ฮอร์โมนที่สร้างจากต่อมไทรอยด์ มีบทบาทในการใช้ และสะสมพลังงาน
ตามกระบวนการที่เราเรียกว่า metabolism หรือการเผาผลาญอาหาร
มันยังมีบทบาท ในการควบคุมระดับไขมัน ในกระแสเลือดอีกด้วย
ในคนที่เป็นโรคไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ (hypothyroidism)
ถือได้ว่า เป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดโรคหนึ่ง
ซึ่งมีอาการต่าง ๆ ดังนี้:
Tireness
Mental slowing
Sluggishness
Feeling cold
Weight gain (only 5-10 pounds)
Dry skin and brittle hair
Constipation
Menstrual irregularities
อาการเหล่านี้ ไม่ใช้อาการที่เกิดเฉพาะในคนที่เป็นโรค hypothyroidism เท่านั้น
สาามารถพบในโรคอื่น ๆ ได้อีกด้วย
ในคนไข้ที่โรค hypothyroidism อาจมีเพียงอาการอย่างเดียว หรือสองอย่าง
แต่ที่สำคัญ เราสามารถวินิจฉัยโรคดังกล่าวได้ด้วยการตรวจเลือด
ซึ่งสามารถตรวจพบในระยะเริ่มแรกของการเกิดโรคได้
ในคนที่เป็นโรค hypothyroidism การวินิจโรคได้ไว ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ
เพราะในรายที่ไม่ได้รับการรักษา จะพบว่า มันทำให้ไขมันในกระแสเลือดสูงผิดปกติ
ซึ่ง เป็นเหตุให้เกิดโรคเส้นเลือด และหัวใจในเวลต่อมา
คนไข้ที่เป็นโรคนี้ จะตรวจพบระดับไขมันสูง ทั้ง total cholesterol (LDLplus HDL)
และ LDL อย่างเดียว บางรายมีระดับ triglycerides สูง
การรักษาโรค hypothyroidism ด้วยการให้สารที่เป็น thyroid hormone
สามารถทำให้ความผิดปกติในระดับไขมัน (dyslipidemia)
กลับสู่ปกติได้...
Polycystic ovary syndrome
Polycystic ovary syndrome (PCOS)
PCOS เป็นกลุ่มอาการแสดง มีการเปลี่ยนแปลงในระดับฮอร์โมนในกระแสเลือด
เป็นโรคที่เกิดในสตรีเพศ โดยที่รังไข้ของเขาเกิดมีถุงน้ำ (cysts)
เกิดจากผู้หญิง ซึ่งเป็นโรคที่มีถุงน้ำ (cysts)
นอกจากมีความเจ็บปวดอย่างมากแล้ว ยังทำให้คนไข้มีอาการดังต่อไปนี้:
Irregular or absent menstrual periods
Infertility
Weight problems
Acnes
Excess facial and body hair
Thinning head hair
Brownish discoloration of skin in the neck and upper chest
เราไม่สามารถทราบสาเหตุที่ทำให้เกิด POCS
แต่เชื่อว่า ความไม่สมดุลในระดับฮอร์โมน เป็นปัจจัยสำคัญ ที่ทำให้เกิดภาวะดังกล่าว
โรคดังกล่าว ยังถูกเรียกอีกอย่างว่า “ovarian androgen excess”
และเนื่องจาก รังไข่ มันสร้าง “ ฮอร์โมนเพศชาย” ขึ้นมากกว่าปกติ
ดังนั้น การวินิจฉัย จึงกระทำได้โดยอาศัยอาการแสดงต่าง ๆ รวมถึงการตรวจวัดระดับฮอร์โมน
และการตรวจดูภาพของรังไข่ด้วย ultrasound
รวมทั้งการตรวจวัดระดับน้ำตาลในกระแสเลือด
คนไข้ที่เป็น PCOS ส่วนใหญ่เป็นเบาหวานชนิด Insulin resistance
และมักจะมีน้ำหนักสูง (overweight)
สตรีที่เป็นโรค PCOS มักจะมีระดับไขมันในเลือดในระดับผิดปกติ (dyslipidemia)
โดย มีระดับ LDL cholesterol สูง มีน้ำหนักตัวสูง อาจมีระดับ HDL cholesterol ต่ำ
และ Triglyceride ในระดับสูง
และมีโอกาสเป็นเบาหวาน ชนิดต่อต้านอินซูลิน (insulin resistace)
ความผิดปกติในระดับของไขมันในเลือด จะทำให้สตรีที่เป็นโรดดังกล่าว มีอัตราเสี่ยง
ต่อการเกิดโรคเส้นเลือด และหัวใจ ในช่วงบั้นปลายของชีวิตได้
โรคชนิดนี้ (PCOS) เป็นโรคที่ไม่มีทางรักษาให้หายขาดได้
แต่สามารถควบคุมได้ด้วยการใช้ยา (medications)
การปรับเปลี่ยนเรืองอาการการกินให้ถูกต้อง
และการออกกำลังกายให้ส่ำเสมอ
Metabolic syndrome
คำว่า metabolic syndrome เราหมายถึงกลุ่มปัจจัยเสี่ยงที่เกิดจากการเผาผลาญอาหาร
ซึ่งคนส่วนใหญ่จะรู้สึกเป็นปกติดี ไม่มีอาการใด ๆ เลย
ถึงกระนั้นก็ตาม ปัจจัยเสี่ยงที่เกิดขึ้น สามารถนำไปสู่การเกิดโรคเส้นเลือด และหัวใจ
และโรคเบาหวานได้
สาเหตุที่แท้จริง ที่ทำให้เกิด metabolic syndrome ไม่สามารถทราบได้
แต่เราเชื่อว่า ปัจจัยต่าง เช่น พันธุกรรม มีไขมันรอบบั้นเอว และขาดการออกกำลังกาย
ตางเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคดังกล่าวขึ้นได้
ในปุจจุบันนี้ เรายังไม่มีเกณฑที่ดี ที่นำมาใช้ในการวินิจฉัย metabolic syndrome
แต่มีคำแนะนำว่า ใคาจะเป็น metabolic syndrome จะต้องมีสิ่งตรวจพบต่อไปนี้
อยาวน้อย 3 อย่าง
• รอบเอวเพิ่มขึ้น
ชาย: มีค่าเท่ากับ หรือมากว่า 40 นิ้ว
หญิง: มีค่าเท่ากับ หรือมากกว่า 35 นิว
• ระดับ HDL cholesterol ต่ำ
ชาย: น้อยกว่า 40 mg/dL,
หญิง: น้อยกว่า 50 mg/dL,
• triglycerides สูง
มีค่าเท่ากับ หรือสูงกว่า 150 mg/dL,
• ความดันโลหิตสูง
มีค่าสูงกว่า 135/85 mm Hg,
• มีระดับน้ำตาลในกระแสเลือดสูง
ค่าวัดได้ในตอนเช้าก่อนกินอาหาร มีค่าเท่ากับ หรือมากกว่า 100 mg/dL
เป้าหมายหลักของการรักษา คือ ลดปัจจัยเสี่ยงทีทำให้เกิดโรคหัวใจ และเส้นเลือด และโรคเบาหวาน
ซึ่งกระทำได้โดย น งดการสูบบุหรี่ ลดระดับไขมัน LDL cholesterol,
ความดันโลหิต และ ระดับน้ำตาลในกระแสเลือด ให้ลงสู่ระดับปกติตามที่กำหนด
และการปรับเปลิ่ยนพฤติกรรม
สามารถลดปัจจัยเสี่ยงลงได้ เช่น
ลดน้ำหนัก (losing weight) ควรให้ body mass index น้อยกว่า 25
รับประทานอาหารสุขภาพ (ลดการพวกไขมัน และ cholesterol)
ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ อย่างน้อย โดยออกกำลังกายที่ออกแรงระดับพอประมาณ
วันละ 30 นาที
Cushing syndrome:
มีคนไข้จำนวนไม่น้อยที่จัดอยู่ในกลุ่ม Cushing syndrome พบไขมันในเลือดผิดปกติ
(Hyperlipidemia) ซึ่งเนื่องมาจากต้องเผชิญกับการมีระดับ cortisol ในกระแสเลือดมากผิดปกตินั่นเอง
สาเหตุที่ก่อให้เกิดความผิดปกติในระดับไขมัน คือ สาร cortisol จะไปกระทบกับไขมันที่สะสมเซลล์
เป็นเหตุให้เกิดความผิดปกติในระดับไขมันในเลือดสูงขึ้น
เมื่อปล่อยทิ้งไว้ จะก่อให้เกิดมีการสะสมไขมันในบริเวณรอบเอวเพิ่มขึ้น
http://www.hormone.org/cardiovascular/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น