Central Vestibular Disorders
คนไข้ที่มีอาการวิงเวียนแบบ vertigo…
ไม่จำเป็นต้องมีสาเหตุมาจาก peripheral vestibulopathy เสมอไป
แต่มันอาจเป็นผลมาจากพยาธิสภาพของสมองส่วนกลางได้ (central pathology)
โดยคนไข้กลุ่มนี้จะมาพบแพทย์ด้วยอาการสูญเสียความสมดุล (disequilibrium)
และมีอาการ ataxia มากกว่าที่จะมีอาการ vertigo
ซึ่งไม่จริงเสมอไป
คนไข้ในกลุ่มนี้ จะยืน หรือเดินด้วยความลำบาก
ซึ่งทำให้เราแยกจากพวกที่เป็นโรคในหูชั้นใน ( peripheral lesions)
โดยกลุ่มหลังจะไม่มีปัญหาด้านการยืนหรือเดิน
การเคลื่อนไหวของลูกตา (nystagmus) ของกลุ่ม central lesions
จะเปลี่ยนแปลงโดยตรงกับการจ้องมอง และไม่มีผลกระทบโดยจ้องตา (fixation)
การเคลื่อนไหวลูกตาอาจเคลื่อนในแนวตั้ง (vertical) ล้วน ๆ
หรือตามแนวบิดหมุน(torsional)
การตรวจร่างกายควรทำการตรวจ foam and dome, heek to shin
ตลอดรวมถึงการให้คนไข้ตรวจfinger to nose
โรค migraines ถูกพิจารณาเป็นกลุ่มอาการของเส้นเลือด
โดยมีการหดเกร็ง constriction) และขยายตัว (dilation) ของเส้น
เส้นเลือดที่อยู่ภายในสมอง ซึ่งเป็นแล้วเป็นอีกหลายครั้ง
คนไข้จะบอกให้ทราบว่า เขาจะมีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรง โดยมันจะเกิด
ขึ้นได้หลายครั้งแต่ไม่สม่ำเสมอ ร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น อาการคลื่นไส้ ,
กลัวแสง (photophobia), กลัวเสียง (phonophobia) และมีความไวตอการ
เคลื่อนไหวของศีรษะ
จากสถิตของสหรัฐฯ พบว่า โรคชนิดนี้จะเกิดในสตรีได้มากกว่าเพศตรงข้าม
และพบได้ประมาณ 10 % ของประชาชนของเขา
อายุของคนไข้จะอยู่ในช่วง 30 – 50
และคนที่เป็นโรคดังกล่าว อาจมี aura หรือไม่มี aura ก็ได้
Aura เป็นอาการทางประสาท ซึ่งเกิดขึ้นก่อนที่จะมีอาการปวดศีรษะประมาณ
15 นาที หรือน้อยกว่า โดยเมือเกิดขึ้นแล้วมันก็จะหายไปภายในหนึ่งชั่วโมง
ก่อนที่จะมีอาการปวดศีรษะเกิดขึ้น ลักษณะของ aura ที่พบได้บ่อยที่สุด
จะมีลักษณะเฉพาะของภาพที่ผิปกติไป
เช่น มองเห็นจุดดำมืดในจอภาพ (scotomata), จุดที่เป็นสีต่าง ๆ (specks)…
นอกจากนั้น คนไข้อาจมีอาการอย่างอื่นๆ เช่น เห็นภาพ หรือได้ยินเสียง
ซึ่งไม่มีจริง, มีอาการอ่อนแรง, พูดลำบาก, วิงเวียน
มีสิ่งเร้า (triggers) หลายอย่างกระต้นให้เกิดอาการ migraine ได้
เช่น ความกังวล เครียด, อาหาร (ไวน์, ผลไม้, ชอคโกแลท, น้ำตาลเทียม),
แสงฟลูออเรสเซนท์, ภูมิแพ้ และการเปลี่ยนแปลงในระดับของฮอร์โมน
คนไข้ที่มาด้วย migraines มักจะมีรายงานว่า
38 % ของคนไข้จะมีอาการ vertigo หลายครั้ง โดยเกิดขึ้นไม่ได้สม่ำเสมอ
อาการที่เกิดร่วมกับอาการของ vestibular มักจะแตกต่างกันทั้งระยะเวลาที่เกิด,
ความรุนแรง, ลักษณะ และความสัมพันธ์กับอาการปวดศีรษะ
อาการทาง vestibular ส่วนใหญ่จะมาด้วยอาการ aura และหายไปในเสี่ยว
วินาที ถึงชั่วโมง มันอาจเกิดร่วมกับอาการปวดศีรษะ
หรือเกิดตามหลังอาการปวดศีรษะ หรือมันอาจเกิดมีอาการในระหว่างที่เป็น
Migraines โดยไม่สัมพันธ์กับความเป็นจริง...
การวินิจฉัยโรค migraines เป็นเรื่องที่กระทำได้ไม่ง่าย ทั้งนี้เพราะเราไม่มี
ข้อมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับเพื่อการวินิจฉัยภาวะ MAD
แต่ นาย Neuhauser et al ไดเสนอแนะนำเอาไว้ว่า
o มีอาการ vertigo เกิดขึ้นหลายครั้ง และมีอาการปวดศีรษะร่วม หรือมี
อาการปวดศีรษะ migraine ในอดีต และ
o อย่างน้อยมีอาการ migraine เกิดขึ้นร่วมกับการทีอาการ vertigo 2
ครั้ง หรือมากกว่า
ที่เป็นปัญหา คือเราแยกระหว่าง MAD และ MD ได้ยากมาก
ทั้งนี้เพราะโรคทั้งสองชนิด นอกจากจะมีอาการ vertigo แล้ว
ทั้งสองโรคยังทำให้เกิดอาการหูหนวกได้อีกด้วย
ดังนั้น การซักประวัติจึงมีส่วนสำคัญต่อการวินิจฉัยโรค Vestibular migraine
เพราะโรคดังกล่าว นอกจากจะมีอาการปวดศีรษะแล้ว เขายังมีอาการอย่าง
อื่นรวมด้วย เช่น แสง และเสียง มีออร่า (aura) และอาการทางประสาทอื่นๆ
ภายหลังการวินิจฉัยโรค Migraine associated dizziness (MAD)
เรามีวีการรักษาหลายรูปแบบด้วยกัน...
ในระยะแรกของการรักษา ควรโฟกัสไปที่หลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นให้เกิดอาการ
โดยผ่านการปรับเปลี่ยนทางวิถีชีวิตของคนไข้เอง
ซึ่งเขาควรหลีกเลี่ยงอาหาร และเครื่องดื่ม รวมถึงสารต่างๆ ที่สามารถกระ
ตุ้นให้เกิด migraine
นอกจากนั้น คนไข้ยังจะได้รับคำแนะนำไม่ให้มีความเครียดเกิดขึ้น มีการ
นอนหลับพักผ่อนได้เพียงพอ รวมไปถึงการออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ
ในกรณีที่ไม่สามารถทำให้อาการของโรคหายได้ คนไข้จำเป็นต้องได้รับยา
รักษา โดยยาทีนำมาใช้อาจเป็นหนึ่งตัว หรือมากกว่า...
ซึ่งได้แก่ยาต่อไปนี้: amytryptyline, benzodiazepines, beta-blockers,
Calcium channel blockers และ selective serotonin reuptake inhibitors
ในกรณีที่เกิดมีอาการอย่างเฉียบพลัน...
คนไข้จะได้รับยารักษา: anti-emetic และยาแก้อาการวิเวียน
(anti-veriginous medications) รวมถึงยา triptans
สำหรับอาการปวดศีรษะ... ยาที่ถูกนำมาใช้ได้แก่ยาในกลุ่ม NASIDS
สามารถช่วยคนไข้ได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น