(cont.)
เมื่อเราไม่สามารถทราบสาเหตุทีแท้จริงของโรคได้....
เราสามารถอนุมานจากข้อมูลที่ได้จาก ประวัติความเจ็บป่วย การตรวจร่างกาย และผลการ ตรวจสอบทางห้องปฏิบัติการณ์ และการตัดเอาชิ้นเนื้อไปตรวจ
จากขบวนการเกิดพยาธิสภาพของโรค (pathogenesis) เป็นกระบวนการอักเสบเรื้อรัง ที่ เกิดในเส้นเลือดเส้นใหญ่ๆ ทั้งหลาย ซึ่งมันผลิตสารเคมี Cytokines ออกมาหลายตัว
สาร cytokine ที่ถูกสร้างขึ้นในคนไข้ที่เป็น GCA จะแตกต่างจากสาร cytokine ที่สร้าง โดยโรค polymyalgia rheumatic
เราจะรู้ได้อย่างไรว่า ชายคนไข้รายนั้น ๆ เป็นโรค Giant cell arteritis ละ?
โดยทั่วไป เมื่อเราพบข้อมูลต่อไปนี้ 3 ใน 5 เมื่อใด คนๆ นั้นน่าเป็น Giant cell arteritis
1. อายุของคนไข้ที่เริ่มเกิดอาการ > 50 ปี
2. ปวดหัว หรือปวดศีรษะ....เป็นอาการปวดที่เกิดใหม่ ไม่เกิดปวดมาก่อน
3. มีความผิดปกติที่เส้นเลือดบริเวณขมับ (Temporal artery) คลำดูจะสัมผัสกับชีพจรที่เต้นเบา เป็นก้อนผิวไม่เรียบ... คนไข้เกิดรู้สึกเจ็บ
4. ผลตรวจจากห้องปฏิบัติการณ์ ดูการตกของเม็ดเลือดแดง (ESR) ตกได้เร็ว หรือมีค่าสูง ถึง 50 หรือมากกว่า
5. ตัวเอาเส้นเลือดที่บริเวณขมับออกมาตรวจ เราจะพบมีเนื้อเยื้อผิดปกติ- mononuclear infiltration หรือ granulomatous infiltration โดยมีเซลล์ giant cell ปรากฏร่วม
เมื่อท่านมี 3/5 ...คนไข้รายนั้นเป็น Giant cell arteritis
ในการรักษา:
เมื่อท่านถูกสงสัยว่า เป็นโรค giant cell arteritis เมื่อใด
แพทย์เขาจะทำการรักษาให้แก่ท่านทันที โดยเฉพาะในรายที่ท่านมีอาการทางตา (สายตามัว เห็นเป็นสองภาพ)
เหตุผลที่ต้องรีบรักษา เพราะเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดตาบอดนั่นเอง
ยาทีใช้ มีตัวเดียว นั้นคือ Corticosteroids:
ให้ prednisolone 40 มิลลิกรัม (1mg/kg/day) โดยแบ่งให้รับประทานเช้า-เย็น
คนไข้พวกนี้ จะตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาดังกล่าว ได้เร็วมาก
หากไม่ตอบสนองต่อการรักษาดังกล่าว ให้สงสัยได้เลยว่า การวินิจโรคของท่าน....น่าจะไม่ ถูกต้องซะแล้ว
ให้ลดขนาดของยาลงภายใน 2 – 4 สัปดาห์ (ลดลง10% ของขนาดยา ทุก 1 – 2 สัปดาห์)
กล่าวโดยสรุป GCA เราตั้งให้เป็นเสื่อตัวที่สอง พิจารณาต่อจากเสือตัวแรก Polymalgia rheumatic ทั้งสองตัว ยาที่เรามาใช้ในการรักษา เป็นตัวเดียวกัน (สำหรับ (สำหรับ GCA ขนาดของยาจะมากกว่า) หลังจาคนได้รับยา คนไข้จะตอบสนองต่อยาที่ให้เร็วมาก...
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น