How is bleeding in the digestive tract diagnosed?
อย่างที่กล่าว...ภาวะเลือดออกในทางดินของกระเพาะลำไส้ เป็เพียงอาการเท่านั้น
ในการวินิจฉัยภาวะเลือดออกในทางเดินกระเพาะลำไส้
คือการหาตำแหน่งทีทำให้เิดพภาวะเลือดออก
ซึ่งแน่นอน แพทย์จำเป็นต้องอาศัยการซักประวัติ การตรวจรางกายอย่างละเอียด
ดูการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมของการขับถ่าย ดูสีของอุจจาระ เช่น มีสีดำ หรือแดงสด
คนไข้อาจมีอาการปวดท้อง มีตำแหน่งของการกดเจ็บ
อาจบอกให้เราได้ทราบถึงตำแหน่งของเลือดออกได้
การตรวจอุจจาระพิสูจน์ว่ามีเลือดหรือไม่ ?
การตรวจเลือด จะช่วยให้ทราบความรุนแรงของการเสียเลือด
ทราบสภาพของโลหิตจางได้
การสอดสายเข้าไปในกระเพาะ (endoscope) สามารถบอกให้ทราบว่า การเสียเลือดนั้น
เกิดขึ้นที่ส่วนบน หรือส่วนล่างของระบบทางเดินอาหาร
จากการสอดใส่สายผ่านจมูก ลงสู่กระเพาะ
เอาน้ำที่ดูดออกจากกระเพาะนำมาตรวจดู ถ้าหากมีน้ำดี ไม่มีเลือด แสดงว่าเลือดออกได้หยุดลงแล้ว
หรือเลือดที่ออกนั้น อาจมาจากส่วนล่างของทาเดินของลำไส้ได้
Endoscopy
Endoscopy เป็นวิธีการตรวจ ที่แพทย์นำมาใช้ในการตรวจหาตำแหน่งเลือดออก
ในกระเพาะและลำไส้
Endoscope เป็นเครื่องมือ ซึ่งมีส่วนที่เป็นท่อเล็ก ๆ ไม่แข็ง มีกล่องที่ปลายท่อ เมื่อสอดเข้าสู่ท่ออาหาร
กระเพาะ ลำไส้ส่วนบน เป็นการตรวจที่เราเรียก esophagogastroduodenoscopy
นอกจากนั้น เครื่องมือ endoscope ยังสามารถสอดเข้าทางทวารหนัก
ตรวจสอบลำไส้ใหญ่ได้ เรียก colonoscope
จากอุปกรณ์ที่เป็นเครื่องมือดังกล่าว สามารถตัดเอาชิ้นเนื้อไปตรวจสอบทางพยาธิสภาพได้
ในรายที่มีเลือดออก ซึ่งไม่สามารถตรวจพบทางเครื่อง endoscope
เราเรียก ภาวะนั้นว่า obscure bleeding.
ในกรณีดังกล่าว อาจทำการตรวจซ้ำ เพื่อตรวจสอบให้ได้ว่า เลือดที่ออกมานั้น มันเกิดขึ้นที่ส่วนไหน ?
Enteroscopy
Enteroscopy เป็นการตรวจลำไส้เล็ก
ปกติแล้ว endoscope ที่เราใช้ตรวจกันตามปกตินั้น ไม่สามารถตรวจสอบลำไส้เล็กได้
จำเป็นต้องใช้ endoscope พิเศษ เรียก enteroscopy
Enteroscopy เป็นกรรมวิธีตรวจลำไส้เล็ก ซึ่งประกอบด้วย
a. Push enterosopy. เป็น endoscope ซึ่งยาวกว่าปกติ ซึ่งใช้ตรวจลำไส้เล็กส่วนบน
b. Doubole-balloon enteroscopy. เป็นเครื่องมือพิเศษ ซึ่งมีส่วนที่เป็น balloon ด้วย
เป็นส่วนช่วยให้ endoscope สามารถตรวจได้ตลอดทุกส่วนของลำไส้เล็ก
c. Capsule enteroscopy. เป็นการตรวจกระเพาะลำไส้ โดยให้คนไข้กลืน capsule
ซึ่งบรรจุกล้องไว้ภายใน ขณะที่ capsule ซึ่งมีกล้องบรรจุภายใน เคลื่อนผ่านส่วนต่าง ๆ ของกระเพาะ และลำไส้
มันจะส่งภาพไปยัง video monitor ให้เราได้ทราบส่วนต่างของอวัยวะดังกล่าว
การตรวจสอบวิธีนี้ แพทย์เขามีไว้เพื่อตรวจลำไส้เล็ก
แต่สามารถนำมาตรวจสอบส่วนอื่น ๆ ของทางเดินกระเพาะลำไส้ได้
Other Procedures
นอกจากกรรมวิธีตรวจตามที่กล่าวมา ยังปรากฏว่า มีวิธีอื่น ๆ สำหรับ
ตรวจสอบต้นตอที่ทำให้เกิดมีเลือดออกได้ เช่น
a. Barium x-rays. สาร barium เป็นสารทึบแสง
ซึ่งทำให้เราสามารถมองเห็นลำไส้ทาง x-ray เป็นวิธีการที่แน่นอนน้อยกว่า วิธี endoscope
b. Angiography. สารทึบแสง (dye) ถูกฉีดเข้าเส้นเลือด ทำให้เห็นภาพของ
เส้นเลือดทาง x-ray หรือ ทาง computed tomography scans
จะสามารถมองเห็นบริเวณเลือดออก โดยที่มีสีกระจาย (leakage)ออกตรงบริเวณเลือดออก
c. Radionuclide scanning. เป็นการฉีดสาร radioactive material
(จำนวนน้อย) เข้าสู่เส้นเลือดดำ จากนั้นใช้กล้องพิเศษ ตรวจภาพรังสีที่บอกให้เห็นถึงการ
ไหลเวียนของเลือดในกระเพาะและลำไส้
การตรวจด้วยวิธีดังกล่าว สามารถบ่งบอกให้ทราบตำแหน่งเลือดออกได้
d. Exploratory laparotomy. ถ้าวิธีการที่กล่าวมา ไม่สามารถบอกตำแหน่ง
เลือดออกได้ การผ่าตัดอาจเป็นวิธีถูกนำมาใช้ในการตรวจหาตำแหน่ง ที่เป็นตำแหน่งของเลือดออกได้
How is bleeding in the digestive tract treated?
กรรมวิธีการใช้กล้องส่องภายใน (Endoscopy) สามารถนำมาใช้รักษาภาวะเลือดออกได้
โดยแพทย์เขาจะสอดเครื่องมือผ่านท่อที่ส่องดูภายในทางเดินอาหาร (endoscpe) เพื่อ
A. ฉีดสารเคมีเข้าไปตรงบริเวณเลือดออก
B. ใช้คลื่นกระแสไฟฟ้าจี้ตรงบริเวณเลือดออก
C. หยุดเลือดด้วยการใช้ bland หรือ clip หนีบเส้นเลือดที่ฉีกขาด
การใช้กล้อง endoscope ไม่สามารถหยุดเลือดออกได้เสมอไป
การทำ angiography หรือ การฉีดยา หรือสารเข้าเส้นเลือดเพื่อหยุดภาวะเลือดออก
ถ้าไม่สามารถหยุดเลือดออกลงได้
การผ่าตัด อาจเป็นวิธีสุดท้าย ที่ต้องกระทำ
การป้องกันไม่ให้มีเลือดออกในอนาคต แพทย์สามารถรักษาโรคต่าง ๆ ที่ทำให้เลือดออกได้
เช่น:
1. H.pylori and other infections
2. GERD
3. Ulcers
4. Hemorrhoids
5. Polyps
6. inflammatory bowel diseases
กล่าวโดยสรุป
1. ภาวะเลือดออก (bleeding) ในทางเดินของระบบย่อยอาหาร
โดยตัวของมัน เป็นอาการมากว่า ที่จะเป็นโรค
2. มีโรคหลายอย่าง สามารถทำให้เกิดมีเลือดออกในระบบทางเดินของอาหาร
3. การหาตำแหน่งที่มีเลือดออก และสาเหตุ ย่อมมีความสำคัญ
4. สาเหตุส่วนใหญ่ของเลือดออก (bleeding) สามารถรักษาให้หาย หรือควบคุมได้
5. การตรวจด้วยกล้อง (endoscope) เป็นวิธีที่ใช้วินิจฉัย และใช้ทำการรักษา
โรคทีทำให้เลือดออกได้
http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/bleeding/index.aspx
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น