เมื่อได้ฟังคุณยาย วัย 75 บนเสียงดังๆ ให้แพทย์ ผู้ทำการรักษาฟัง
“อีฉันรู้สึกรำคาญตนเองเหลือเกิน เวลานอนก็ต้องนอนตระแครงเพื่อให้น้ำลายไหลยืดตลอดคืน
ทรมานอยู่เช่นนี้มา ประมาณเดือนเศษ ตื่นขึ้น ก็รู้สึกสังเวชตัวเองจนเหลือจะทน....
ทำไมฉันจะต้องมีอาการอย่างนี้ ?
นั่นคือเสียงโอดครวญ ของหญิงชรา....
สิ่งที่เป็นปัญหา คือ อะไรก็สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว ? และ
เรามีทางรักษาให้หายได้หรือไม่ ?
น้ำลายของคนเรา จะถูกผลิตจาก และขับออกจากต่อมน้ำลาย ทำหน้า กระตุ้นให้เกิดการย่อยอาหารขึ้น
การผลิตของน้ำลาย จะถูกควบคุมด้วยระบบประสาทออโตมาติก (automatic nervous system)
การมีน้ำลายมากผิดปกติ เป็นผลมาจากผลิตมากเกินไป หรือถูกกำจัดทิ้งน้อยไป อย่างใดอย่างหนึ่ง
โดยมีสาเหตุทางด้านสุขภาพ (medical conditions) เป็นเหตุให้เกิดมีน้ำลายมากเกินไปได้
สาเหตุที่ทำให้เกิดมีน้ำลายมากเกิน ได้แก่:
• ในระหว่างตั้งครรภ์ (Pregnancy)
• รับประทานอาหารประเภทแป้งเป็นจำนวนมาก Excessive Starch intake
• Gastroesophageal reflux disease
• โรคตับอ่อนอักเสบ (Pancreatitis)
• โรคตับ (Liver disease)
• Serotonin syndrome
• แผลในปาก (Oral ulcer)
• การอักเสบในช่องปาก (Oral infection)
สาเหตุจากยา (medications) สามารถทำให้เกิดมีน้ำลายมาก ได้แก่
• Clozapine เป็นยาที่ใช้ในคนไข้ทางโรคปรฃะสาท (atypical antipsychotic drugs)
• Pilocarpine (เป็นยาที่ใช้ลดความดันในลกตา- โรคต้อหิน๗
• Ketamine ( จัดอยู่ในกลุ่มยาสลบ)
• Potassium Kolate
สาเหตุจากสารพิษต่างๆ เช่น
• Mercury
• Copper
• Organophospate
• Arsenic
สาเหตุที่มีน้ำลายมากเกิน จากการอักเสบในช่องปาก (Decreased clearance)
• ต่อททอนซิลอักเสบ (Tonsilitis), peritonsilar abscess และ retropharyngeal abscess
• Epiglotis โรคคางทูม (Mumbs)
นอกเหนือไปจากนี้ ยังมีปัญหาจากที่อื่น เช่น
• กระดูกกรามแตกหัก หรือเคลื่อนหลุดจากที่ของมัน
• หลังการฉายแสงรักษา
• มีความผิดปกติทางระบบประสาท (neurological disorders) เช่น myasthenia grevis,Parkinson’s
Rabies, Bulbar paresis, bilateral facial palsy, hypoglossal nerve palsy.
กล่าวโดยสรุป น้ำลายเป็นอาการที่บ่งบอกให้รู้ว่า มีสาเหตุอยู่เบื้องหลัง ซึ่งมีมากมายเหลือเกิน
ค่อยๆ พิจารณาไป เพราะการรักษาจะมุ่งไปที่ตัวต้นเหตุ
มีคนไข้จำนวนหนึ่ง เพียงแค่ใช้น้ำบ้วนปาก (mouth wash), ใช้แปลงสีฟัน ทำความสะอาดปาก...
อาจส่งผลให้ปากแห้งได้
Resources:
www.medscape.com >…>General Internal Medicine
en.wikipedia.org./wiki/Hypersalivation
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น