วันพฤหัสบดีที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2555

Fibromyalgia

7/19/12

What Is Fibromyalgia?

โรคชนิดนี้เคยถูกเรียกว่า  fibrositis
เป็นโรคที่พบได้บ่อยมาก แต่เราไม่ค่อยเข้าใจมันเลย
มันเป็นโรคเรื้อรัง,  ความเจ็บปวดกระจายทั่วไป,  มีอาการเกร็ง (stiffness) ของ
กล้ามเนื้อ, เอ็น, และ พังผืดต่าง ๆ 
ทำให้คนไข้มีอาการเมื่อยล้า ร่วมกับความเจ็บปวดได้บ่อย 
ซึ่งเพียงบาดเจ็บเพียงเล็กน้อยก็สามารถทำให้เกิดมีอาการเลวลงได้อย่างมาก
จากการตรวจทางข้อ หรือ กล้ามเนื้อ  จะไม่พบสิ่งผิดปกติใด

โรค Fibromyalgia จะพบได้ผู้หญิงได้มากกว่าชาย...จะพบมากเมื่อมีอายุมากขึ้น
มันมักจะเกิดร่วมกับโรคอย่างอื่น เช่น rheumatoid arthritis  และ lupus 
แต่มันจะไม่นำไปสู่การทำลายข้อ หรือกล้ามเนื้อ
สำหรับการรักษาจะมุ่งตรงไปที่ลดอาการของโรคเท่านั้น

อาการของโรค fibromyalgia:

§  อาการเจ็บ, ปวด, และ เกร็งของกล้ามเนื้อ 
การออกแรง เช่น การออกกำลังกายสามารถทำให้กล้ามเนื้อแข็งเกร็งดีขึ้นได้จริง
แต่ จะทำให้ความเจ็บปวดเลวลง  อาการแข็งเกร็งตอนตื่นนอนจะแย่มาก
ซึ่งอาจเป็นเช่นนั้นได้ทั้งวัน

§  อาการเมื่อล้าเรื้อรัง  ตื่นจากการนอนหลับพักผ่อน  แทนที่จะสดชื่น  กลับไม่เป็นเช่นนั้น

§  มีอาการแปรปรวนทางกระเพาะลำไส้  เช่น ท้องผูก, ท้องล่วง, ปวดท้อง.  มีอาการปวด
ประจำเดือน , ซึมเศร้า,  ปวดศีรษะข้างเดียว (migraine)  และ
บางทีกระเพาะปัสสาวะแปรปรวนด้วย (irritable bladder)


 สาเหตุของ Fibromyalgia?

§  เราไม่ราบสาเหตุของ fibromyalgia
§  การรบกวนการนอนกหลับ  โยเฉพาะตอนหลับลึก (stage IV) จะทำให้อาการเกิดขึ้น
§  ภาวะไร้การทำงานของกล้ามเนื้อ,  อ่อนแอ,  การไหลเวียนเลือดไม่ดี 
อาจเป็นตัวกระ ตุ้นให้เกิดภาะวะดังกล่าวได้
§  อารมณ์เครียด  อาการซึมเศร้า  อาจทำให้อาการเลวลง
§  บางครั้ง  บาดเจ็บ  หรือ การอักเสบตจิดเชื้อ  อาจเป็นตัวนำ... ทำเกิดภาวะ fibromylgia 
โดยเราไม่ทราบว่า  ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น

เราจะป้องกันมันได้หรือเปล่า ?
§  เราไม่มีทางทราบว่า จะป้องกันไม่ให้มันเกิดได้อย่างไร ?
§  การรับประทานอหารที่ให้สุขภาพ ให้ครบทุกหมู่เหล่า  และ ออกกำลงกายอย่าง  สม่ำเสมอ
อาจช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้

การวินิจฉัยโรค fibromyalgia 
เนื่องจากอาการของโรค figromyalgia มีลักษณะคล้ายกับโรคหลายอย่าง...
จึงเป็นการยากที่จะทำการวินิจฉัย  ซึ่งอาจทำให้ท่านไปพบแพทย์หลายท่าน 
ก่อนที่จะรู้ว่า  ท่านเป็นโรค fibromyalgia

ไม่มีการตรวจทางเอกซเรย์,  ไม่มีการตรวจเลือด, ไม่มีการตัดเอาชิ้นเนื้อไปตรวจ
เพราะมันไม่สามารถบอกว่าเป็นโรคได้

อย่างไรก็ตาม  American College of Rheumatology  ได้ให้เกณฑ์การวินิจโรค
Fibromyalgia ว่า  เมื่อใดก็ตามที่คนไข้มีสีงต่อไปนี้ให้ถือว่า 
เป็นโรค fibromyalgia:

§  มีความเจ็บปวดกระจายทั่วร่างกาย
§  อาการดังกล่าจะต้องเป็นนาน 3 เดือน เป็นอย่างน้อย
§  อาการปวดจะต้องเป็นทั้งสองข้างของร่างกาย
§  อาการปวดจะต้องอยู่เหนือ และ ต่ำกว่าระดับเอว
§  จะต้องมีจุดกดเจ็บ (tender points) อย่างน้อย 11  ถึง 18  จุด
จะรักษาอย่างไร ?
§  ยาแก้ปวด (analgesic) เช่น  acetaminophen  อาจช่วยได้  ห้ามใช้  narcotic
§  จัดการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ  ซึ่งอาจช่วยทำให้อาการปวด  อาการเกร็ง
และการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น   ระยะแรก ๆ อาจทำให้อาการแย่ลงได้ 
แต่ต่อไปอาการจะดีขึ้น  ให้เริ่มจากน้อยไปหามาก  ทำอย่างช้า ๆ 
เช่น  เดิน  ว่ายนำ  ปั่นจักรยาน เป็นต้น
§  ยาประเภท amitriptyline,  nortiptyine,  doxepine  หรือ   cyclobenzaprine
อาจช่วยให้คนไข้นอนหลับดีขึ้น
§  อาบน้ำอุ่น  นวด  สามารถช่วยลดอาการปวดกล้ามเนื้อได้
§  เรียนรู้เรื่องการผ่อนคลาย  เช่น  การฝึกสมาธิ หรือ ทำ biofeedback
ซึ่งเราจะใช้วิธีฝึกดูกายดูจิตแบบไทยเราได้
§  อย่างไรก็ตาม  โรค fibromyalgia  แม้ว่าจะยากแก่การควบคุมก็จริง 
แต่เป็นโรคที่ไม่เป็นอันตรายต่อชีวิต  ไม่ทำให้ร่างการเกิดการบาดเจ็บ (damage)

Adapted from
John Hopkins Health alerts

2 ความคิดเห็น: