Disease Modifying Anti-rheumatic Drugs (DMARDs)
แม้ว่า ทั้ง NSAIDs และ DMARDs จะเป็นสารที่ทำให้อาการของคนไข้โรค รูมาตอยด์ ดีขึ้นได้ทั้งคู่ก็ตาม แต่สารที่สามารถเปลี่ยนแปลงทิศทาง (clinical course) ของโรค รูมาตอยด็ได้ มี เพียงสาร DMARDs เท่านั้น
สาร DMARDs มีฤทธิ์ที่แตกต่างจากสาร NSAIDs และ Corticosteroids ตรงที่ มัน สามารถยับยั้งขบวนการเกิดโรค (onset) ของโรค รูมาตอยด์ ได้ดีกว่าสารทั้งสอง
ในคนที่เป็นโรค รูมาตอยด์ เกือบทุกรายที่ได้รับการวินิจฉัย จะต้องได้รับการรักษาด้วยสาร DMARDs ทันที
ข้อชี้บ่งว่า ควรเริ่มให้ยา DMARDs ในโรค รูมาตอยด์ เมื่อข้อที่เกิดการอักเสบ แคบลง (joint space narrowing)
นั่น คือแนวทางการให้ยา DMARDs
Methotrexate:
ในปัจจุบันนี้ สาร methotrexate ได้รับการพิจารณาให้เป็นสารตัวแรก (first-line) ที่ ถูกนำมาใช้รักษาโรค รูมาตอยด์
เป็นยาราคาถูก ออกฤทธิ์ค่อนข้างเร็ว (ประมาณ 6-8 อาทิตย์) ได้ผลดี มีพิษน้อย ใช้ง่าย
เมื่อนำไปเปรียบกับสารของกลุ่ม DMARDs ตัวอื่น พบว่า คนไข้ส่วนใหญ่ หลังจากได้ใช้ สารดังกล่าวนานกว่า 5 ปี พบว่า คนไข้ที่ได้รับ methotrexate นอกจากจะได้รับผลของการรักษาที ดีแล้ว คนไข้ยังสามารถใช้ยาได้โดยไม่มีปัญหา (well tolerate)
จากการใช้ยา methotrexate ผลที่ได้ ไม่เพียงแต่จะลดอาการ และอาการ และอาการแสดง ของโรคเท่านั้น มันยังสามารถยุติการทำลาย หรือชะลอการทำลายของข้อลงได้ด้วย
ได้มีรายงานเปรียบเทียบยาตัวนี้ กับ leflunomide กับ sulfasalazine ปรากฏว่า ได้ผลพอไม่แตกต่างกัน
นอกเหนือไปจากนี้แล้ว ได้มีการนำเอา methotrexate ไปใช้รักษาคนไข้ที่เป็นข้ออักเสบ ในโรค psoriasis และ spondyloarthropaties และโรคชนิดอื่น ที่มีต้นเหตุทางระบบภูมิคุม กัน ซึ่งปรากฏว่าได้ผลดี
ขนาดของยา ( Dosage)
ขนาดของ methotrexate ที่ใช้ (Arthritis center-The John Hopkin) เขาแนะนำ ดังนี้: ให้ methotrexate 10 mg per week และเพิ่มเป็น 20 mg per week ในอาทิตย์ที่
8
หรือจะเริ่มให้ด้วยขนาด 10- 15 มิลลิกรัมต่ออาทิตย์ เพิ่มขนาดยา 5 มิลลิกรัมต่ออาทิตย์ ทุก 2- 3 อาทิตย์ , โดย Max dose 25 มิลลิกรัม ต่อ หนึ่งอาทิตย์
ในปัจจุบัน มีแนวโน้มที่จะให้ขนาดที่เพิ่มขึ้นเป็น 15 mg per week และเพิ่มเป็น 20 mg per week ภายใน 3 เดือนแรกของการรักษาด้วยยาดังกล่าว
จากการปฏิบัติดังกล่าว พบว่า คนไข้สามารถกินยาด้วยขนาดดังกล่าวได้ โดยไม่มีปัญหา
สาร methotrexate มีทั้งยากิน และยาฉีด โดยเฉพาะยาฉีดจะเหมาะสำหรับรายที่มีอาการ ทางกระเพาะ เช่น คลื่นไส้
เปรียบเทียบกับด้านปฏิบัติในโรงพยาบาลขอนแก่น มีวิธีการที่ง่ายดี :
ให้ในขนาดครั้งเดียว (single dose schedule) เริ่มต้น ให้รับประทาน 7.5 มิลลิกรัม สัปดาห์ละ 1 ครั้ง
ก่อน หรือในระหว่างการให้ยา methotrexate ควรตรวจสอบว่า คนไข้มีเกิดมีปัญหาใน เรื่อง renal insufficiency, acute or chronic liver disease, leucopenia, thrombocytopenia และ folate deficiency
เพราะนั้นเป็นพิษที่ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา methotrexate
มีการสันนิษฐานว่า ความอ้วน เบาหวาน และ เป็น hepatitis B และ C ต่างเป็นปัจจัยที่ ทำให้คนไข้เกิด methotrexate hepatotoxicity (liver injury)
การให้ยา aspirin และ antibiotic trimetoprim (Bactrim) จะไปสกัดกั้นการ ทำงานของไต ไม่ให้ขับถ่ายสาร methotrexate เป็นเหตุให้มีสารดังกล่าวตกค้างในกระแสเลือดใน ปริมาณสูง ซึ่งก่อให้เกิดพิษของขึ้นได้
ดังนั้น ควรระมัดระวัง อย่าใช้ยาดังกล่าวร่วมกันเป็นอันขาด
ในด้านปฏิบัติ เขาสามารถใช้สาร methotrexate ร่วมกับพวก NSAID ได้ ตราบใดที่ตับ ของคนไข้อยู่ในสภาพปกติ ซึ่งหมายความว่า ตรวจสอบการทำงานของตับในขณะให้การรักษาด้วย การให้ยาร่วมดังกล่าวเป็นระยะ ๆ
ในการใช้สาร methotrexate จะเห็นผลของการรักษาในเวลา 4- 6 อาทิตย์
การตอบสนองของคนไข้ของแต่ละราย ที่มีต่อสาร methotrexate มีความแตกต่างกันไป
Next > Cont. Methotrexate : side effect (5-2)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น