7/7/12
นับเป็นเวลาหลายปีมาแล้ว ที่เราพบว่า...
นับเป็นเวลาหลายปีมาแล้ว ที่เราพบว่า...
คนมีระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูง มักจะมีภาวะอย่างอื่นเกิดร่วมด้วย
เช่น ความดันโลหิตสูง, ความอ้วน, และ มีระดับไขมันที่ผิดปกติในกระแสเลือด
การที่คนมีอาการเหล่านี้เกิดร่วมกันในคน ๆ เดียว เคยถูกเรียกว่า.
Syndrome X, insulin resistance syndrome, Deadedly Quartet
ซึ่งปัจจุบัน เรารู้ในชื่อ metabolic syndrome
Metabolic Syndrome พบได้บ่อยแค่ใด ?
หน่วยงานหนึ่ง- National Cholesterol Education Program (NCEP)
ได้เสนอข้อบ่งชี้ที่บอกให้ทราบว่า คนเป็นโรค metabolic syndrome เอาไว้ว่า
การที่คนใดคนหนึ่ง จะเป็นโรค metabolic syndrome…
จำเป็นต้องมีปัจจัยอย่างน้อยสามอย่างในห้าอย่างต่อไปนี้:
ได้เสนอข้อบ่งชี้ที่บอกให้ทราบว่า คนเป็นโรค metabolic syndrome เอาไว้ว่า
การที่คนใดคนหนึ่ง จะเป็นโรค metabolic syndrome…
จำเป็นต้องมีปัจจัยอย่างน้อยสามอย่างในห้าอย่างต่อไปนี้:
- อ้วนที่บริเวณรอบเอว ( วัดรอบเอวได้มากกว่า 40 นิ้วในชาย หรือ 35 นิ้วในหญิง
- ระดับ triglyceride 150 mg/dL หรือมากกว่า
- ระดับ HDL cholesterol ต่ำกว่า 40 mg/dL ในชาย หรือ ต่ำกว่า, 50 mg/dL ในหญิง
- มีความดันโลหิต 135/85 mmHg หรือสูงกว่า หรือ รับทานยารักษาโรคความดัน
- ระดับนำตาลในกระแสเลือดตอนอดอาหาร 110 mg/dL หรือสูงกว่า
ตามคำจำกัดความดังกล่าว...
ในคนหนุ่มสาว ที่มีอายุระหว่าง 20 – 29 ปี จะพบคนที่เป็นโรค metabolic syndrome เพียง 7 % แต่พออายุเพิ่มสูงถึง 60 หรือ แก่กว่า จะพบว่าเป็น metabolic syndrome ถึง 40 %
ตามสถิติ จะพบภาวะ metabolic syndrome ในคนที่เป็น Mexican American 32 %, คนผิวขาว 24 % และ เป็นคนผิวดำ 22 %
ในคนหนุ่มสาว ที่มีอายุระหว่าง 20 – 29 ปี จะพบคนที่เป็นโรค metabolic syndrome เพียง 7 % แต่พออายุเพิ่มสูงถึง 60 หรือ แก่กว่า จะพบว่าเป็น metabolic syndrome ถึง 40 %
ตามสถิติ จะพบภาวะ metabolic syndrome ในคนที่เป็น Mexican American 32 %, คนผิวขาว 24 % และ เป็นคนผิวดำ 22 %
คำถาม...
อะไรเป็นสาเหตุทำให้เกิด Metabolic Syndrome ?
ตามเป็นจริง คนไข้ทุกรายที่เป็น metabolic syndrome จะเป็นพวกทีต่อต้าน "อินซูลิน" (insulin resistance) ซึ่งเนื้อเยื่อในร่างกายของคนเรา
ไม่ตอบสนองต่อ “อินซูลิน”
ตามเป็นจริง คนไข้ทุกรายที่เป็น metabolic syndrome จะเป็นพวกทีต่อต้าน "อินซูลิน" (insulin resistance) ซึ่งเนื้อเยื่อในร่างกายของคนเรา
ไม่ตอบสนองต่อ “อินซูลิน”
ในคนที่ไม่เป็นโรค...
“อินซูลิน” สามารถทำให้เซลล์ของคนเรา รับเอาน้ำตาล glucose จากกระแสเลือด เพื่อใช้เป็นพลังงาน
แต่ในคนที่เป็น metabolic syndrome และ มีสภาพต่อต้าน “อินซูลิน” พบว่า.... เซลล์ทั้งหลายในร่างกายของคนเรา ไม่สามารถตอบสนองต่อ “อินซูลิน” ได้เท่าที่ควร เป็นเหตุให้ปริมาณของน้ำตาล glucose เคลื่อนเข้าสู่เซลล์ได้น้อย
แต่ในคนที่เป็น metabolic syndrome และ มีสภาพต่อต้าน “อินซูลิน” พบว่า.... เซลล์ทั้งหลายในร่างกายของคนเรา ไม่สามารถตอบสนองต่อ “อินซูลิน” ได้เท่าที่ควร เป็นเหตุให้ปริมาณของน้ำตาล glucose เคลื่อนเข้าสู่เซลล์ได้น้อย
ผลที่ตามมา...
ตับอ่อนจะทำงานมากขึ้น เพื่อสร้าง หรือผลิตฮอร์โมน “อินซูลิน” เพิ่ม
เพื่อช่วยทำให้น้ำตาล glucose เคลื่อนเข้าสู่เซลล์ได้มากขึ้น
และขณะเดียวกันจะมีปริมาณของ “อินซูลิน” ในกระแสเลือดในระดับสูงขึ้นด้วย
เพื่อช่วยทำให้น้ำตาล glucose เคลื่อนเข้าสู่เซลล์ได้มากขึ้น
และขณะเดียวกันจะมีปริมาณของ “อินซูลิน” ในกระแสเลือดในระดับสูงขึ้นด้วย
สุดท้าย...
ตับอ่อน (pancreas) ไม่สามารถที่จะทำงานชดเชยด้วยการผลิต“อินซูลิน”
ซึ่งอยู่ภายใต้ภาวะต่อต้านอินซูลินได้ตลอด เป็นเหตุให้มีระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูงขึ้น และ เป็นโรคเบาหวานในที่สุด
ตับอ่อน (pancreas) ไม่สามารถที่จะทำงานชดเชยด้วยการผลิต“อินซูลิน”
ซึ่งอยู่ภายใต้ภาวะต่อต้านอินซูลินได้ตลอด เป็นเหตุให้มีระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูงขึ้น และ เป็นโรคเบาหวานในที่สุด
ก่อนที่โรคเบาหวานจะเกิดขึ้น...
อาจมีระดับของความดันโลหิตสูงขึ้น และ ตับทำการสร้าง triglycerides เพิ่มขึ้น สามารถนำไปสู่การเกิดความผิดปกติในระดับของไขมันต่าง ๆ ในกระแสเลือดได้
ซึ่งได้แก่ triglyceride มีระดับสูง, HDL cholesterol ระดับต่ำ, อนุภาคของ LDL cholesterol ที่มีโมเลกุลขนาดเล็ก และ แน่น เพิ่มขึ้น
ทำให้มีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดการสร้างก้อนเลือดในกระแสเลือดได้มากกว่า
LDL cholesterol ชนิดที่มีโมเลกุลจับตัวกันอย่างหลวม ๆ (less-sense LDL-C)
ซึ่งได้แก่ triglyceride มีระดับสูง, HDL cholesterol ระดับต่ำ, อนุภาคของ LDL cholesterol ที่มีโมเลกุลขนาดเล็ก และ แน่น เพิ่มขึ้น
ทำให้มีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดการสร้างก้อนเลือดในกระแสเลือดได้มากกว่า
LDL cholesterol ชนิดที่มีโมเลกุลจับตัวกันอย่างหลวม ๆ (less-sense LDL-C)
เราไม่ทราบว่า...อะไรคือสาเหตุของ insulin resistance
นักวิจัยทั้งหลาย ต่างรู้ว่า มีปัจจัยหลายอย่าง ทำให้เกิดภาวะดังกล่าวได้
เช่น ความอ้วน (obesity), ไม่ออกกำลังกาย (physical inactivity), อาหาร,
สูบบุหรี่, และ อายุที่แก่ (ชราภาพ)
ซึ่งแต่ละอย่าง (factors) สามารถทำให้เกิดภาวะ insulin resistance ได้
และ ทำให้เกิดภาวะ metabolic syndrome ได้เช่นกัน
นักวิจัยทั้งหลาย ต่างรู้ว่า มีปัจจัยหลายอย่าง ทำให้เกิดภาวะดังกล่าวได้
เช่น ความอ้วน (obesity), ไม่ออกกำลังกาย (physical inactivity), อาหาร,
สูบบุหรี่, และ อายุที่แก่ (ชราภาพ)
ซึ่งแต่ละอย่าง (factors) สามารถทำให้เกิดภาวะ insulin resistance ได้
และ ทำให้เกิดภาวะ metabolic syndrome ได้เช่นกัน
ปัจจัยอย่างอื่น ๆ…..
สามารถทำให้เคนเราเกิดภาวะ insulin resistance ได้แก่:
ประวัติครอบครัวมีคนเป็นโรคเบาหวาน (เช่น พ่อ-แม้, พี่สาว น้องชาย...)
หรือ เป็นโรค polycystic ovary syndrome เป็นภาวะที่ลักษณะเฉพาะ
เช่น ไม่มีประจำเดือน หรือ ประจำเดือนมาไม่บ่อย, เป็นหมัน,
และมีขนตามตัวมากเกิน)
ประวัติครอบครัวมีคนเป็นโรคเบาหวาน (เช่น พ่อ-แม้, พี่สาว น้องชาย...)
หรือ เป็นโรค polycystic ovary syndrome เป็นภาวะที่ลักษณะเฉพาะ
เช่น ไม่มีประจำเดือน หรือ ประจำเดือนมาไม่บ่อย, เป็นหมัน,
และมีขนตามตัวมากเกิน)
ภาวะแทรกซ้อนของ Metabolic Syndrome
ในคนเป็น Metabolic Syndrome….
สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนได้หลายอย่าง
และ เนื่องจากมันมีส่วน เกี่ยวข้องกับ Insulin Resistance ดังนั้น คนไข้ที่เป็น Metabolic Syndrome จึงมีแนวโน้มที่จะเกิดเป็นเบาหวาน ประเภทสองได้สูง
และ คนที่เป็นโรคเบาหวาน มีโอกาสเกิดความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาด้านสายตา, โรคไต, โรคเส้นประสาท, โรคหัวใจจากหลอดเลือดตีบ, และ ภาวะสมองถึกทำลาย (stroke)
สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนได้หลายอย่าง
และ เนื่องจากมันมีส่วน เกี่ยวข้องกับ Insulin Resistance ดังนั้น คนไข้ที่เป็น Metabolic Syndrome จึงมีแนวโน้มที่จะเกิดเป็นเบาหวาน ประเภทสองได้สูง
และ คนที่เป็นโรคเบาหวาน มีโอกาสเกิดความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาด้านสายตา, โรคไต, โรคเส้นประสาท, โรคหัวใจจากหลอดเลือดตีบ, และ ภาวะสมองถึกทำลาย (stroke)
คนเป็น Metabolic Syndrome มีความดันโหลิตสูง, ระดับ triglycerides สูง,
และ HDL cholesterol ต่ำ... ทั้งสามต่างเป็นปัจจัย ทำให้เกิดความเสี่ยง
ต่อการเกิดเส้นเลือดแข็งได้
และ HDL cholesterol ต่ำ... ทั้งสามต่างเป็นปัจจัย ทำให้เกิดความเสี่ยง
ต่อการเกิดเส้นเลือดแข็งได้
การมีระดับ insulin ในกระแสเลือดสูง
ยังมีส่วนเกี่ยวข้องกับการทำให้เลือดจับตัวเป็นก้อน
ยังมีส่วนเกี่ยวข้องกับการทำให้เลือดจับตัวเป็นก้อน
ผลที่เกิดขึ้น ทำให้คนเป็น Metabolic Syndrome
สามารถทำให้เกิดโรคในระบบหัวใจ และ เส้นเลือดได้ทุกชนิด
รวมถึง การทำให้คนเราเสียชีวิตก่อนเวลาอันควร
สามารถทำให้เกิดโรคในระบบหัวใจ และ เส้นเลือดได้ทุกชนิด
รวมถึง การทำให้คนเราเสียชีวิตก่อนเวลาอันควร
การรักษา Metabolic Syndrome
ในคนที่เป็นโรค Metabolic syndrome…
การรักษา จะมุ่งตรงไปยัง การไม่ตอบสนองของร่างกายต่ออินซูลิน
(insulin resisitance) นั้นคือ การเอาชนะภาวะดังกล่าวให้ได้ รวมไปถึงการแก้ไข้ความผิดปกติต่าง ๆ:
(insulin resisitance) นั้นคือ การเอาชนะภาวะดังกล่าวให้ได้ รวมไปถึงการแก้ไข้ความผิดปกติต่าง ๆ:
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม...
โดยการลดน้ำหนักตัวด้วยการออกกำลังกาย,ลดปริมาณอาหารลง (คาลอรี่)
และ เพิ่มอาหารที่มีพวกสายใยให้มากขึ้น ซึ่งไดแก่ อาหารประเภท ผลไม้ พืชผัก และ เมล็ดธัญพืชต่าง ๆ
โดยการลดน้ำหนักตัวด้วยการออกกำลังกาย,ลดปริมาณอาหารลง (คาลอรี่)
และ เพิ่มอาหารที่มีพวกสายใยให้มากขึ้น ซึ่งไดแก่ อาหารประเภท ผลไม้ พืชผัก และ เมล็ดธัญพืชต่าง ๆ
การออกกำลังกาย...
สามารถช่วยลดน้ำหนัก , ทำให้การตอบสนองต่อ “อินซูลิน” ดีขึ้น,
เพิ่มระดับ HDL-C และ ลดระดับความดันโลหิตลง
ในการออกกำลังกายด้วยการเร็วในแต่ละวัน ๆ ละครึ่งชั่วโมง สามารถช่วยได้
สามารถช่วยลดน้ำหนัก , ทำให้การตอบสนองต่อ “อินซูลิน” ดีขึ้น,
เพิ่มระดับ HDL-C และ ลดระดับความดันโลหิตลง
ในการออกกำลังกายด้วยการเร็วในแต่ละวัน ๆ ละครึ่งชั่วโมง สามารถช่วยได้
การลดน้ำหนัก...
จะช่วยทำให้ร่างกายตอบสนองตัว “อินซูลิน” ได้ดีขึ้น, ลดระดับ “อินซูลิน”
ในกระแสเลือดลง, ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานประเภทสอง..
จะช่วยทำให้ร่างกายตอบสนองตัว “อินซูลิน” ได้ดีขึ้น, ลดระดับ “อินซูลิน”
ในกระแสเลือดลง, ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานประเภทสอง..
อาหารที่มีสายใยสูง...
เช่น ผลไม้, ผัก, เมล็ดธัญพืชทั้งหลาย สามารถช่วยลดภาวะ insulin resistqnce
ลงได้
เช่น ผลไม้, ผัก, เมล็ดธัญพืชทั้งหลาย สามารถช่วยลดภาวะ insulin resistqnce
ลงได้
การงดการสูบบุหรี่...
สามารถลด insulin resistance ลงได้ และ สามารถเพิ่มระดับ HDL cholesterol ได้
สามารถลด insulin resistance ลงได้ และ สามารถเพิ่มระดับ HDL cholesterol ได้
ถ้าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
ไม่สามารถแก้ไขปัจจัยเสี่ยงต่อระบบหัวใจ และ เส้นเลือดได้...
จำเป็นต้องใช้ยา (medications) ให้แก่คนไข้
เช่น ยาลำความดันโลหิต และ ยาลดระดับไขมันในกระแสเลือด
ไม่สามารถแก้ไขปัจจัยเสี่ยงต่อระบบหัวใจ และ เส้นเลือดได้...
จำเป็นต้องใช้ยา (medications) ให้แก่คนไข้
เช่น ยาลำความดันโลหิต และ ยาลดระดับไขมันในกระแสเลือด
ยาขับปัสสาวะ (thiazide diuretics)
เป็นยากลุ่มแรกที่ใช้ในการรักษาโรคความดันโหลหิตสูง
สามารถป้องกันภาวะกล้ามเนื้อหัวใจ และสมองถูกทำลาย (heart attack & stroke)
เป็นยากลุ่มแรกที่ใช้ในการรักษาโรคความดันโหลหิตสูง
สามารถป้องกันภาวะกล้ามเนื้อหัวใจ และสมองถูกทำลาย (heart attack & stroke)
นอกจากนั้น ACE inhibitors นอกจากจะเป็นยาลดความดนสูงแล้ว
ยังเป็นยาที่ดีสำหรับใช้ในคนที่เป็น metabolic syndrome
ซึ่ง เป็นการลดความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานประเภทสอง
ยังเป็นยาที่ดีสำหรับใช้ในคนที่เป็น metabolic syndrome
ซึ่ง เป็นการลดความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานประเภทสอง
ยา Statins...
ยา statin ซึ่งสามารถลด LDL cholesterol และเพิ่มระดับ HDL cholesterol
ส่วนยา Niacin, gemfibrozil (Lopid), และ fenofibrate (Tricor)…
สามารถเพิ่ม HDL cholesterol ให้สูงขึ้น และ ลดระดับ triglyceride ลง
ยา statin ซึ่งสามารถลด LDL cholesterol และเพิ่มระดับ HDL cholesterol
ส่วนยา Niacin, gemfibrozil (Lopid), และ fenofibrate (Tricor)…
สามารถเพิ่ม HDL cholesterol ให้สูงขึ้น และ ลดระดับ triglyceride ลง
Metformin (Glucophage) และ thiozolidinediones (Actos)...
จะถูกนำมาใช้ในการรักษาคนไข้เป็นโรคเบาหวาน
ซึ่งร่างกายต่อต้านอินซูลิน (insulin resistance)
จะถูกนำมาใช้ในการรักษาคนไข้เป็นโรคเบาหวาน
ซึ่งร่างกายต่อต้านอินซูลิน (insulin resistance)
ผลจากการศึกษาใน The New England Journal of Medicine กล่าวว่า....
คนที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน
เช่น น้ำหนักตัวเพิ่ม, ระดับน้ำตาลในเลือดสูง สามารถป้องกัน
หรือชะลอการเกิดเป็นเบาหวานได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
คนที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน
เช่น น้ำหนักตัวเพิ่ม, ระดับน้ำตาลในเลือดสูง สามารถป้องกัน
หรือชะลอการเกิดเป็นเบาหวานได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น