Giant cell arteritis : Basics (1)

“คนไข้ชายไทย อายุราว ๆ 65 มาพบแพทย์ด้วยอาการ ปวดศีรษะอย่างแรง เป็นมาประมาณ 1 อาทิตย์ ไม่มีประวัติได้รับบาดเจ็บใด ๆ
ไม่มีมีโรคประจำตัว- ไม่มีเบาหวาน ไม่มีโรคความดัน...
จากการตรวจร่างกาย ที่สำคัญ...แตะถูกหนังศีรษะ จะรู้สึกเจ็บปวด...หวีผมไม่ได้.”

พอเจอคนไข้รายนี้...ทำให้นึกถึงโรคหนึ่ง คือ Giant Cell Arteritis ขึ้นมา
เพื่อเป็นการเรียนรู้ด้วยกัน :
.........

Temporal arteritis บางท่านเรียกมันว่า Giant cell arteritis
เป็นโรคที่พบบ่อยในคนสูงอายุ มากว่า 50
แม้ว่า มันเป็นการอักเสบของเส้นเลือดบริเวณผิวของกายเป็นส่วนใหญ่ก็ตาม มันสามารถเกิดขึ้นกับเส้นเลือดขนาดใหญ่ ขนาดกลาง เช่น Aorta, Carotid, Subclavian และ Iliac arteries ฉะนั้น การที่เราเรียกว่า Temporal arteritis ไม่น่าจะถูกต้อง ควรเรียก Giant cell arteritis น่าจะเหมาะสมกว่า

ไม่ว่าจะเรียกอย่างใด... มันก็โรคตัวเดียวกันนั่นแหละ

ในคนไข้ Giant cell arteritis พบว่า มีประมาณครึ่งหนึ่ง หรือ 50 % มีโรค polymyalgia rheumatic เกิดร่วมด้วย

คนไข้พวกนี้ ส่วนใหญ่จะมาพบแพทย์ด้วยอาการ “ปวดหัว” หรือ “ปวดศีรษะ” “ปวดกราม” และมีสายตามัว หรือเกิดภาพซ้อนขึ้น
การให้ยา corticosteroids มักจะบรรเทาอาการลงได้

ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงมากที่สุด คือภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นกับ “ตา”
นั่นคือ สามารถทำให้คนที่เกิดโรคดังกล่าว “ตาบอด” ได้

จัดเป็นภาวะรีบด่วน เมื่อเจอเมื่อไหร่ คนไข้จะต้องได้รับการตรวจให้แน่ใจว่า เขาเป็นโรค Giant cell arteritis แล้วให้การรักษาทันที สามารถป้องกันไม่ให้ม่านตาถูกทำลาย (ตาบอด)ได้