Dizziness caused by vestibular disorders
ร่างกายของคนเราสามารถคงสภาพความสมดุลเอาไว้ได้ โดยข้อมูลนำเข้า
(sensory input) จากส่วนปลาย
· vision
· Proprioception (touch sensors in the feet, trunk, and spine)
· vestibular system (inner ear)
ความรู้สึกนำเข้า (sensory input) จากสามระบบ จะถูกนำมารวมกัน และ
ถูกบูรณาการด้วยสมองส่วนที่เป็น brainstem
และเพื่อเป็นการตอบสนองต่อความรู้สึกนำเข้าดังกล่าว สมองจะส่งคลื่นที่
เป็นคำสั่ง (motor output) ส่งกลับไปยังตาทั้งสองข้าง
เพื่อช่วยคงสภาพของสายตาให้คงที่ และส่งคำสั่งไปยังกล้ามเนื้อ
เพื่อทำให้ร่างกายอยู่ในสภาพที่สมดุลอยู่ได้
Vertigo: ความรู้สึกว่าว่าตัวเองหมุนรอบวัตถุสิ่งของ หรือสิ่งของที่อยู่รอบ
ตัวหมุนรอบตัวเอง
ในระบบทรงตัว (vestibular system) ที่ปกติสมบูรณ์
จะให้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อมที่เชื่อถือได้
ข้อมูลที่ได้จากสายตา ร่วมกับข้อมูลที่ได้จากการรับรู้จากกล้ามเนื้อ
และกระดูก เป็นข้อมูลที่ร่างกายรับรู้อยู่ตลอดเวลา
มีการเคลื่อนไหว หรือเวลาเราเดินบนพรมอันอ่อนนุ่ม จะแตกต่างจากการ
เดินในป่าเขาลำเนาไพร จะทำให้เรารู้สึกว่า การเดินในป่า...จะเป็นการเดิน
ที่ไม่สม่ำเสมอ มีการเคลื่อนขึ้นลงตามระดับสูงต่ำของทางเดิน
อย่างไรก็ตาม การชดเชยของ vestibular system ต่อความผิดปกติ
อาจเป็นปัญหาได้
ยกตัวอย่าง:
ในศาลสถิตยุติธรรม ผู้พิพากษาจะทำหน้าที่ตัดสินปัญหาระหว่างสองฝ่าย
ที่มีข้อมูลขัดแย้งกัน
ระบบ vestibular จะทำหน้าที่คล้ายๆ กับผู้พิพากษาเช่นเดียวกัน
โดยทำหน้าที่ตัดสินระหว่างข้อมูลที่ขัดแย้งกัน...
หากระบบดังกล่าวไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ (malfunctions)
ซึ่งมีลักษณะเหมือนกบผู้พิพากษา สามารถตัดสินได้ถูกต้องยุติธรรม
ผลที่เกิดขึ้นจะเป็นเช่นใด.....คงไม่ต้องอธิบายให้มากความ
ในรายที่ระบบ vestibular ทำงานเพี้ยนไป...
ระบบดังกล่าว ย่อมไม่สามารถจัดการกับข้อมูลที่ขัดแย้งกันได้
ซึ่งยังผลให้เกิดมีอาการ วิงเวียน (dizziness), รู้สึกหมุน (vertigo) และ
รู้สึกสูญเสียความสมดุล (disequilibrium) ไป
นั้นคือผลที่เกิดจากความบกพร่องใน vestibular system
SPECIFIC VESTIBULAR SYSTEM PROBLEMS
ระบบการทรงตัว (vestibular system) ที่ทำงานได้ผิดปกติ สามารถเกิดจาก
บาดเจ็บของศีรษะ (head injury), อายุที่ย่างสูวัยชะราภาพ,
เกิดการอักเสบจากเชื้อไวรัส หรือแบคทีเรีย
นอกเหนือจากนั้น ความผิดปกติทางพันธุกรรม (genetic) และปัจจัยทางสิ่ง
แวดล้อม (environmental factors) สามารถทำให้ระบบ vestibular ทำงาน
ผิดปกติได้
สาเหตุต่าง ๆ ที่ทำให้เกิดอาการวิงเวียน ซึ่งสัมพันธ์กับระบบ Vestibular
System ทำงานผิดปกติไป ได้แก่:
§ Acoustic neuroma. เป็นเนื้องอกของ vestibule-chochlear nerve
§ Autoimmune inner ear disease. เป็นโรคที่เกิดขึ้นเมื่อระบบคุ้มกันทำงาน
ผิดพลาดไป แทนที่จะป้องกันตนเอง แต่ทำร้ายตนเองด้วยการทำอันตรายหูชั้นใน
§ Benign paroxysmal positional vertigo (BPPV).เป็นโรคที่มีก้อนคริสตอลของ
แคลเซี่ยมคาร์โบเนต (เรียก otoconia) หลุดลอยเข้าในอยู่ในท่อครึ่งวงกลม
ทำให้เกิดอาการขึ้นเมื่อศีรษะมีการเคลื่อนไหว
สาเหตุที่ทำให้ otoconia หลุดลอยเข้าไปในในหลอดครึ่งวงกลม...
นอกจากจะเกิดจากศีรษะได้รับบาดเจ็บแล้ว การเสื่อมสลายตัวของหูชั้นในในคนสูงอายุ
ยังเป็นสาเหตุอีกอย่างหนึ่งที่ทำให้เกิดเช่นนั้น
§ Cervicogenic dizziness. เป็นกลุ่มอาการของการสูญเสียความสมดุล
และการไม่สามารถรับรู้วัน เวลา และสถานที่ (disorientation)
โดยมีสาเหตุมาจากปัญหาของกระดูกต้นคอ
ซึ่งอาจมีปํญหาจากบาดเจ็บ, กระคอเสื่อมและอย่างอื่น
§ Cholesteatoma เป็นเนื้องอกของผิวหนังของหูชั้นกลาง
ซึ่งอยู่หลังต่อเยื่อแก้วหู (eardrum)
§ Enlarged vestibular aqueduct. เป็นท่อที่บรรจุด้วยน้ำ endolymphซึ่งติดต่อกับ
endolymphatic sac และเมื่อท่อ และถุงมันโตขึ้นย่อมก่อให้เกิดมีอาการขึ้นได้
§ Labyrinthitis and vestibular neuritis. เป็นการอักเสบที่เกิดจากเชื้อไวรัส
สามารถทำให้เกิดทำลายได้ทั้งส่วนที่เป็น labyrinth และส่วนที่เป็น Vestibular organ
§ Labyrinthitis. จะทำให้คนไข้สูญเสียด้านการฟังเสียง (hearing)
และการทรงตัว (vestibular function)
Vestubular neuritis. จะทำให้คนไข้สูญเสียการทรงตัวแต่เพียงอย่างเดียว
§ Enlarged vestibular aqueduct. เป็นท่อที่บรรจุด้วยน้ำ endolymphซึ่งติดต่อกับ
endolymphatic sac และเมื่อท่อ และถุงมันโตขึ้นย่อมก่อให้เกิดมีอาการขึ้นได้
§ Labyrinthitis and vestibular neuritis. เป็นการอักเสบที่เกิดจากเชื้อไวรัส
สามารถทำให้เกิดทำลายได้ทั้งส่วนที่เป็น labyrinth และส่วนที่เป็น Vestibular organ
§ Labyrinthitis. จะทำให้คนไข้สูญเสียด้านการฟังเสียง (hearing)
และการทรงตัว (vestibular function)
Vestubular neuritis. จะทำให้คนไข้สูญเสียการทรงตัวแต่เพียงอย่างเดียว
§ Mal de debarquement.เป็นอาการที่เกิดจากการเดินทาง เป็นการเมารถ เมาเรือ
§ Meniere’s disease. อีกชื่อเรียก primary endolymphatic dydrops มันเกิดขึ้นได้
โดยมีน้ำ (endolymph) ภายในหูชั้นในเพิ่มในปริมาณสูง
§ Middle ear pressure changes. ในขณะที่เราเป็นหวัด หรือเกิดแพ้
สามารถทำให้ท่อ Eustachian tube บวม หรืออาจทำให้มีนน้ำภายในหูชั้นกลางได้
§ Migraine associated vertigo (MAV). คนไข้พวกนี้จะมีลักษณะเฉพาะ
โดยมีอาการปวดศีรษะ (headache), เคลื่อนตัวด้วยความลำบาก, เกิดมีอาการ vertigo,
มีความไวต่อแสง และเสียง, มีเสียงในหู และไม่รู้ว่าตัวเองอยู่ในตำแหน่งใด...แนวตั้ง (vertigo)
หรือแนวนอน (horizontal)
§ Otosclerosis. กระดูกของหูส่วนกลางโตมากเกินปกติ สามารถป้องกันหูชั้นกลาง(meddle ear)
และหูชั้นใน (inner ear)ไม่ให้ทำงานได้ตามปกติ
§ Otosclerosis. เกิดจากการสัมผัสกับยาบางตัว (intravenous aminoglycoside antibiotics)
ซึ่งสามารถทำลายขนของหูชั้นใน หรือทำลาย vestibule-cochlear nerve
§ Perilymph fistula. จากบาดเจ็บบริเว(ณศีรษะ สามารถทำให้เกิดการฉีกขาดของส่วนในหูชั้นใน (oval or round window ซึ่งเป็นเยื่อบาง ๆ กั้นระหว่างหูชั้นกลาง และหูชั้นใน
§ Superior canal dehiscence. มีรูตรงกระดูกที่อยู่ด้านบนสุดของหลอดครึ่งวงกลมอันบนสุด
ที่อยู่ในหูชั้นใน
§ Secondary endolymphatic hydrops. เกิดขึ้นเมื่อมีน้ำ endolymph ในปริมาณมาก
และมีความดันเพิ่มขึ้น
§ Vascular compression of vestibular nerve.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น