วันอาทิตย์ที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2554

Neuropathic pain: central sensitization (4)

Central sensitization

ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในระบบสมองส่วนกลาง (plasticity)
ซึ่งก่อเกิดคลื่นประสาทที่มากเกินกว่าปรกติ เป็นเหตุให้เกิดความเจ็บปวดเรื้อรัง (neuropathic pain)ขึ้น

ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในระบบประสารทส่วนกลาง ได้แก่:

• เหมือนกับที่กล่าวในระบบประสาทส่วนปลาย ภายหลังการเกิดบาดเจ็บขึ้นกับประสาท ความเจ็บปวดทิ่เกิดขึ้นจากการแรงกระตุ้นปลายประสาทด้วย สิ่งเร้านิดเดียว สามารถทำให้มีความเจ็บปวดได้

• จากบาดเจ็บที่เกิดขึ้นที่ประสาทส่วนปลาย จะทำให้ประสาทส่วนกลางมีความไว (sensitizaion) ซึ่งสามารถเพิ่ม และสนับสนุนคลื่นประสาทตรงบริเวณ dorsal horn ทำให้เกิดปรากฏการณ์ที่เรียกว่า
wind up ซึ่งเป็นการตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่ผิดธรรมดา เช่น ถูกกระตุ้นด้วยสิ่งเร้าที่ไม่น่าทำให้เกิดความเจ็บปวด
มันก็เกิด ตัวอย่างที่เห็น ในตอนใส่เสือผ้า หรือพลิกตัวบนที่นอน หรือลูบเบา ๆ ก็เกิดความเจ็บปวดอย่างมาก
แถมยังปวดนานอีกด้วย...
เพื่อความเข้าใจ ให้นึกถงภาพที่เราหมุนลาน (wind up) ตุกตา หมุนครั้งเดียว มันเดินซะนาน

ปรากฏการณ์ดังกล่าว เป็นการสนองตอบของเซลล์ประสาทสันหลัง ที่มีต่อคลื่น (input) ที่มาจาก C fibers
เป็นการตอบสนองที่มากผิดปกติ ต่อคลื่นที่วิ่งเข้ามาแบบต่อเนื่อง (repeated)
เป็นเหตุให้ประสาทไขสั้นหลังไวต่อสิ่งเร้าได้ง่าย (excitabity)

• มีการศึกษา พบว่า มีปฏิกิริยาของ glutamate ภายในประสาทสันหลัง และในระดับเหนือไขประสาท ตรงตำแหน่ง excitatory amino acid receptors จะทำให้มีการเพิ่มกระแสประสาทจากประสาทส่วนปลายเพิ่มขึ้น

• เส้นทางของ gamma amino butylic acid (GABA) ที่มีต่อ inhibitory neurotransmitter system จะทำให้สาร GABA ยับยั้งคลื่นประสาทที่ทำหน้าที่ยับยั้งจากสมองส่วน(CNS) ลดลง เมื่อไม่มีเบรกจากสมอง จึงเป็นสาเหตุให้เกิดอาการปวด neuropathic pain เพิ่มขึ้น

ภายหลังประสาทได้รับบาดเจ็บเกิดขึ้น ปรากฏว่า มีการจัดระเบียบของประสาทในไขประสาทกันใหม่ เพื่อไม่ให้สับสน จะสรุปให้เห็นในตอนสุดท้ายว่า ภายหลังการจัดระเบียบของประสาทขึ้นใหม่ พบว่า ตรงบริเวณที่ประสาทได้รับบาดเจ็บ จะมีประสาทเกิดขึ้นใหม่....เกิดขึ้นตรงบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ
ทำหน้าที่รับการกระตุ้นต่อสิ่งเร้า ซึ่งมีระดับที่ต่ำมาก ( low threshold)

นั่นคือเหตุผลที่ว่า การสัมผัสเฉย ๆ สามารถก่อให้เกิดความเจ็บปวดขึ้นได้

>> Neuropathic pain : Treatment

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น