7/8/12
เมื่อท่านเป็นโรคเบาหวาน...
เมื่อท่านเป็นโรคเบาหวาน...
มีภาวะที่น่ากลัวอย่างหนึ่ง ที่เกิดในคนที่เป็นโรคเบาหวานได้บ่อย
นั้นคือ เส้นประสาทถูกทำลายจากโรคเบาหวาน (diabetic neuropathy)
ซึ่งผลจากการศึกษาใน People in the Diabetes Complication and
Control Trial (DCCT) .... ได้ทำการศึกษาในคนไข้ที่ได้รับ insulin
และ สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ตามต้องการนั้น สามารถลดระดับ
ความปวดประสาท (neuropathy) ได้ถึง 60 % และ จากรายดังกล่าว
สรุปเอาไว้ว่า การป้องกัน ถือเป็นหัวใจของการรักษา
ถ้าความรู้คือพลัง...
เราจะพบว่า คนเป็นโรคเบาหวานจำนวนไม่น้อย
รับการรักษาได้ไม่เพียงพอ และ จากรายงานของ ADA พบว่า...
คนเป็นโรคเบาหวาน มีประมาณ 56 % ไม่เคยได้ยินภาวะ
diabetic neuropathy มาก่อนเลย...
ที่น่าเป็นห่วงที่สุด คือ จากการศึกษาพบว่า...
มีแพทย์จำนวนไม่น้อย มักพลาดโอกาสในการวินิจฉัยภาวะดังกล่าวไป
โดยปล่อยให้รายที่มีอาการน้อย (mild case of neuropathy) ต้องแย่ลงไป
โรคเบาหวาน และ ระบบประสาทของท่าน
ระบบประสาท...
จะมีลักษณะเหมือนเครือข่ายการติดต่อสื่อสาร
เส้นประสาทจะนำข้อมูลข่าวสารไป และ กลับระหว่างสมอง และ
กล้ามเนื้อทุกมัด และ อวัยวะทุกชนิดในร่างกาย
เมื่อเส้นประสาทถูกทำลาย จะทำให้คลื่นประสาทที่วิ่งไปตามเส้นประสาท
ถูกทำให้ช้าลง หรือ ถูกสกัดกั้นเอาไว้
อะไรคือสาเหตุทำให้เกิดเช่นนั้น ?...
มีปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน ทำให้เส้นประสาทของคนเป็นเบาหวาน ถูกทำลาย
ปัจจัยที่สำคัญสุด คือ ความล้มเหลวในการควบคุมระดับน้ำตาล:
เมื่อระดับน้ำตาลในกระแสเลือด มีระดับสูงเป็นเวลาหลายปี
ย่อมทำให้เส้นประสาทถูกทำลายได้
อาการ และ อาการแสดงของเส้นประสาทถูกทำลาย
Diabetic Neuropathy...
ในคนเป็นโรคเบาหวาน เส้นประสาทที่ถูกทำลายมากที่สุด
มักเป็นเส้นประสาทส่วนปลาย ซึ่งทำให้เกิดอาการชา (numbness), ปวด (pain),
เสียวเหมือนถูกเข็มทิ่มต่ำ (tingly) ในบริเวณเท้า หรือ นิ้วเท้า
อาการเหล่านี้ สามารถพัฒนาสู่ขาทั้งสอง หรือ กระทั้งมือได้
ถามว่า...
ทำไมจึงเกิดขึ้นที่นิ้วเท้า หรือเท้าก่อนละ ?
ถ้าเราจินตนาการว่า เส้นประสาทของเราเป็นเสมือนสายไฟ-ลวดทองแดง
ซึ่งเป็นสายไฟ ที่มีความยาวที่สดในร่างกาย ทำหน้าที่นำคลื่นประสาท
จากสมองสู่นิ้วเท้า โดยมีแนวโน้มที่จะถูกทำลายก่อน
นอกจากนั้น...
ยังมีภาวะของประสาทอีกชนิหนึ่งถูกทำลาย พบได้ไม่บ่อยนัก
นั่นคือ autonomic neuropathy ซึ่งเกิดจากเส้นประสาทอัตโนมัติถูกทำลาย
โดยที่เส้นประสาทชนิดนี้ ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกาย
ชนิดที่อยู่นอกการควบคุม เช่น การเต้นของหัวใจ, ความดันโลหิต,
และ การย่อยอาหาร
Autonomic neuropathy...
เส้นประสาทอัตโนมัติถูกทำลาย สามารถก่อให้เกิดปัญหามากมาย
ที่พบได้บ่อยทีสุดได้แก่:
Ø อวัยวะเพศของชายไม่แข็งตัว และ ช่องคลอดของสตรีแห้ง
Ø ท้องล่วง, ท้องผูก, และปัญหาของระบบกระเพาะ ลำไส้อื่น ๆ
Ø การควบคุมการปัสสาวะลำบาก ทางเดินปัสสาวะอักเสบ
Ø สายตาตอนกลางคืนไม่ดี
Ø เหงื่อออกมากในตอนกลางคืน, ระหว่างรับทานเกลือ, ของหวาน, หรือ รสจัด
Ø วิงเวียน จะเป็นลมเมื่อยืนขึ้น
Ø อัตราการเต้นของหัวใจ เต้นเร็วขึ้น (มากกว่า 100 ครั้งในขณะหยุดพัก
การวินิจฉัยภาวะ
เมื่อเส้นประสาทในคนเป็นเบาหวานถูกทำลาย
การทำลายเส้นประสาท จะเกิดอย่างช้า ๆ
มันอาจทำให้เราไม่ทราบว่า เส้นประสาทถูกทำลายไปแล้ว
ดังนั้น เราจงต้องพยายามตรวจให้พบในระยะเนิ่น ๆ
เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมา เช่น เกิดเป็นแผล หรือ เกิดการอักเสบขึ้น
สำหรับคนไข้เอง...
จะต้องบอกให้แพทย์ได้รับทราบถึงอาการที่ท่าน
Diabetic Neuropathy…ภาวะเส้นประสาทถูกทำลาย
ไม่ใช่สาเหตุอย่างเดียวที่ทำให้เกิดอาการต่าง ๆ
แต่ ถ้าหากท่านเป็นโรคเบาหวาน ท่านยังมีโอกาสเกิดมีระดับน้ำตาล
ในเลือดสูง ซึ่งเป็นต้นตอของปัญหาต่าง ๆ อีกมากมาย
ภาวะเส้นประสาทถูกทำลาย...
ไม่ว่าจะเป็นชนิดใดนั้น ย่อมเป็นหน้าที่ของแพทย์ ต้องทำการตรวจหา
ด้วยการซักประวัติ และ การตรวจร่างกายของท่าน
รวมไปถึงการตรวจเฉพาะบางอย่างที่จำเป็น
เพื่อให้คนไข้ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง และ เหมาะสมกันต่อไป
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น