เราทุกคน ต่างตกอยู่ภายใต้อาณัติของฮอร์โมนจากต่อมไร้ท่อต่าง ๆ
ซึ่งคนเราสามารถสัมผัสในชีวิตประจำวันได้
เมื่อมันเกิดความไม่สมดุล หรือ ความผิดปกติขึ้น
ที่พบได้บ่อย นั้นคือ ฮอร์โมนที่สร้างโดยต่อมไทรอยด์
ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมขนาดเล็ก มีลักษณะเหมือรูปผีเสื้อ อยู่ในบริเวณด้านหน้าของคอ
อยู่หน้าต่อท่อลมหายใจ และต่ำกว่ากล่องเสียง
มันมีหน้าที่ผลิตสารฮอร์โมนสองตัว คือ tri-idodothyroxnine (T3)
และ thyroxine (T4)
ซึ่งมันจะไหลเวียนตามสายเลือดไปทั่วร่างกาย หรือ ถูกสะสมเอาไว้ เพื่อใช้ในอนาคตต่อไป
ฮอร์โมนทั้งสองตัว จะทำหน้าที่ควบร่างกายในการใช้อาหาร เพื่อให้เป็นพลัง
มีอีกต่อมหนึ่ง เรียก pituitary gland
จะทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของต่อมไทรอยด์ ให้อยู่ในสภาพเป็นปกติ
เป็นต่อมที่มีขนาดเล็ก อยู่ใต้ฐานของสมอง
มันจะทำหน้าที่ผลิตสาร thyroid-stimulating hormone (TSH)
เป็นที่ทราบกันว่า ไทรอยด์ฮอร์โมน จะมีผลกระทบต่ออวัยวะทุกชนิด ทีมีอยู่ในร่างกาย
มันจะทำหน้าที่เป็นเสมือนหนึ่ง หัวหน้าคนงาน ควบคุมคนงานให้ทำงาน...
โดยมันจะเป็นตัวบอกให้อวัยวะต่าง ๆ ว่า แต่ละอวัยวะควรทำงานอย่างไร
ให้ทำงานช้า หรือ เร็ว
นอกจากนั้น ไทรอยด์ฮอร์โมน ยังมีส่วนในการควบคุมการใช้ออกซิเจน
และการผลิตความร้อนอีกด้วย
นั่นเป็นบทบาทโดยย่อของต่อมไทรอยด์เขา...
Hyperthyroidism
เมื่อต่อมไทรอยด์ ทำงานมากเกินไป จะมีฮอร์โมนไหลเวียนในกระแสโลหิตเพิ่มขึ้น
ทำให้ร่างกายมีการเผาผลาญอาหารมากขึ้น
เรียกภาวะดังกล่าวว่า Hyperthyroidism
ความผิดปกติในระดับฮอร์โมน เรียกว่า เกิดการสูญเสียความสมดุลไป
พบได้ประมาณ 1 เปอร์เซ็นต์ ของสตรีเพศ
ซึ่งมีโอกาสเป็นโรคดังกล่าวได้ว่า มากกว่าเพศชาย
มีโรคไทรอยด์อีกชนิดหนึ่ง ที่ทำงานมากกว่าปกติ คือ Grave’s disease
เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรม
โดยเราไม่ทราบแน่ชัดว่า มันเกิดความผิดปกติขึ้นอย่างไร ?
เนื่องจากต่อมไทรอยด์ สร้างฮอร์โมนมากไป
จึงทำให้ร่างกาย มีอัตราการเผาผลาญเพิ่มขึ้น
ร่วมกับความผิดปกติในระบบต่าง ๆ
Hypothyroidism
เมื่อต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ เรารียก hypothyroidism
โรคดังกล่าว จะทำให้เมตาบอลิซึม หรือการเผาผลาญอาหารลดลง
มีสาเหตุหลายอย่าง ที่ทำให้เกิดภาวะดังกล่าวขึ้น
ส่วนใหญ่จะกระทำต่อต่อมไทรอยด์โดยตรง เป็นเหตุให้ต่อมดังกล่าวทำงานได้น้อยลง
ส่วนน้อย เป็นผลมาจากเนื้องอกของต่อมใต้สมอง-pituitary gland
ไปบล็อก หรือสะกัดกั้นการทำงานของต่อมใต้สมองเสียเอง
เป็นเหตุให้มีสาร TSH ถูกผลิตออกน้อย หรือไม่มีเลย
ทำให้ต่อมไทรอยด์ ไม่สามารถสร้างฮอร์โมนได้ตามปกติ
ปัญหาที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเกิดที่ต่อมไทรอยด์โดยตรง หรือจากต่อมไต้สมอง
ผลที่เกิดคือ มีระดับไทรอยด์ฮอร์โมนลดน้อย ไม่เพีงพอต่อความต้องการของร่างกาย
ทำให้ร่างกาย และ จิตใจทำงานเชื่องช้าลง
ร่างกายใช้ออกซิเจนน้อยลง และผลิตความร้อนได้น้อยลง
Thyroid Nodules
ก้อนเนื้องอกของต่อมไทรอยด์ เป็นโรคที่พบได้บ่อย
ก้อนที่เกิดในต่อมไทรอยด์ อาจเป็นก้อนเนื้องอก (growth) หรือเป็นถุงน้ำ (cyst)
มีการประมาณการณ์เอาไว้ว่า ครึ่งหนึ่งของประชาชนจะมีก้อนเกิดขึ้นใน
ช่วงใดช่วงหนึ่งของชีวิต
แต่มักจะไม่สังเกตเห็น จนกว่าขนาดของมันจะโตขึ้น
ประมาณ 5 % ของคนที่มีก้อนดังกล่าว ขนาดของมันจะโตขึ้นมากกว่า ครึ่งนิ้ว
ส่วนใหญ่ ก้อนที่ต่อมไทรอยด์จะไม่ใช้มะเร็ง
คนที่มีก้อนจะไปพบแพทย์เพื่อต้องการที่จะรู้ว่า ก้อนที่ว่านั้น ไม่ใช้มะเร็ง
ในบางกรณี ก้อนในต่อมไทรอยด์ อาจสร้างฮอร์โมนได้มากกว่าปกติ
หรือมันอาจมีขนาดโตมาก จนไปเบียดอวัยวะใกล้เคียง เช่น ท่อลมหายใจ ท่ออาหาร
เป็นเหตุให้การหายใจ และการกลืนอาหารผิดปกติได้
Other problems
ปัญหาอย่างอื่นที่เกิดขึ้นกับต่อมไทรอยด์ ได้แก่มะเร็ง thyroiditis
ต่อมคอพอก
continue
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น