วันศุกร์ที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2557

มาเรียนรู้เรื่องความดันเลือดกันดีไหม ? P. 11.: Pulmonary hypertension

Jan. 27, 2014

ความดันเลือดแดงในปอดสูง หรือ Pulmonary Hypertension เป็น
ภาวะความดันเลือดสูง   ที่ปรากฏในวงจรการไหลเวียนของเลือดจากหัวใจ
ไหลเวียนสู่ปอด

โดยปกติ ระบบการไหลเวียนของเลือดมีด้วยกันสองวงจรด้วยกัน
 วงจรแรก เป็นการไหลเวี่ยนของเลือดสู่ร่างกาย
 ส่วนอีกวงจร  เป็นระบบไหลเวียนของจากหัวใจไหลสู่ปอดทั้งสองข้าง

คำถามมีว่า...
ความดันเลือดแดงสูงในปอด มีคยวามแตกต่างจากความดันเลือสูงอย่างไร ?
ในร่างกายของคนเรามีการไหลเวียนของเลือด 2 ระบบด้วยกัน:

 ระบบไหลเวียนทั่วร่างกาย (Systemic) เป็นระบบส่งออกซิเจนให้แก่
ส่วนต่าง ๆ ทั่วร่างกาย


 ระบบการไหลเวียนของเลือดสู่ปอด (Pulmonary) เป็นระบบรับเอา
อ๊อกวิเจนจากปอด

ตามปกติ เราจะได้เห็นคำอยุ่สามคำ ซึ่งมีความหมายคล้ายๆ กัน เป็นต้น
ว่า “ความดันเลือด” (Blood pressure), “ความดันเลือดสูง” (high blood
Pressure) และ “โรคความดัน” (hypertension)....:ซึ่งทั้งสามคำที่กล่าว
มาหมายถึง “ความดันที่ปรากฏในกระแสเลือดทั่วร่างกาย”

ในการวัดความดันเลือด (Systemic blood pressure)...
เป็นการวัดความดันภายในเส้นเลือดแดงใหญ่ภายในเส้นเลือดแดงบริเวณ
ต้อนแขน (brachial artery) เป็นการวัดในขณะที่หัวใจกำลังปั้มเลือดที่
ได้จากปอดไปยังส่วนต่างทั่วร่างกาย...

ความดันเลือดแดงภายในปอดสูง (Pulmonary hypertension)
เป็นความดันเลือดในเส้นเลือดแดงภายในปอดสูงกว่าปกติ ซึ่งการ
วัดระดับความดันเลือดแดงดังกล่าว จะแตกต่างจากการวัดความดัน
เลือดทั้วไป โดยมันจะสะท้อนให้ทราบถึงแรงที่หัวใจจะต้องทำการ
ปั้ม เพื่อให้เลือดไหลเข้าสู่ปอดทั้งสองข้าง

ระบบการไหลเวียนเลือดโดยทั่วกาย และระบบไหลเวียนผ่านปอด
(Systemic and pulmonary circulation: two separate flow patterns)

ความดันเลือดที่ท่านวัดได้จากต้นแขน ไม่สามารถบ่งบอกให้ทราบว่า
การไหลเวียนของเลือดจากหัวใจสู่ปอดเป็นอย่างไร เพราะความดันเลือด
ที่วัดได้ตามปกติ จะแตกต่างจากความดันที่เกิดจากความดันเลือดที่ไหล
เวียนจากหัวใจสูปอด...

         
หัวใจซีกขวาของคนเรา จะรับเลือดที่ไม่ออกซิเจน (oxygen-emtied) ที่
มาจากส่วนต่างๆ ของร่างกายไหลสู่ปอด และเลือดดังกล่าวจะถูกหัวใจ
ปั้มสู่เส้นเลือดแดงของปอด...ซึ่งเป็นตำแหน่งสำหรับรับเอาออกซิเจนอีก
ครั้ง จากนั้น เลือดที่เต็ไปด้วยออกซิเจน จากปอดจะไหลกลับสู่หัวใจ
ซีกซ้าย เพื่อให้หัวใจส่งต่อไปยังทั่วทุกส่วนของร่างกายอีกครั้ง

ความดันในระบบการไหลเวียนเลือดในปอด
(The numbers in pulmonary hypertension)
                       
เมื่อกล่าวถึงระดับความดันเลือดที่ไหลเวียนภายในปอดจะมีความแตกต่าง
จากระดับความของเลือดที่ไหลเวียนทั่วร่างกายอย่างมากมาย
ซึ่งเป็นการวัดความดันของเลือดที่อยู่เส้นเลือดแดงใหญ่  ที่ออกจากหัวใจ
ช่องขวาสู่ปอด  ด้วยการใช้สายสอดเข้าสู่หัวใจ  และเข้าสู่เส้นเลือดดังกล่าว...

โดยเราจะพบว่า ความดันเลือดภยในปอด จะมีค่าในขณะพักประมาณ
14 mm Hg ถ้าความเลือดในปอดสูงมากกว่า 25 mm Hg ขณะพัก (rest)
เขาเรียกว่าความเลือfที่ไหลเวียนในปอดสูง(pulmonary hypertension)

ปัญหาที่พบเห็นในคนที่มีความดันเลือดสูงในกระไหลเวียนเลือดในปอด
สูง (The problem of pulmonary hypertension)

เส้นลือดทั้งหลายภายในปอดของคนที่มีความดันเลือดในปอดสูง พบ
ว่าผนังของมันนกจากจะหดตัวได้แล้ว ผนังของเส้นเลือดอาจหนาตัว จนเป็น
เหตุให้การการไหลวียนของเลือดผ่านได้ลำบากขึ้น ทำให้มีลักษณะเหมือน
สายยางลดหญ้าที่ต่อจากก๊อกเกิดบิดงอ ทำให้แรงดันย้อนกลับ เป็นเหตุให้
หัวใจทำงานหนักขึ้น
                           
ถ้าเมื่อใดที่ความดันเลือดภายในปอดสูงมาก...
จะทำให้หัวใจไม่สามารถบีบเลือดสู่ปอดเพื่อกำจัดเอาคาร์บอนไอออกไซด์
และแลกเปลี่ยนเอาออกซิเจนกลับได้เพียงพอกับความต้นองการของกาย
และจากนั้นอาการของการขาดออกกชิเวฯจะปรากฏขึ้น
อาการ (Symptoms)
คนที่เป็นโรคความดันเลือดในปอดสูง (Pulmonary hypertension)
อาจมรพบแพทย์ด้วยอาการต่อไปนี้:

 เหนื่อยล้า (fatique)
 วิงเวียน (dizziness)
 หายใจลำบาก (shortness of breath)

การวินิจฉัยโรคความดันเลือดในปอดสูง ชนิดปฐมภูมิ จัดเป็นโรคที่ยากลำบาก
อาจต้องพึงพาผู้มีประสบการณ์....

ในตอนแรก...
ท่านอาจคิดว่า ท่านรู้สึกไมสบาย (out of shape) เพราะรู้สึกเหนื่อยเพลีย,
ไร้เรียวแรง...และนั้นมักจะเป็นอาการเริ่มต้นของคนเป็นโรคความดันเลือดใน
ปอดสูง  และเมื่อมีอาการมากขึ้น ท่านจะมีความรู้สึกหายใจลำบาก, 
วิงเวียน  หรือเป็นลมหมดสติในบางคน

เมื่อโรคได้ดำเนินต่อไป...
ท่านอาจสังเกตุพบว่า มีอาการบวมที่บริเวณข้อเท้า หรือบวมที่บริเวณขา,
สีของริมฝีปาก และผิวหนังสีคล้ำ (bluish colour), และมีอาการเจ็บอก
ซึ่งอาการหลังนี้ บ่งบอกให้ทราบว่า ร่างกายของท่านขาดออกซิเจน
อันเป็นผลมาจากระดับออกวิเจนที่ไหลเวียนในกระแสเลือดน้อยลงไปนั้นเอง 
ซึ่งเป็นปัญหาที่จะต้องได้รับการรักษา

เนื่องจากโรคความดันเลือดแดงในปอดสูงชนิดปฐมภูมิ เป็นโรคที่พบได้น้อย
การวินิจฉัย และการรักษามักจะล้าช้าไม่ทันการ...
ที่เป็นเช่นนั้นเพราะอาการมักจะค่อยๆ เกิดขึ้นอย่างช้า ๆ โดยที่คนไข้ไม่สามารถ
สังเกตได้ และส่วนมากพวกเขามักจะคิดว่า สุขภาพเสื่อมโทรมเท่านั้น (out of shape)


PREVIOUS SECTION:                                           NEXT SECTION
P. 10 :Low blood pressure                                        P. 12 Secondary pulmonary
         can occur.... (causes)                                            hypertension
               

2 ความคิดเห็น: