วันเสาร์ที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2554

Tumor suppressor genes : Inherited & Acquired (7)


Tumor suppressor gene  เป็นยีนปกติ  มีหน้าที่สามประการ  หนึ่ง สั่งให้เซลล์แบ่งตัวช้าลง
สอง ทำหน้าที่ซ่อมแซม DMA ที่ผิดปกติ  และ สาม ทำหน้าที่ สั่งให้เซลล์ว่าจะตาย  (apotosis) 
เมื่อ tumor suppressor gene ทำงานไม่ปกติ  จะทำให้การเจริญเติบโตของเซลล์ไม่สามารถควบคุมได้ 
เป็นเหตุให้เกิดมะเร็งขึ้น
Tumor suppressor genes  มีหลายตัวด้วยกัน  เช่น  P53, BRCA1, BRCA2,APC  และ RB1
 เราสามารถเปรียบ Tmor suppressor gene เหมือนกับเบรกของรถยนต์  โดยมันทำหน้าที่ควบคุมไม่ให้เซลล์
แบ่งตัวเร็วเกินไป  เหมือนกับที่เราเบรกรถยนต์  ไม่ให้รถยนต์วิ่งเร็วเกินไปนั่นเอง
เมื่อไรก็ตาม  ที่มีความผิดปกติเกิดขึ้นกับยีนตัวนี้  จะก่อให้เกิดการแบ่งตัวของเซลล์เกินที่จะควบคุมได้ 
เป็นเหตุให้เกิดมะเร็งขึ้น
ความแตกต่างระหว่าง Oncogenes  และ tumor suppressor genes
คือ  oncogene   เกิดจาก pro-oncogenes  ที่เปลี่ยนแปลงไป 
มันทำให้เกิดมะเร็งขึ้นเมื่อ  oncogenes  เกิดขึ้น  มันทำให้เซลล์มีการแบ่งตัวโดยไม่สามารควบคุมได้  
ส่วนที่เกี่ยวข้องกับ tumor suppressor gene ที่ทำให้เกิดมะเร็งขึ้นเมื่อ มันถูกยับยั้ง (inactivated)
ไม่ให้มันทำงานนั่นเอง  เพราะตามปกติ  มันทำหน้าที่ควบคุมไม่ให้เซลล์แบ่งตัวมาก
Inherited Mutaton of tumor suppressor genes:
ความผิดปกติทางพันธุกรรมของ tumor suppressor genes  จะพบเห็นในกลุ่มมะเร็งที่ถูกถ่ายทอดทางพันธุกรรม 
ซึ่งมีมะเร็งบางอย่างที่เราสามารถพบได้  เช่น ความบกพร่องใน APC gene
เป็นสาเหตุทำให้เกิดโรค familial adenomatous polyposis 
ซึ่งทำให้เราได้พบเห็นในคนไข้ที่เป็น colon polyps นั่นแหละ 
และอย่างน้อย หนึ่งในจำนวนคนที่มี colon polyps นั้นจะกลายไปเป็นมะเร็งในที่สุด
นอกจากนี้แล้ว  เรายังพบมะเร็งที่เกิดจากพันธุกรรมกลายพันธุ์อีกหลายตัว  ซึ่งพบใหม่ทุกปี
Acquired mutation of tumor suppressor gene:
มะเร็งที่เกิดจากยีนที่กลายพันธุ์ ซึ่งเกิดขึ้นในระหว่างที่เรามีชีวิตอยู่  ไม่ใช้ถ่ายทอดมาจากพ่อ-แม่ 
เราเรียกพวกนี้ว่า  เป็น acquired mutation  และเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยเสียด้วย 
เราจะพบมากว่าพวกที่มาจากพันธุกรรมกลายพันธุ์เยอะ 
ตัวอย่างที่พบเห็นเสมอ ๆ คือ ความผิดปกติในยีน P53 
ทำให้เกิดมะเร็งได้มากกว่า 50 % ของมะเร็งทั้งหมดที่เกิดขึ้นในมนุษย์
ตัวอย่างที่พบเห็นจาก  acquired mutation of suppressor gene
ได้แก่:  มะเร็งที่เกิดขึ้นใน ปอด (Lung)  ลำไส้ใหญ่ (colorectum) และเต้านม (breast)
ความบกพร่องที่เกิดขึ้นกับยีน P53  ซึ่งมีส่วนเกี่ยวข้องกับกระบวนการสั่งให้เซลล์ตาย (apoptosis) นั้น 
ปรากฏว่า P53  ที่กลายพนธุ์ ไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ  จึงเป็นเหตุให้เกิดมะเร็งขึ้น
กล่าวโดยสรุป ยีนที่ทำหน้าที่เป็น p53  นับเป็นยีนที่มีการเปลี่ยนแปลง (mutation) มากที่สุด 
ที่ทำให้เกิดมะเร็งในมนุษย์เรา

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น