ท่าน หรือคนที่ท่านรู้จัก เคยพบเห็นคนที่มีอาการต่อไปนี้ไหม ?
“คุณหมอข๋า....อิฉัน มีปัญหาเรื่องปาก, คอแห้งตลอดเวลา.มาเป็นเวลาหลายเดือนแล้ว..”
สุภาพสตรีวัยกลางคนเอ่ย
“ดื่มน้ำน้อยไปหรือเปล่า ?”
คุณหมอถามอย่างมีอารมณ์ดี
สุภาพสตรีนางนั้น ก็ตอบด้วยเสียง แข็งว่า
“....ดื่มน้ำเป็นลิตร ๆ วันหนึ่งมากกว่า 10 แก้ว....อิฉันก็ยังปากคอแห้งอยู่ดี”
ปาก และคอแห้ง (Dry Mouth)
ตามความหมายของท่านที่มีอาการปาก คอแห้ง
หมายความว่า ท่านไม่มีน้ำลาย หรือมีในปริมาณน้อย นั่นเอง
เมื่อท่านเกิดมีอาการปากแห้ง ท่านไม่เพียงแต่จะมีความรู้สึกกระหายน้ำเท่านั้น ท่านยังรู้สึกว่า ภายใน ปากในคอของท่าน มีความรู้สึกเหนียว...อีกด้วย
น้ำลายของคนเรา ช่วยให้รับประทานอาหารได้อย่างมีรสชาติ ช่วยให้การย่อยอาหารเป็นไปด้วยดี
นอกจากนั้น มันยังช่วยให้อาหารเคลื่อนผ่านลำคอลงสู่กระเพาะได้สะดวก เปลี่ยนกรดให้เป็นกลาง และป้องกันไม่ให้ เกิดฟันผุ
ปากคอแห้ง ยังมีอีกชื่อหนึ่ง....Xerostomia
ผลที่เกิดจากปากคอแห้ง:
เมื่อปาก คอ ของเราแห้ง ไม่มีน้ำลายมากพอที่จะช่วยพัดพาเอาอาหารจากปากลงสู่กระเพาะหาร
ไม่สามารถขจัดเอาเศษอาหารออกทิ้งได้ตามปกติ เป็นเหตุทำให้ท่านมีกลิ่นปากเกิดขึ้น
ส่วนสภาพสตรีที่ทาลิปสติก...ปากฎว่า ลิปสติกก็ติดที่ฟัน...เป็นเหตุให้เจ้าตัวรู้สึกไม่ดีกับสิ่งปรากฏ
เป็นภาพที่น่ารังเกียจ ของผู้พบเห็น
ที่เป็นเช่นนั้น เพราะไม่มีน้ำลายมากพอที่จะชะล้างเอาลิปสติกออกไปได้
นอกจากนั้น ปากคอแห้ง ยังเป็นสาเหตุหนึ่ง ที่ทำให้เกิดเสียงแหบแห้งขึ้น และกลิ่นปาก
สาเหตุที่ทำให้เกิดปากคอแห้ง:
บาดเจ็บที่บริเวณศีรษะ และบริเวณกระดูกต้นคอ อาจทำลายเส้นประสาท.--.>..ทำให้เกิดปากคอแห้ง ได้
มีเส้นประสาทบางชนิด ทำหน้าที่ติดต่อสื่อสารระหว่าง “ต่อมน้ำลาย” และ “สมอง
หากเส้นประสาทถูกทำลายลง ย่อมเป็นเหตุให้ไม่มีคำสั่งลงมายังต่อมน้ำลาย
ต่อมน้ำลายไม่ทำหน้าที่ผลิตน้ำลายได้ปกติ
เป็นตัวอย่างหนึ่ง ทีบอกให้เราทราบว่า อวัยวะทั้งหลายในร่างกายมนุษย์ ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของ สมองแทบทั้งสิ้น
สมองไม่ออกคำสั่ง...มันก็ไม่ทำงาน ?
เมื่อไม่มีน้ำลาย เราก็ไม่สามารถรู้รสอาหารได้อีกต่อไป
เมื่อไม่มีน้ำลาย ผิวหนังรอบปากจะแห้ง เวลาอ้าปากจะเจ็บ มุมปากอาจมีรอยแผล
ลิ้นแห้ง และหยาบกระด้าง มีปัญหาเรื่องการกลืนอาหาร การพูดจาก็พูดด้วยความลำบาก เพราะทุก ครั้งที่อ้าปากพูดจะรู้สึกเจ็บ ต้องใช้ครีมล่อลื่น...เพื่อทดแทนน้ำลาย
มีการประมาณการว่า มียามากกว่า 500 ชนิด ที่ทำให้เกิดอาการคอแห้ง รวมทั้งยาที่ซื่อเองจากร้าน ขายยา เช่น ยารักษาความดันโลหิตสูง ยารักษากระเพาะปัสสาวะเล็ด (overactive bladder) และยารักษาอาการทางประสาท
นอกจากยาแล้ว การถูกรังสีจากการรักษามะเร็ง สามารถทำลายต่อมน้ำลายลงได้
เคมีรักษา ก็เช่นกัน สามารถทำให้ปากคอแห้งได้เช่นกัน
สาเหตุอย่างอื่น ที่ทำให้ปากคอแห้ง คือโรคตัวโรค (medical conditions) เช่น Sjogren’s syndrome ซึ่งเป็นความบกพร่องในระบบภูมิคุ้มกันของตัวเราเอง
ในความบกพร่องดังกล่าว มีเม็ดเลือดขาวตัวหนึ่ง ชื่อ lymphocytes มันจะทำทำลายต่อมน้ำตา และต่อมน้ำลายของตัวเอง เป็นเหตุให้คน ๆ นั้น ไม่มีน้ำตา และไม่มีน้ำลาย ทำให้เกิดตาแห้ง และปาก คอแห้งเกิดขึ้น
ตัวอย่างนี้ แสดงให้ปรากฏว่า ระบบต่างๆ ภายในตัวคนเดียวแท้ ๆ..ยังมีการทำลายซึ่งกันและกัน
ฉะนั้น การที่เราพบเห็นคนในสังคม ต่างพ่อ ต่างแม่ มีความรู้สึกนึกคิดต่างกัน ทำไมจึงมีเรื่องขัดแย้ง กันเช่นนั้นได้
นอกเหนือยานั้น แล้ว ยังปรากกว่า มีโรคอื่นๆ ที่ทำให้เกิดปากคอแห้งได้ เช่น โรคเบาหวาน โรค HIV/AIDS
การสูบบุหรี่ ก็เป็นสาเหตุทำให้อาการปากคอแห้งเลวลงได้
มีเหตุผลหลายประการที่ทำให้คนสูบบุหรี่...เลิกสูบบุหรี่
โดยตัวของมันเอง การสูบบุหรี่ ไม่ใช้เหตุทำให้ปากแห้ง แต่สารที่ได้จากการสูบบุหรี่ ทำให้ปากแห้ง เพิ่มมากขึ้น
แอลกอฮอล์ และกาแฟ ก็ทำให้ปากคอแห้งได้เช่นกัน
การเกิดปากคอแห้ง จะนำไปสู่ปัญหาของฟัน
ถ้าท่านมีอาการปากคอแห้ง สมควรตรวจเช็ดฟันเป็นระยะด้วย
การจิบน้ำบ่อย ๆ ตลอดวัน และควรใช้น้ำบ้วนปากที่ไม่มีแอลกอฮอล์ เป็นดีที่สุด
คำแนะนำสำหรับกระตุ้นให้มีการสร้างน้ำลาย:
ถามแพทย์ว่า มียาที่สามารถช่วยลดอาการปากคอแห้งหรือไม่ ?
การเคี้ยวหมากฝรั่งที่ไร้น้ำตาล สามารถกระตุ้นให้มีการหลั่งน้ำลายได้ดี
มีน้ำลายเทียม ( saliva substitute) สามารถช่วยได้ในคนไข้ยงราย
คำแนะนำอื่นๆ สามารถช่วยแก้คอแห้งได้ เช่น จิบน้ำบ่อย ๆ สามารถช่วยทำให้ปากชุ่มตลอดเวลา ที่ สำคัญให้หลีกเลี่ยงน้ำตาล กรด หรือสารกาเฟอีน...
การดื่มน้ำ และดื่มนมพร้อมอาการ จะช่วยในการกลืนอาหารง่ายขึ้น
ให้นอนในห้องที่มเครื่อง humidifier จะช่วยลดอาการปากคอแห้งได้
และอย่าลืมตรวจเช็คฟันเป็นระยะ ๆ ด้วย เพื่อทำความสะอาด เป็นการรักษาฟันไปพร้อม ๆ กัน
สุดท้าย โรคปากคอแห้ง แพทย์สามารถช่วยท่านได้:
อย่าได้ละเลยต่ออาการของท่านเป็นอันขาด ให้ปรึกษาแพทย์ , ทันตแพทย์...บอกให้เขาได้ทราบถึง ปัญหาของท่าน ซึ่งเขาสามารถช่วยท่านตรวจหาสาเหตุของโรคให้แก่ท่านได้ เช่น โรคเบาหวาน หรือ Sjogren’s sydrome,...
เมื่อต้นเหตุถูกแก้ไข้...อาการน่าจะดีขึ้นนะ
ผมว่ากำลังเป็นแล้วจะลองแก้ตามวิธีที่บอกนะคับ จมูกผมก้ออักเสบด้วย มีแดงๆข้างในเวลาแคะเลือดจะออกทุกทีไป
ตอบลบ👆👆น่าจะเป็นภูมิแพ้ทางจมูกด้วย เจ็บคอนิดหน่อยกลืนน้ำลายไม่ค่อยลง ต้องจิบน้ำถึงจะลง ผมเปงคนไม่ชอบกินน้ำด้วยแหละกินน้ำน้อย หน้าจะมีส่วน
ตอบลบ