วันจันทร์ที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2554

Hypertension: เราจะเอาชนะฆาตกรเงียบได้อย่างไร ?

หัวใจของคนเรามีขนาดเท่ากำปั้นของเราเอง
เป็นอวัยวะที่ทำงานหนักที่สุด ในจำนวนอวัยวะทั้งหลาย ที่มีในร่างกาย

ตามสถิติของสหรัฐฯ (AMA) รายงานไว้ว่า โรคที่ทำลายชีวิตของคนชาวอเมริกันอันดับหนึ่ง
คือ โรคที่เกิดขึ้น กับระบบของหัวใจ แลเส้นเลือดนั่นเอง
ประมาณว่า มีคนตายจากโรคระบบหัวใจและเส้นเลือดประมาณ 2600 คน ต่อวัน
หรือประมาณ 33 คน ทุกวินาที

ไม่ว่าโรคหัวใจจะมีความรุนแรงแค่ใด ปัญหาจากระบบหัวใจสามารถป้องกันได้
โดยมีขั้นตอน ที่เราสามารถกระทำได้ เช่น
รับประทานอาหารสุขภาพ (healthy food)
รับประทานอาหารที่ไม่มีไขมัน
และ ออกกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
สามารถลดอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูงได้
ในทางตรงกันข้าม เช่น สูบบุหรี่ และดื่มสุราเมลัยเป็นอาจิณ
จะทำให้การทำงานของหัวใจ ซึ่งทำงานมากผิดปกติแล้ว ต้องทำงานมากขึ้นกว่าเดิม

ในสหรัฐฯ เขารายงานว่า โรคหัวใจและเส้นเลือด เป็นปัญหาใหญ่ของคนของเขา
นาย Elijah Saunders
Head of Hypertension of University of Maryland….
ได้รายงานต่อไปอีกว่า:
“คนอเมริกัน โดยเฉลี่ยแล้ว รับประทานอาหารที่ไม่ส่งเสริมสุขภาพแม้แต่น้อย
เช่นเป็นอาหาร มีมันสูง ชอบดื่มแอลกอฮอล์-ไวน์ วิสสกี้
และมีพฤติกรรมชอบนั่งโต๊ะ (ทำงาน) ไม่ค่อยจะมีเวลาได้ออกกำลังกาย

ความดันโลหิตสูง ที่เราตั้งชื่อให้ว่า เป็นฆาตกรเงียบ เป็นเพราะ
ไม่แสดงอาการปรากฏ เป็นแนวหน้า (precursor) ของการเป็นโรคหัวใจ

หากความดันสูง ไม่ได้รับการรักษา หรือควบคุมได้ มันจะนำไปสู่การเกิดโรคต่าง เช่น:
หัวใจขาดเลือด (heart attack)
หัวใจล้มเหลว (heart failure)
ไตวาย (kidney failure)
เลือดในสมองไม่พอเพียง (stroke)
และกระทั้งตายก่อนเวลาอันควร

ประเด็นสำคัญ คนส่วนใหญ่ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง จะไม่ค่อยมีอาการแสดงปรากฏให้เห็น
ซึ่งทำให้คนส่วนใหญ่ ไม่ค่อยจะระแวดระวังเท่าที่ควร...
จะรู้ตัว ก็ต่อเมื่อ...
เหมือนกับน้ำป่าทะลักท่วมบ้านเรือนไปหมดแล้ว

จากสถิตของสหรัฐ (นาย Saunders):
“มีคนเป็นจำนวนไม่น้อย ทีไม่รับประทานยา เพื่อควบคุมระดับความดันตามที่ควรจะเป็น
ทั้งนี้ อาจเป็นเพราะความกลัว หรือกังวลเกี่ยวกับเรื่องปฏิกิริยาอันไม่พึงประสงค์
ซึ่งเกิดขึ้นเกิดจากยารักษาที่ตนเองได้รับการรักษา

การรักษาในปัจจุบันนี้ ได้พัฒนาดีขึ้นมากกว่าสมัยก่อนเยอะ
จึงไม่มีเหตุผลเพียงพอ ที่จะไปกลัว หรือกังวลเกี่ยวกับผลข้างเคียงแต่อย่างใด...

ยาที่นำมาใช้ในการรักษาโรคความดันสูง ได้พัฒนาไปมากแล้ว
โดยมียาหลายกลุ่มให้แพทย์เรา ได้พิจารณาเลือกใช้ตามความเหมาะสม
เช่น ACE inhibitors, Calcium channel blockers,
Beta blockers, Angiotensin II Receptors blockers,
Alpha-blockers
และ Diuretics เป็นสารที่นำมาใช้ในขนาดไม่มาก
ไม่เป็นอันปัญหาด้านเพศสัมพันธ์ และผลข้างเคียงต่อคนสูงอายุมากนัก
ยาต่าง ๆ ที่เสนอมานั้น ใช้วันละครั้ง
สะดวกแก่การนำมาใช้ในการรักษา

Control Your Blood Pressure:

การควบคุมความดันโลหิตสูงของท่าน
ภายในร่างกายของคนเรา ในคนที่เป็นผู้ใหญ่ มีปริมาณเลือดจำนวน 5 ลิตร
ไหลเวียนตามเส้นเลือด แดง และดำ ตลอดทั่วทั้งร่างกาย
โดยเลือดทำหน้าที่ส่งออกซิเจนจากปอด ไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
นำเอาของเสีย ที่ไม่มีเป็นประโยชน์ต่อกาย ส่งต่อไปยังไต เพื่อขับออกจากร่างกายไป
นอกจากนั้น เลือดยังทำหน้าที่ส่งสารฮอร์โมนจากต่อมในร่างกายไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ
ตลอดรวมไปถึงนำเอาไวตามิน และอาหารจากกระเพาะ และลำไส้
เข้าสู่กระแสโลหิตอีกด้วย

เมื่อเส้นเลือดเกิดตีบแคบ หรืออุดตันจากก้อนไขมัน LDL cholesterol
จะเพิามแรงต้านภายในเส้นเลือด ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้นกว่าเดิมเท่าตัว
นั่น คือสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ความดันโลหิตของคนเราสูงขึ้น

เมื่อความดันถูกปล่อยให้สูงขึ้นโดยไม่ได้รับการรักษา
เหมือนน้ำท้วมบ้านท้วมเมืองในขณะนี้...ถ้าระบายไม่ทัน ผลจะเป็นอย่างไร ?
ความต้าทาน และแรงที่อยู่ภายในเส้นเลือด ทั้งแดง และดำ ต่างทำให้หัวใจทำงานหนักเพิ่มขึ้น
และเมื่อเวลาผ่านไป กล้ามเนื้อหัวใจขยายโตขึ้น
สุดท้าย กล้ามเนื้อหัวใจจะอ่อนแรงลง

เมื่อร่วมกับปัจจัยอย่างอื่น ๆ เช่น ท่านปล่อยให้ตัวท่านเองมีน้ำหนักตัวเพิ่ม มีความอ้วน (obesity)
มีการสูบบุหรี่ รวมถึงการเป็นโรคเบาหวานด้วย
ยิ่งเป็นการเพิ่มอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ-
หัวใจ และสมองขาดเลือด (Heart attacK & stroke) และเป็นโรคไต
เป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วง
จึงเป็นเรื่องจำเป็น ที่ท่านจะต้องรู้เรื่องเกี่ยวกับตัวของท่านเองว่า
ความดันโลหิตของท่าน มันปกติหรือไม่ ?

ผู้เชี่ยวชาญได้แนะนำเอาไว้ว่า ในขณะพักผ่อน
-ท่านจะต้องควบคุมให้ระดับความดันต่ำกว่า 140/90 mm Hg
ตัวเลขบน (systolic) มันสะท้อนให้ทราบถึงความตึง (stiffness )
ของเส้นเลือดใหญ่ที่อยู่ใกล้หัวใจ และจำนวนเลือด ที่ปั้มไปยังเส้นเลือดใหญ่เหล่านั้น

ตัวเลขล่าง (diastolic) เป็นตัวบ่งบอกให้ทราบถึงความดัน
ที่เกิดขึ้นในขณะที่กล้ามเนื้อหัวใจเริ่มคลายตัว และก่อนที่จะมีการบีบตัวในครั้งใหม่
ซึ่งเป็นการวัดปริมาณของการหดตัวของเส้นเลือดเส้นเล็ก ๆ
และเส้นเล็กสุด (arterioles)

Good Reasons of Exercise:

เหตุผลของการออกกำลังกาย
วิธีที่ดีที่สุดในการลดความดันของท่าน และเอาชนะก้อนเลือด (plaque)
ไม่ให้เกาะตามผิวด้านในของเส้นเลือดได้ คือ การออกกำลังกาย (exercise)
ผลจากการศึกษา ชี้ให้เห็นว่า ชีวิตนั่งโต๊ะ (Sedentary lifestyle)
มีแนวโน้มทำให้ความดันโลหิตของท่านสูง
ส่วนการออกกำลังกาย มีแนวโน้มทำให้ความดันของท่านลดลง

ตามความเห็นของนายแพทย์ Saunders กล่าวว่า
การออกกำลังกาย มีผลดีต่อการความคุมความดันโลหิตได้จริง
โดยมันกระตุ้นเซลล์บุผิวด้านในของเส้นเลือด สร้างสาร nitric oxide ออกมา
สารตัวนี้ จะทำหน้าที่ทำให้เส้นเลือดขยายตัว เปิดทางให้การไหลเวียนของเลือดผ่นได้ง่าย

ในระยะแรก ๆ ของการเกิดมีก้อนไขมันเกาะตามผิวเส้นเลือดนั้น
พบว่าระดับของ nitric oxide จะลดลง
แตเมื่อมีการออกกำลังกาย เซลล์บุผิวได้ปล่อยให้ nitric oxide ออกมา
เป็นเหตุให้ก้อนไขมัน (ถ้ามี) ถูกดันไม่ให้เกิดการเกาะตัวตามผนังเส้นเลือดได้

ในการออกกำลังกายนั้น เราไม่จำเป็นต้องออกกำลังกายทั้งวัน อาจแค่เดินจูงสุนัขเดิน
หรือ เดินขึ้นบันได แทนที่จะขึ้นลิฟท์ ก็ได้ประโยชน์แล้ว
นอกเหนือไปจากนั้น อาหารการกิน ควรรับประทานอาหารประเภทต้ม แทนการทอดด้วยน้ำมัน
กำจัดหนัง และไขมันออกจากเนื้อ เพื่อป้องกันไม่ให้มีน้ำมันในกระแสเลือด
ก็เป็นอีกทางหนึ่ง ที่สามารถลดปริมาณของไขมันในกระแสเลือดได้

Limit Salty food:
นอกจากหลีกเลี่ยงอาหารที่เป็นพวกไขมัน พวก คลอเลสเตอรอล และการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอแล้ว
อาหารที่มีรสเค็ม (sodium salt) ก้เป็นอีกเรื่องหนึ่ง ที่เราจำเป็นต้องจำกัดอีกด้วย

สารโซเดียม เป็นสารที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมระดับของน้ำในร่างกาย
จากการศึกษาในประชากรจำนวนไม่น้อย บ่งชี้ให้เห็นว่า ระดับของสารโซเดียมในกระแสเลือดที่สูงขึ้นนั้น
เป็นสาเหตุอย่างหนึ่ง ที่มีส่วนสัมพันธ์กับการทำให้เกิดมีความดันโลหิตสูงขึ้น

ตามความเป็นจริงแล้ว คนเราต้องการเกลือ (sodium salt) เพียง 500 mg ต่อวัน
แต่คนส่วนใหญ่ เช่นคนในสหรัฐฯ รับประทานเกลือมากเกิน ( 6,900- 9,000 mg)
นั้น คือสาเหตุที่ทำให้มีระดับความดันสูงขึ้น


No Smoking , Excessive Drinking:
ในการทำให้เส้นเลือด และหัวใจมีสุขภาพดีนั้น การเลิกสูบบุหรี่ และเลิกดื่มแอลกอฮอล
ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง ที่ไม่ควรมองข้าม เพราะแอลกอฮอล ทำให้ความดันโลหิตสูง
มีผลต่อการไหลเวียนของเลือดผ่านหัวใจทั้งเข้า และออกจากหัวใจ
ซึ่งทำให้เลือดนำพาเอาอาหารออกจากหัวใจไป

จากการศึกษาพบว่า ยิ่งมีการดื่มกอลกอฮอลมากขึ้นนั้น ย่อมทำให้การควบคุมความดันยากขึ้น
หากเลิกดื่มแอลกอฮอลเสีย การควบคุมระดับความดันสูง ก็กระทำได้ง่ายขึ้น
สาร nicotine จากบุหรี่ เป็นเหตุทำให้เส้นเลือดหดตัว (constrict)
ทำให้เส้นเลือดหดแคบลง เป็นเหตุให้ความดันสูงขึ้น

Make Heart- Healthy Changes:
ถ้าเราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ที่ทำให้สุขภาพสมบูรณ์ขึ้น
น่าจะเป็นประโยชน์ต่อเยาวชนของเราได้

เช่นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้รับประทานอาหาร เช่น รับประทานพวก ผัก ผลไม้ และธัญพืช
ลดปริมาณของเกลือในอาหาร จำกัดอาการประเภทไขมันลง
ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ
และปฏิธรรมกรรมฐาน...ทำจิตให้สอาดบริสุทธิ์ทุกวัน
สุขภาพสุขภาพโดยรวม (ทั้งกาย และจิต) จะต้องดีขึ้นอย่างแน่นอน

www.umm.edu/feature/blood.pressure.htm

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น