วันอาทิตย์ที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2556

The Liver and Drug Metabolism 3: Drug Metabolites

July 20,2013

Drug Metabolites

มียาบางตัวเมื่อรับประทานเข้าไป...
มันจะอยู่ในรูปที่ไมสามารถออกฤทธิ์ได้ (inactive form)
เราเรียกว่า Pro-drug ยกตัวอย่างเช่น enalapril เมื่อเข้าสู่ร่างกายมัน
จะถูกทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี (metablize) ได้สารที่มีโครง
สร้างใหม่ (metabolite) ซึ่งมีฤทธิ์ลดระดับความโลหิตลงได้
(antihypertensive agent)

แต่มียาบางตัว เมื่อถูกทำให้เปลี่ยนแปลงไป (metabolite)…
มันสามารถเป็นพิษต่อร่างกายได้ ยกตัวอย่างเช่น paracetamol เป็นต้น
ซึ่งมันจะถูกทำให้หมดพิษ (detoxify) ใน phase 2 โดยการจับตัวกับ
Glutathione

อ่างไรก็ตาม ภายในภาวะที่คนเรากินยา paracetamol ในปริมาณมากเกิน
ประจวบกับร่างกายคนเรามี glutathione ในปริมาณจำกัด ไม่พอที่จะทำ
ลายพิษของยา (metabolite) ได้ เป็นเหตุให้ตับถูกทำลาย (hepatitis)

เพื่อเป็นการแก้ปัญหาดังกล่าว...
เราสามารถใช้สารปะกอบ ซึ่งสามารถทำให้ระดับของ glutathione ใน
ร่างกายเพื่มขึ้น ซึ่งจะทำให้ phase 2 metabolism สามารถจัดการกับ
สารที่เกิดจาก paracetamol ให้หมดฤทธิ์ ไม่เป็นอันตรายต่อตับได้


ปัจจัยต่าง ๆ (Factors)

มีปัจจัยหลายอย่าง สามารถกระทบกับเมทตาบอลิซึมของตับได้
เป็นต้นว่า
• ในคนที่อายุแก่ขึ้น (aging)
จะพบว่าความผิดปกติหลายอย่างเกิดขึ้น เช่น
จำนวนเซลล์ของตับ Hepatocytes และฤทธิ์ของเอ็นไซม์
(enzyme activity) ลดลงไป
• โรคต่างๆ ที่ทำให้ระดับการไหลเวียนเลือดสูตับลดลง เช่น
ภาวะหัวใจวาย (heart failure) หรือภาวะ shock ต่างมีโอกาส
ลดปฏิกิริยาเคมีภายในตับได้แทบทั้งนั้น

• ความผิดปกติทางพันธุกรรม สามารถทำให้ระดับเอ็นไซม์บางชนิด
พร่องไป ซึ่งทำให้เมทตาบอลิซึมของตับเปลี่ยนแปลงไป

• ยาต่าง ๆ การใช้ยาบางอย่าง รวมถึงอาหารที่รับประทาน รวมถึงสิ่งแวด
ล้อม สามารถกระทบต่อระดับการทำงานของตับ (metabolic function)
ได้

ยกตัวอย่าง...
Grapefruit juice และสะมุนไพร St. John’s Wort
สามารถยับยั้งฤทธิ์ของเอ็นไซม์ Cytgochrome P450 ลงได้

ส่วนควันบุหรี่ (cigarette smoke) และพืชคล้ายกะหล่ำปลีชนิดหนึ่ง (brussel sprout)
สามารถเพิ่มฤทธิ์ของ Cytochrome P450 ได้
(มียา, อาหาร, และปัจจัยจำนวนมากมาย ซึ่งสามารถออกฤทธิ์กระทบต่อ
กระบวนการดังกล่าว....)

http://www.nottingham.ac.uk


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น