ปวดหลัง: เมื่อแพทย์ต้องฉีดสาร Corticosteroids เข้าหลัง

7/27/12

เพื่อเป็นการเรียนรู้...
เรื่องปวดหลัง  เราจำเป็นต้องเรียนรู้เรื่องการป้องกัน, การวินิจฉัย,
และ  การรักษาอาการปวดหลังในทุกแง่มุมให้ได้...

การฉีดยาเข้ากระดูกสันหลัง  เป็นการรักษาคนไข้ปวดหลังที่มีประสิทธิภาพวิธีหนึ่ง
โดยเฉพาะในรายที่ไม่ทุเลาจากยา  หรือ จากกายภาพบำบัด
นอกจากนั้น  การฉีดยาเข้าหลัง (spinal injection)  ยังเป็นวิธีนำมาซึ่งใช้ในการ
วินิจฉัยโรคปวดหลังได้อีกด้วย   เช่น  การฉีดยาชาเข้าตรงบริเวณที่มีอาการปวด
ถ้าทำให้อาการปวดหลังหาย  เราก็บอกได้ทันทีถึงตนตอของอาการปวดหลัง

การฉีดยาเข้าหลัง...
มันทำงานได้อย่างไร ?

เมื่อแพทย์จำเป็นต้องรักษาให้คนไข้หายจากอาการปวดหลัง  มีวิธีการหนึ่งที่แพทย์
ชอบทำกัน  นั้นคือ  การใช้สาร corticosteroids  ฉีดเข้าหลังเพื่อหวังผลให้ลดการอักเสบ 
หรือใช้ยาชา (local anesthetics)  หรือ ใช้ทั้งยาชา กับสารcorticosteroids
ฉีดเข้าสันหลัง  ซึ่งผลที่เกิดในระยะสั้น ๆ  จะพบว่าได้ผลดีเหนือกว่าการรับทานยาเม็ด
ทั้งนี้เพราะ  ยาที่ฉีดกระหลังนั้น  ความเข็มข้นของยาจะกระจุกตรงบริเวณที่เจ็บปวด

แต่เราไม่มีหลักฐานที่แน่ชัดว่า  ผลของการฉีดยาเข้าหลังในระยะยาวจะเป็นเช่นใด
นอกจากนั้น  การฉีดยาเข้าหลังตามที่กล่าว  ไม่ได้ทำให้ปัญหาที่มีอยู่ในกระดูกสัน
หลังหายไปหมดได้   อย่าไรก็ตาม  ผลจากการทำให้คนไข้หายจาอาการปวดได้นั้น
สามารถทำให้คนไข้  สามารถเข้าโปรกแกรมการบริหารร่างกาย  หรือ รับกายภาพบำบัด 
ตลอดรวมถึงการบริหารกล้ามเนื้อหลังเพื่อการเหยียดยืด (stetching) และ
การเพิ่มความแข็งแกร่งให้แก่กล้ามเนื้อของหลังได้ต่อไป

เมื่อใดก็ตาม  หลังการฉีดยาเข้าหลังแล้ว  อาการไม่ดีขึ้น  อาการปวดไม่หายไป
การฉีดยาครั้งที่สองไม่น่าจะมีประโยชน์  แต่หากพบว่า  ฉีดแล้วอาการดีขึ้น
ท่านอาจจำเป็นต้องแดซ้ำเป็นครั้งที่สองภายในสองอาทิตย์  แต่ไม่ควรฉีดเกิดสามครั้งต่อปี  
เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะอันไม่พึงปรารถนาสาร steroids

ในการฉีดยาเข้าหลัง  สามารถกระทำในคนไข้ไปกลับ (out patients) ได้ 
ค่อนข้างปลอดภัยตราบใดที่ไม่ฉีดบ่อย  ภาวะแทรกซ้อนเช่น  เลือดออก หรือ
เกิดการอักเสบเป็นได้น้อยมาก

ผลข้างเคียงอันเกิดจากสาร corticosteroids...
เมื่อเปรียบกับการรับทานแล้วจะน้อยมาก  ซึ่งได้แก่  ทำให้การทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
เสียไปในระยะสั้น ๆ, ทำให้ระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูงขึ้น,  ทำให้กระเพาะอาหารเป็นแผล, 
ทำให้เป็นต้อกระจก, และ ทำให้อยากรับทานอาหารเพิ่มขึ้น  และ
มีบางคนอาจแพ้สารละลาย (solvent)ที่ใช้ในการฉีดยาได้

สำหรับข้อห้าม.....ห้ามฉีด corticosteroids ในคนที่มีการอักเสบติดเชื้อแบคทีเรีย  หรือ 
ห้ามฉดในรายที่กระดูกสันหลังเป็นมะเร็งหรือ เกิดอักเสบติดเชื้อเป็นอันขาด
ที่เราต้องรัดระวังให้ดี  คือ  คนไข้เป็นโรคหัวใจวาย (heart failure), เป็นโรคเบาหวาน,
หรือ กำลังรับทาน aspirin,  หรือกำลังรับยาต้านเกล็ดเลือด....เพราะในคนไข้เหล่านี้
สามารถทำให้เกิดเลือดออกภายในได้

เพื่อเป็นการเรียนรู้ร่วมกัน...
เรามาดูซิว่า  ที่แพทย์เขาฉีดเข้าบริเวณหลังนั้น  มีอะไรบ้าง ?

Epidural Corticosteroid Injections for Back Pain

การฉีดยา corticosteroids เข้าช่องกระดูกสันหลัง (epidural injection)…
อาจทำให้การอักเสบที่เกิดขึ้นบริเวณรอบหมอนกระดูกที่แตก (herniated disc)
ซึ่ง เป็นต้นเหตุให้เกิดการอักเสบ  และทำให้เกิดอาการปวดหลัง  และปวดขาหายได้
ยาทีฉีดเข้าช่อระหว่างกระดูสันหลัง และ ไขประสาทสันหลัง 
จะทำหน้าทีลดการผลิตสารต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดการอักเสบลง

ผลของการฉีดสาร corticosteroid เข้าหลัง (epidural injection)…
สามารถลดอาการเจ็บปวดลงได้ประมาณครึ่งหนึ่งของจำนวนคนไข้ทีมอาการปวดหลัง
อาการอาจหายไปเป็นเวลาสั้น ๆ หนึ่งอาทิตย์  หรือบางรายอาจนานเป็นปี

ในการรักษาด้วยอาการดังกล่าว  โดยเฉพาะรายที่มีอาการปวดหลัง &ขา อย่างเฉียบพลัน
ซึ่งไม่ตอบสนองต่อวิธีการรักษาอย่างอื่น ๆ  ซึ่งไม่ใช้การผ่าตัด
และ การรักษาด้วยวีดังกล่าว  จะไม่มีประโยชน์ในรายปวดหลังเรื้อรัง

Selective Nerve Root Blocks for Back Pain:

การเลือกฉีดเฉพาะที่...
การทำ selective nerve root blocks  เป็นวิธีการอย่างหนึ่ง  เพื่อ ตรวจให้รู้ว่า 
เส้นประสาทเส้นใดถูกกด หรือเกิดการอักเสบ  จะได้รู้ว่ามันเป็นต้อนเหตุของอาการปวดหลัง
ปวดขาได้   ยาที่ใช้ฉีด  จะประกอบด้วยด้วยยาเฉพาะที่ (local anesthetics) 
ซึ่งสามารถใช้เพียงอย่างเดียว  หรือใช้ร่วมกับกับสาร corticosteroids 
โดยการฉีดเข้าตรงบริเวณตำแหน่งของรากประสาท  ที่ออกจากกระดูกสันหลัง

ยาชาที่ฉีดจะลดอาการปวด  ส่วนสาร corticosteroids จะทำหน้าที่ลดการอักเสบที่เกิดรอบ ๆ
รากประสาท   ผลของการรักษาด้วยวีการฉีดยาดังกล่าว  มีได้ต่างกัน 
ส่วนใหญ่ อาการปวดจะหายไป  ได้รับผลดีกว่าคนไข้ที่ไม่ได้รับการฉีดยาดังกล่าว

Facet Joint Injections for Back Pain

การฉีดยาเข้าบริเวณข้อเล็ก ๆ ของกระดูกสันหลัง  ซึ่งมีชื่อว่า facet joints...
เป็นข้อกระดูกที่เกิดจากการกระดูกทางด้านหลังของกระดูกสัน  ซึ่งยื่นไปสัมผัสกัน...
การมีการอักเสบของข้อดังกล่าว  หรือ มีการระคายเคือง  หรือ มีอาการบวม
อาจทำให้เกิดอาการปวดลังได้เช่นกัน

การฉีดยาชา  หรือ สาร corticosteroids เข้าบริเวณดังกล่าว...
ในตอนแรก ๆ เขากระทำกันเพื่อการวินิจฉัยโรค  แต่มาตอนหลังพบว่า 
การทำดังกล่าวสามารถนำมาใช้ในการักษาอาการปวดหลังได้  โ
ดยที่สาเหตุนั้น  มีต้นตอจากข้อ facet

การฉีดยาเข้าบริเวณข้อเล็ก facet joint จะได้ผลเพียงครึ่งเดียวของคนไข้เท่านั้นแหละ
หากอาการปวดหลังจากข้อดังกล่าว  เป็นโรคเรื้อรัง  จะไม่มีประโยชน์ใด ๆ

Another Option: Muscle Injections for Back Pain

นอกจากที่กล่าวมา  การฉีดยาเพื่อบรรเทาอาการปวดมีทางเลือกอย่างอื่นที่เราควรรู้  
เช่น  การฉีดยาเข้าจุดที่กดเจ็บ (trigger point) 
ซึ่ง เป็นต้นเหตุให้เกิดมีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ  
นอกเหนือจากนั้น  ยังมีการทดลองใช้สาร botulinum toxin (Botox)
รักษาอาการปวดหลังจากการหัดเกร็งของเกล้ามเนื้อ

§  Trigger Point Injections. 
 จุดกดเจ็บทั้งหลายเป็นปุ่มของเนื้อเยื่อของกล้ามเนื้อ  ซึ่งขมวดกันเป็นปม
และมีการหดเกร็ง  ไม่เคยคลายตัวเลย และในปุ่มดังกล่าว  เชื่อว่า
มีการหดรัดปลายประสาท  เป็นเหตุให้เกิดความเจ็บปวดขึ้น

§  เป็นเหตุใหเกิดอาการเจ็บปวดเกิดขึ้นในบริเวณต่าง ๆ  เช่น  บริเวณคือ  บริเวณหลัง
นอกจากนั้น  คนที่เป็นโรคหมอนกระดูกสันหลังแตก  กล้ามเนื้อฉีกขาด  และ กระดูกแตกหัก
ต่างมีโอกาสเกิดมีจุดกดเจ็บ (trigger points) ด้วยกันแทบทั้งนั้น
และการฉีดยาชาเข้าบริเวณจุดกดเจ็บเหล่านั้น  สามารถทำให้อาการปวดหลังหายได้

§  Botox. 
 ได้มีการศึกษาเล็ก ๆ เกี่ยวกับการใช้สาร Botox….
โดยครั้งแรก  ได้ถูกนำไปใช้ในเด็นกมี่เป็นโรคทางสมอง (cerebral palsy)
 และมาในปัจจุบันนี้  Botox  ได้ถูกนำมาใช้กันอย่างกว้างขวางในการทำให้
ใบหน้าเกิดการคลายตัว  ทำให้ใบหน้าของคนเป็นรอยย่น

 Botox อาจนำมาใช้ในการรักษาคนที่มีอาการปวดหลังบางรายได้ 
โดยการฉีดยาทุก ๆ แปดอาทิตย์  สามารถทำให้คนไข้หายปวดหลังได้ดีกว่า
การฉีดน้ำเกลือเฉย ๆ  และ เท่าที่ปรากฏ  ยังไมมีผลเสียแต่อย่างใด

การฉีด Botox   จะมีประโยชน์เฉพาะในรายปวดหลังที่เกิดจากปัญหา
ของกล้ามเนื้อเท่านั้น  เช่น  รายที่ตรวจพบวามี  trigger points

การที่คนไข้หายปวดจากการฉีด Botox  เชื่อว่า 
มันเกิดจากการที่กล้ามเนื้อที่หดเกร็งเกิดอัพาติ หรือ กล้ามเนื้อคลายตัวลงนั้นเอง

ส่วนคนไข้ที่ปวดหลังจากกระดูกเสื่อม  ยังเป็นปัญหาให้มีการถกเถียงกัน 
การฉีดยาชนิดนี้บ่อย ๆ สามารถทำให้กล้ามเนื้อถูกทำลายแบบถาวรได้...
จงให้ระวังให้ดี!

http://www.johnshopkinshealthalerts.com/