วันพฤหัสบดีที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

เมื่อท่านเป็นโรคต่อมลูกหมาก
ตัวท่านมีส่วนเกี่ยวข้องกับการรักษาตัวของท่านเองร้อยเปอร์เซ็นต์ 
และ ทางเลือกของท่านขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง  เช่น  มะเร็ง...เจริญได้เร็วแค่ใด, 
มีการกระจายไปมากน้อยขนาดไหน,  สุขภาพโดยรวมของท่านเป้นอย่างไร,
รวมถึงประโยชน์อันพึงได้จากการรักษา  และ ผลข้างเคียง ที่จะเกิดจากการรักษานั้น
ผลที่เกิดขึ้น  ท่าเท่านั้นเป็นผู้รับอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

สิ่งที่ท่านต้องทราบ  คือ  การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก  ไม่จำเป็นต้องรีบร้อนนัก
สำหรับชาย  เมื่อได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มต้น
มีคนเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากบางคน อาจไม่จำเป็นได้รับการรักษาเลย
แต่  แพทย์จะให้คำแนะนำ  ให้มีการสังเกต-เฝ้าดูอาการอย่างใกล้ชิ
ซึ่ง เขาเรียกว่า “active surveillance”

ในการหมั่นเฝ้าดูอย่างใกล้ชิด  ควรมีการติดตามผลด้วยการตรวจเลือดเป็นระยะๆ
มีการตรวจต่อมลูกหมากทางวาลหนัก  และ
อาจจำเป็นต้องประเมินการเปลี่ยนแปลงของมะเร็ง
จากการตรวจดังกล่าว  พบว่า  มะเร็งมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางไม่ดีขึ้นเรื่อยๆ 
ท่านอาจตัดสินใจเลือกวิธีการรักษาอย่างใดอย่างหนึ่ง   
เช่น  การผ่าตัด  หรือ รักษาด้วยกัมมันตภาพรังสี

สำหรับ  การเฝ้าระวัง...  อาจเป็นวิธีดีที่สุดสำหรับรายที่ไม่มีอาการแสด
ซึ่งคาดว่า  มะเร็งจะจำกัดอยู่ในบริเวณเล็กๆ ในต่อมลูกหมาก 
โดยเชื่อส่า  มันจะเจริญได้ช้ามาก
นอกจากนี้  การเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด  อาจพิจารณาโรคทางร่างกายอย่างอื่นๆ ของคนไข้
หรือ  คำนึงถึงอายุของคนไข้  ซึ่งมีอายุมากเกินกว่าที่จะรับการรักษาใด ได้

การเฝ้าระวังดูการพัฒนาการเปลี่ยนแปลงของมะเร็งต่อมลูกหมากนั้น 
มะเร็งอาจเจริญอย่างรวดเร็ว  และกระจายไปที่ต่าง
เพราะการกระทำด้วยวิธีการดังกล่าว  ไม่ใช่วิธีการทำให้มะเร็งหายไปใหน
เป็นเพียงแค่เฝ้าดูว่า  มะเร็งจะไม่เปลี่ยนไปในทางที่แย่ลงเท่านั้นเอง

ในการรักษาโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก  มีวิธีการมากมาย  ที่เราควรรู้  มีดังต่อไปนี้:

Radiation therapy 
การรักษาด้วยการฉายแสง  สามารถฆ่าเซลล์มะเร็งได้ ซึ่งสามารถกระทำได้สองทางด้วยกัน:
-External beam radiation. เป็นการรักษาด้วยการใช้รังสีจากนอกกา
ในระหว่างการรักษา  ท่านจะต้องนอนบนเตียงรักษา  ในขณะที่เครื่องฉายแสง   ตัวทำหน้าทีส่งรังสี
จะเคลื่อนรอบร่างกายของท่าน  โดยเป้าของแสง  จะพุ่งตรงไปที่มะเร็งต่อมลูกหมาก
การรักษาด้วยวิธีนี้  จะใช้เวลา 5 วัน  ต่อ อาทิตย์  เป็นเวลาหลายอาทิ
-Brachytherapy เป็นการรักษา โดยที่มีสารกัมมันตรังสี  อยู่ในกาย 
ในการรักษา  เขาจะใช้สารกัมมันตรังสี ซ่งมีขนาดเล็กๆ เท่ากับเมล็ดข้าว  วางไว้ในต่อมลูกหมากโดยตรง  
ซึ่งสารดังกล่าว  จะปล่อยกัมมันตรังสีออกทีละน้อย  โดยไม่จำเป็นต้องเอาออก

ผลข้างเคียงจากรังสีรังรักษา  ได้แก่การทำให้เกิดอาการปวดเวลาขับถ่ายปัส
ปัสสาวะบ่อย,  กลั้นปัสสาวะไม่อยู่  ตลอดรวมไปถึงท้องล่วง  หรือ  มีอาการปวดเวลาถ่ายอุจจาระ, 
คนไข้อาจมีปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศ
นอกจากนี้  การรักษาด้วยวิธีดังกล่าว  สามารถทำให้เกิดมะเร็งชนิดอ
เช่น  เกิดมะเร็งของกระเพาะปัสสาวะ  และ  มะเร็งของลำไส้ใหญ่ ในอนาคต
Hormone therapy 
Hormone therapy   เป็นการรักษาด้วยวิธีการยับยั้ง ไม่ให้ร่างกายสร้างฮอร์โมนเพศชาย
ที่มีชื่อเรียก testosterone
โดยที่มะเร็งต่อมลูกหมากต้องอาศัยสารฮอร์โมน “testosterone” เพื่อการเจริญ และแบ่งตัว 
การตัดสารฮอร์โมนดังกล่าวออกไป   จะเป็นการทำลายเซลล์มะเร็ง  ทำให้มันเจริญช้าลง
การรักษาด้วยฮอร์โมน  มีให้เลือกสามทาง ดังนี้ :
1.   การใช้ยายับยั้งร่างกายไม่ให้สร้างฮอร์โมน testosterone  ยาที่ใช้  มีชื่อเรียกว่า
lutluteinizing hormone-releasing hormone (LH-RH) agonists
โดยมันจะทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้ลูกอัณฑะรับคำสั่งให้สร้างฮอร์โมน testosterone
ยาที่ใช้  มีหลายตัวด้วยกัน  เช่น  leuprolide (Lupron, Eligard), goserelin (Zoladex), triptorelin (Trelstar) and histrelin

2.   ใช้สารไปบล็อกฮอร์โมนเทสโตสะเตอรอล  ไม่ให้มันเข้าถึงเซลล์มะเร็งของต่อลูกหมากได้
สารดังกล่าว  ยังรู้ในอีกชื่อคือ anti-androgens  
ยาในกลุ่มนี้ได้แก่  bicalutamide (Casodex), flutamide and nilutamide (Nilandron)
ยาในกลุ่มนี้  ส่วนใหญ่เราจะให้ร่วมกับยาในกลุ่ม LH-RH agonist  หรือให้ก่อนที่คนไข้จะได้รับยา
LH-RH agonist

3.   Surgery (Orchiectomy)  การตัดเอาลูกอัณฑะออก  ก็เป็นการลดระดับของฮอร์โมน testosterone ในร่างกายลง  ผลจากการตัดลูกอัณฑะจะเหมือนกัยการใช้ยา-hormonal therapy
การผาตัดเอาลูกอัณฑะออกจะได้ผลเร็วก
การรักษาด้วย Hormonal therapy  จะถูกนำมาใในรายที่โรคได้เป็นมากแล้ว  โดยหวังมะเร็งฝ่อตัวลง 
พร้อมกับการเจริญของมะเร็งช้าลงด้วย

ในระยะแรกของมะเร็งต่อมลูกหมาก  การรักษาด้วยวิธี  hormonal therapy   
อาจใช้ทำให้เซลล์มะเร็งฝ่อตัวลงก่อนที่จะได้รับการฉายแสง 
ซึ่งการกระทำดังกล่าว  จะทำให้การรักษาด้วยการฉายแสงได้ผลดี
นอกจากนั้น  hormonal therapy ยังอาจนำมาใช้ภายหลังการผาตัด หรือ ภายหลังการฉายแสง
เพื่อชะรอการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งที่ยังหลงเหลืออ

ผลข้างเคียงของการรักษาด้วยวิธี hormonal terapy  อาจทำให้การแข็งตัวของอวยวะเพศเสียไป, 
มีอาการร้อนวูบบาบ,  กระดูกพรุน, ความต้องการทางเพศลดลง  และ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
นอกจากนั้น  การรักษาด้วยวิธี hormonal therapy อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการทำให้เกิดโรคหัว
และเกิดภาวะ heart attack ได้

Surgical Treatment 
การผ่าตัดต่อมลูกหมาก  เช่น  การตัดเอาต่อมลูกหมากออกหมด   อาจมีการตัดเอาเนื้อเยื่อที่อยู่
ในบริเวณใกล้เคียง  รวมถึงตาอมน้ำเหลืองออกด้วย   การผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออกหมด (radical prostatectomy)   สามารถกระทำได้หลายทาง ดังนี้:

·        การผ่าตัดเอาต่อลูกหมาก  โดยการผ่าตัดผ่านทางหน้าท้อง เข้าทางด้านหลังของต่อมลูกหมาก
(retropubic surgery) เป็นวิธีการที่ดี  มีโอกาสทำอันตรายต่อเส้นประสาทได้น้อยกว่าการผ่าตัดแบบอื่น 
ซึ่งหากเส้นประสาทถูกทำลายไป  สามารถทำให้เกิดปัญหาด้านการควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะ 
และ การแข็งตัวของอวัยวะเพศเสียไป

·        การผ่าตัดผ่านบริเวณลูกอัณฑะ  และ ทวารหนัก (perineal surgery)   การผ่าตัดผ่านบริเวณนี้ 
จะทำให้คนไข้ฟื้นตัวได้เร็วขึ้น  แต่มีข้อจำกัดที่ไม่สามารถเอาพวกต่อมน้ำเหลืองในบริเวณใกล้เคียงออกได้ 
ตลอดรวมถึงมีโอกาสไปทำลายเส้นประสาทได้สูง

·        ผ่าตัดด้วยกล้อง (laparoscopic prostatectomy) การผ่าตัดชนิดนี้
จะทำให้คนอยู่ในโรงพยาบาลน้อยวัน

ในการผ่าตัดทำ Radical prostatectomy  จะมีอัตราเสี่ยงต่อการทำให
เกิดภาวะแทรกซ้อนได้สูง เช่น ควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะเสียไป (incontinenc
การแข็งตัวของอวัยวะเพศเสียไป (erectile dysfunction)

ในฐานะที่ท่านเป็นคนไข้  ท่านต้องปรึกษาแพทย์ ให้อธิบายถึงอันตรายที่ท่านจะได้รับ...
สิ่งที่ท่านจะต้องเข้าใจ คือ  การที่แพทย์จะเลือกวิธีการรักษาแบบใด 
ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง  เช่น อายของท่าน  ลักษณะของโรคมะเร็งที่เกิดขึ้นกับท่าน 
และ สุขภาพโดยรวมของท่านเป็นสำคัญ
.Freezing prostate tissue   การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากด้วยความเย็นจัด  มีชื่อ
เรียกว่า cryosurgery หรือ cryoablation โดยใช้ความเย็นจะเป็นอาวุธทำลายเซลล์มะเร็ง
ในการทำ cryosurgery เพื่อรักษามะเร็งต่อมลูกหมากนั้น  เขาต้องอาศัยอัลตร้าซาวด์เป็น
ตัวช่วยนำทางในการเสียบเข็มเล็กๆ หลายอัน  เข้าสู่ส่วนที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก  ต่อจากนั้น
จะมีการปล่อยแกสเย็น  (cold gas) สู่มะเร็งต่อมลูกหมาก  ทำให้เซลล์มะเร็งเย็นจัดจนแข็ง   
จากนั้น  จะสลับกับการปล่อยแกสร้อน  ทำให้เนื้อมะเร็งร้อนขึ้น  และอ่อนตัวลง 

จากกระบวนการทำให้เนื้อเยื้อ (มะเร็ง)  เย็นจนแข็ง  แล้วทำให้ร้อนขึ้นนั้น
จากการบวนการดังกล่าวจะทำให้เซลมะเร็ง และเนื้อเยื้อ  ที่อยู่รอบๆ ถูกทำลาย
ในระยะแรกพบว่า  วิธีการรักษาแบบ cryosurgery  มีภาวะแทรกซ้อนมาก
ต่อมาภายหลัง  ได้มีการพัฒนาเทคนิคจนเป็นที่ยอมรับ  และถูกใช้รักษาคนเป็นมะเร็งต่อมลูกหมา
ซึ่งไม่สามารถรับประโยชน์จากการฉายรังสีเอกซ์เรย์ได้
Heating prostate tissue using ultrasound 
การรักษามะเร็งด้วยการใช้   high-instensity ultrasound ซึ่งจะก่อให้เกิดความร้อนขึ้น
สามารถทำให้เซลล์มะเร็งตายได้   วิธีการรักษาดังกล่าว  กระทำได้โดยการสอดใส่แท่งโลหะ 
ให้พลังงานจากอัลตร้าซาวด์ ผ่านเข้าสู่เซลล์มะเร็งได้โดยตรง
การรักษาด้วยวิธีการดังกล่าว  ยังอยู่ในขั้นทดลองของการรักษา  ซึ่งเราจะต้องรอผลการศึกษาถึงผลดี
และ  ผลเสียกันต่อไป
Chemotherapy
การใช้เคมีบำบัด   นำมาใช้รักษามะเร็งต่อมลูกหมาก  เป็นการใช้ยาเข้าไปทำลายเซลล์มะเร็งที่กำลังเจริญเติบโต
และ เซลล์มะเร็ง  การรักษาด้วยวิธีนี้  กระทำได้ด้วยการให้ยาฉีด  หรือ  ให้ยาเม็ดรับประทาน
หรือ  ให้ทั้งสองอย่าง  ซึ่งเป็นการรักษามะเร็ง...ที่กระจายไปไกลแล้ว
นอกจากนั้น  ยังถูกนำมาใช้ในรายทีไม่ตอบสนองต่อการรักษาทางฮอร์โมน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น