โรคเบาหวานในคนสูงอายุ 5

March 22, 2013

Continued

α - Glucosidase inhibitors

Acarbose เป็นเอ็นไซม์ alpha glucosidase inhibitor

มีผลด้วยการออกฤทธิ์ต่อระดับน้ำตาลหลังรับประทานอาหาร 

และมีผลต่อระดับน้ำตาลในกระแสเลือดในขณะท้องว่างน้อย

ยา Acarbose จัดเป็นยาที่ปลอดภัยเหมาะสำหรับใช้ในคนสูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน 

แต่มันผลอันพึงประสงค์ทางกระเพาะและลำไส้

และเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดอาการดังกล่าว  ควรเริ่มด้วยการใช้ยาในขนาดน้อย ๆ

สามารถลดอาการอันไม่พึงประสงค์ได้

  

Repaglinide

Repaglinide เป็นยารักษาโรคเบาหวาน ( insulinotropic antidiabetic)

ซึ่งออกฤทธิ์สั้น  โดยทำหน้าที่เสริมการสร้าง “อินซูลิน” จากตับอ่อน

เพื่อตอบสนองต่ออาหารที่คนไข้รับประทานเข้าไป

มันทำหน้าที่ควยคุมระดับน้ำตาลหลังอาหาร เป็นยาที่ปลอดภัย  และมีประสิทธิภาพ
สำหรับคนสูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน...

Thiazolidinediones (TZD)

ในปัจจุบันเรามียาในกลุ่ม TZD จำนวน 3 ตัวด้วยกัน

ซึ่งได้แก่ troglitazone, rosiglitazone และ pioglitazone

โดยยาตัวแรก (troglitazone) ถูกกำจัดออกไปเพราะทำให้เกิดพิษต่อตับ

ถึงขั้นเสียชีวิต (hepatotoxicity) ส่วนที่เหลืออีกสองตัวยังไม่มีผลต่อการ

ทำให้เกิดพิษต่อตับ  แต่ต้องระวังเมื่อใช้กับคนที่เป็นโรคตับ

ยากลุ่มนี้ถูกใช้เพียงขนานเดียว หรือใช้ร่วมกับยากลุ่ม sulfonylureas, metformin, หรือ insulin
เพื่อใช้รักษาโรคเบาหวานประเภท 2  ด้วยการออกฤทธิ์ทำให้ร่างกาย
มีความไวต่อ”อินซูลิน”  รวมไปถึงการลดการสร้างน้ำตาล (gluconeogenesis) จากตับ

เนื่องจากยากลุ่ม TZD ไม่ได้กระตุ้น “เบต้าเซลล์” จากตับอ่อนให้ผลิตอินซูลิน

ดังนั้นการใช้ยากลุ่มนี้จึงไม่ก่อให้เกิดภาวะ hypoglycemia

จึงเหมาะที่จะใช้ในคนสูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน

การใช้ยากลุ่ม TZD ในกลุ่มคนสูงอายุ จะเหมือนกับคนหนุ่มที่เป็นโรคเบาหวาน

แต่ก่อนใช้ในคนสูงอายุ  จำเป็นต้องประเมินการทำงานของหัวใจทุกราย

เพราะยากลุ่มดังกล่าว  สามารถก่อให้เกิดโรคหัวใจล้มเหลวในคนที่เป็นโรคหัวใจได้  
และควรตรวจเอ็นไซม์ของตับ (liver enzymes) ทุกเดือน 

โดยเฉพาะ 6 เดือนแรก ต่อจากนั้นให้ตรวจทุก 2 เดือน ภายใน 6 เดือนต่อมา

และทำการตรวจทุก 3 – 6 เดือนหลังจากนั้น

Insulin

เราจะใช้ “อินซูลิน” ก็ต่อเมื่อเราไม่สามารถทำให้ระดับน้ำตาลลดลงสู้เป้าหมาย
โดยการรักษาด้วยการควบคุมอาหาร, การออกกำลังกาย  และยาเม็ดลดน้ำตาล
แล้วปรากฏว่า  ไม่สามารถควบคุมโรคเบาหวานได้

เราไม่มีกฎเกณฑ์ หรือชนิดของ “อินซูลิน” ที่เหมาะกับคนสูงอายุที่เป็น

โรคเบาหวาน  เป็นการยากที่จะควบคุมระดับนำตาล

ให้เป็นปกติด้วยการใช้ intermediate acting insulin เพียงวันละครั้ง

ในการเริ่มต้นด้วยการให้ insulin…

จัดเป็นเรื่องของการรักษาที่ก่อให้เกิดความเครียดได้อย่างมาก

เพราะการฉีดยาในคนสูงอายุ  เป็นเรื่องที่สลับซับซ้อนเป็นอย่างมาก

และมีโอกาสเกิดความผิดพลาดได้สูง 

ทั้งนี้  เพราะในคนสูงอายุ  มีอุปสรรคหลายอย่าง  ซึ่งเป็นเหตุให้ไม่สามารถ
รับการรักษาด้วย การฉีดอินซูลินได้  เป็นต้นว่า
สายตาไม่ดี,  ฉีดยาได้ไม่ถูกต้อง,  ความรู้สึกของมือเสียไป, หาตำแหน่งฉีดยาได้ลำบาก,
และไม่สามารถตรวจวัดดูระดับน้ำตาลได้ และอื่น ๆ

อย่างไรก็ตาม  สิ่งที่กล่าวมาทั้งหมด...

ไม่ใช้ข้อห้ามไม่ให้ใช้ “อินซูลิน”เพื่อการรักษาแต่อย่างใด

ปัญหาแต่ละอย่าง  ล้วนมีคำตอบเสมอ

Insulin Analogues

อินซูลินที่ถูกผลิตขึ้นให้เหมือนกับอินซูลินที่มีตามธรรมชาติ

เช่น lispro จะออกฤทธิ์ได้เร็ว และสั้น

เป็นยาที่ดี และเหมาะสำหรับลดระดับน้ำตาลหลังรับประทานอาหาร และสะดวกต่อการใช้
โดยไม่ก่อให้เกิดภาวะน้ำตาลลดต่ำ (hypoglycemia)

ยากลุ่มนี้ (rapid acting insulin)

เป็นยาที่เหมาะสำหรับใช้ในคนสูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน

ซึ่งสามารถให้ก่อนอาหาร โดยไม่ต้องรอให้เสียเวลาเป็นครึ่งชั่วโมงเหมือนกับการใช้
regular insulin

เมื่อมีการใช้ rapid-acting insulin ร่วมกับ long-acting insulin

เช่น insulin glargine หรือ ultralente insulin

อินซูลินที่ออกฤทธิ์เร็ว  สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในกระแสเลือด

ได้ตลอดทั้งวัน และที่สำคัญยา long-acting insulin glargine

สามารถออกฤทธิ์ได้อย่างสม่ำเสมอ (peakless) เหมาะที่จะนำมาใช้

เริ่มต้นรักษาในคนสูงอายุ, เพิ่มขนาดของยา และคงสภาพของยาให้

อยู่ในระดับคงที่  เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดภาวะน้ำตาลลดต่ำได้...

โดยสรุป...

เมื่อคนไข้เบาหวานมีอายุมากขึ้น (แก่ขึ้น)

คุณภาพชีวิตจะมีความสำคัญมากกว่าความยืนยาวของชีวิต  และ

การควบคุมโรคเบาหวานในคนสูงอายุ ผู้ซึ่งไม่มีโรคแทรกซ้อนใดๆ

ควรมุ่งทำให้คนไข้เกิดความชำนาญในการดูแลตนเองให้ได้

นั่นคือสิ่งสำคัญสำหรับแพทย์ผู้การรักษาคนไข้โรคเบาหวาน

จะต้องถือเป็นหลักปฏิบัติ

<< BACK

http://archive.ispub.com/journal/the-internet-journal-of-geriatrics-and-gerontology/volume-1-number-2/diabetes-in-the-elderly.html#sthash.RFHja7cH.oxAwbRFV.dpbs

http://clinical.diabetesjournals.org/content/19/4/172.full