกิดการอักเสบติดเชื้อ หรือเกิด
การอักเสบ แต่ส่วนใหญ่แล้ว.....
การรักษา และผลที่ได้รับ (Treatment and outcomes)
ในขณะนี้นักวิจัยทั้งหลายไม่พบว่า
มีวิธีการที่ไม่ใช่กรรมวิธีทางศัลยกรรมที่เป็นต่อการรักษาภาวะ NPH….
ยาขับน้ำ (diuretic) ออกจากรางกายก็ไม่เป็นประโยชน์ต่อการรักษาเลย
บางครั้งการรักษาทางศัลยกรรมด้วยการสอดสายละบายเอาน้ำไขสันหลัง
จากสมองลงสู่ช่องท้องจะถูกใช้ในกรณีดังกล่าว
หลังการรักษาด้วยวิธีดังกล่าว จะพบว่า การเดินเหินจะดีขึ้น
ส่วนความคิดที่เป็นเหตุเป็นผล และการควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะไม่ค่อย
ได้ผล
จะเห็นว่า การทำ shunting ไม่ได้ช่วยคนไข้ที่เป็นโรค NPH ทุกรายไป
และในขณะนี้ เราอยู่ในภาวะไม่รู้ว่า มีวิธีการอะไรที่ดีกว่าที่มีอยู่ในขณะนี้
สิ่งที่นักวิจัยทั้งหลายกำลังศึกษา:
§ การเกิดโรค NPH มีมากน้อยแค่ใด (prevalence)
§ ต้องการทราบว่า จะต้องมีน้ำสมองและไขสันหลังมากน้อยเท่าใดจึง
จะทำให้เกิดอาการด้านการเคลื่อนไหว, ด้านความคิด
และการทำงานของร่างกาย
§ ต้องการทราบประโยชน์ที่พึงได้จากการทำการละบาย (shunt)
และใครควรได้รับประโยชน์จากการกระทำดังกล่าว
โดยสรุป ผลจากการทดลองพบว่า
ประโยชน์ที่คนเป็น NPH พึงได้รับจากการ Shunting…
อาการเดินลำบากจะมีแนวโน้มที่จะดีขึ้น
ส่วนปัญหาด้านความคิดด้วยเหตุผล และการปัสสาวะจะไม่ค่อยได้ผล
นั้นเป็นผลที่ได้จากข้อมูลอันจำกัดทั้งจำนวนคนไข้
และเวลาแห่งการติดตามผล....
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น