About Parkinson's disease dementia 1

สมองเสื่อมจากโรคพาร์กินสัน...

เราจะพบความเปลี่ยนแปลงในสมอง 

โดยมีการเริ่มต้นในส่วนของสมองที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับ

การเคลื่อนไหวของร่างกาย

ในขณะที่สมองมีการเปลี่ยนแปลงเสื่อมลงไป นั้น

เราจะพบการเปลี่ยนแปลงของสมอง  ซึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับ

ความจำ (memory), ความใส่ใจ (attention), การตัดสิน

ปัญหาได้เหมาะสม และสามารถในการวางแผนเพื่อให้งาน

สำเร็จได้

การเปลี่ยนแปลงสำคัญ ๆ ทางกล้องจุลทรรศน์ของสมอง

ซึ่งแสดงความสัมพันธ์ระหว่างโรคพาร์กินสัน  และภาวะ

สมองเสื่อมจากโรคพาร์กินสัน  คือ  มีสารโปรตีนชื่อ

alpha-synuclein กระจายในสมอง
โดยที่ไม่ทราบว่าการมันทำงานตามปกติอย่างไร ?

สารโปรตีนที่ว่านั้น  มีชื่อเรียก Lewy bodies

Lewy bodies นอกจากจะพบในสมองของคนเป็นโรคพาร์กินสันแล้ว

เรายังพบเห็นในคนที่เป็นโรคสมองชนิดอื่น ๆ

รวมถึงคนเป็นโรคสมองเสื่อมที่มีสาร Lewy bodies
(dementia with Lewy body)

จากหลักฐานชี้ให้เห็นว่า 
ในคนที่เป็นโรคสมองเสื่อมที่มีสาร Lewy bodies,

ในคนที่สมองเสื่อมจากโรคพาร์กินสัน, และโรคพาร์กินสันอาจมีส่วนสัมพันธ์
กับความผิดปกติต่าง ๆ จากกระบวนการเกิดสาร alpha-synuclein ก็ได้

โรคพาร์กินสัน เป็นความผิดปกติของระบบประสาทของคนสูงอายุ

โดยมีการประมาณการณ์ตัวเลขเอาไว้ว่า

จะมีคนเป็นโรคดังกล่าวได้ประมาณ 2 % ของคนมีอายุมากกว่า 65

The National Parkinson Foundation ได้ประเมินเอาไว้ว่า

มีชนชาวอเมริกันประมาณ 1 ล้านคนเป็นโรคพาร์กินสันกัน และใน

จำนวนดังกล่าว  ประมาณ 50 – 80 % จะลงเอยด้วยการกลายเป็น

โรคสมองเสื่อมพาร์กินสัน (Parkinson’s disease dementia)

ซึ่งระยะเวลาจากการเปลี่ยนแปลงของโรคพาร์กินสัน  สู่การเกิด

ภาวะสมองเสื่อมจะกินเวลาประมาณ 10 ป

อาการ (Symptoms)

ภาวะสมองเสื่อมจากโรคพาร์กินสัน (Parkinson’s disease

Dementia) จะพบความเสื่อมเกิดในด้านการคิด (thinking)

และการคิดอย่างมีเหตุผล (reasoning)

ซึ่งเกิดขึ้นในบางคนที่ได้รบการวินิจฉัยว่า เป็นโรคพาร์กินสัน

โดยเราจะพบได้ในหนึ่งปีในช่วงแรก ๆ ของการเกิดโรค

อาการของโรค (PD) ที่พบบ่อย:

§  มีการเปลี่ยนแปลงในด้านความจำ, สมาธิ และการตัดสินใจ

§  มีความลำบากในการแปลผลของข้อมูลที่ได้ทางภาพ

§  พูดเสียงอู้อี

§  ภาพหลอน

§  เข้าใจผิด มีความคิดวาดระแวง

§  ภาวะซึมเศร้า

§  ความวิตกกังวล  และหงุดหงิด

§  มีปัญหาในด้านการนอนหลับ  โดยเฉพาะหลับในช่วงกลางวัน 

  และชอบง่วงนอน

การวินิจฉัย (Diagnosis)

เราไม่มีการตรวจ (test) อย่างเดี่ยว  หรือการตรวจ (tests)ร่วมอย่างอื่น
เพื่อวินิจฉัยโรคเหมือนกับโรคสมองเสื่อมชนิดอื่น ๆ
เพื่อระบุว่า  เขาหรือใครเป็นโรค “สมองเสื่อมพาร์กินสัน”
(Parkinson’s disease dementia) ได้

ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่า...

โรคสมองเสื่อมพาร์กินสัน  และ โรคสมองเสื่อม Lewy dodies

(dementia with lewy body)....

ข้อแนะนำ (guidelines) สำหรับการวินิจฉัยโรคสมองเสื่อมพาร์กินสัน

และสมองเสื่อม Lewy มีดังนี้:

§  คนเป็นโรคสมองเสื่อมพาร์กินสัน  จะถูกวินิจฉัยเมื่อเขาเริ่มต้นถูกวินิจฉัยว่า 
เป็นโรคพาร์กินสัน  เมื่อมีการเคลื่อนไหวผิดปกติ  

โดยไม่มีอาการของสมองเสื่อมเลย  
จนกว่าเวลาจะผ่านไปเป็นเวลาหนึ่งปี หรือหลายปีให้หลัง

§  เราจะวินิจฉัยว่าใครเป็นโรคสมองเสื่อม Lewy bodies เมื่อ:

o   คนไข้จะมีอาการสมองเสื่อม ซึ่งสอดคล้องกับโรค

สมองเสื่อม lewy bodies ตั้งแต่แรก

o   เมื่อคนไข้มีอาการสมองเสื่อมร่วมกับการเคลื่อนไหว

ทีผิดปกติเกิดพร้อมกัน  และ

o   เมื่อคนไข้เกิดมีอาการเคลื่อนไหวผิดปกติภายในหนึ่งปี

    เมื่อได้รับการวินิจฉัยว่า มีสมองเสื่อมร่วมกับการมี Lewy bodies

Brain  Imaging:

เนื่องจากคนเป็นโรคพาร์กินสันจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดสมองเสื่อมได้สูง 
ด้วยเหตุผลดังกล่าว  จะพบว่าแพทย์ที่ให้การดูแล

รักษาคนไข้จะสังเกตดูการเปลี่ยนแปลงในความคิดอ่าน (thinking)

ของคนไข้อย่างใกล้ชิด

และในขณะที่คนไข้ดังกล่าวเกิดมีอาการเปลี่ยนแปลงทางความ

คิดเมื่อใด  แพทย์มักจะสั่งให้ทำการตรวจดูภาพของสมองด้วย
เพื่อพิจารณาตรวจหาโรคชนิดอื่น  ๆ  ทีอยู่ในสมอง

เช่น  มะเร็ง (tumors) และตรวจดูความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่บ่งชี้ให้ทราบว่า 
คนไข้เป็นโรคเกี่ยวกับเส้นเลือด(vascular disease)

NEXT >>