Heart Attack (Myocardial Infarction)

8/18/12

Myocardial infarction….

เป็นเรืองที่ชาวแพทย์เขารู้เรื่องกัน  จนเป็นเรื่องธรรมดาไป
หาใช่เรื่องที่จะนำมาพูดคุยให้ใครฟังเล่น ๆ  ให้เสียเวลาทำไม....
แต่ที่ผู้เขียนต้องนำมา  เพราะมันไม่ธรรมดาของคนทั่วไป...
“...เพื่อนของเรา  ถูกหามส่งโรงพยาบาล...หมอบอกว่า
เพื่อนของเราเป็นกล้ามเนื้อหัวใจวายตาย....

...มันเกิดได้อย่างไร ?  เล่นกอล์ฟด้วยกันเป็นประจำ...จากไปเสียแล้ว 

ไม่น่าเกิดขึ้นเลย....แล้วเราจะป้องกันได้อย่างไร ?
นั้น  เป็นเสียงจากเพื่อนผู้ร่วมเล่นกอล์ฟ... กำลังสนใจ  อยากจะรู้

กล้ามเนื้อหัวใจตาย  หรือจะเรียกว่า  heart attack
หรือจะบอกว่า  กล้ามเนื้อของหัวใจถูกทำลาย  ก็พออนุโลมได้
มันเกิดขึ้นเมื่อ  เส้นเลือดของหัวใจ (coronary arteries) เส้นใดเส้นหนึ่ง
เกิดการอุดตันอย่างฉับพลัน  ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นเลือดเลือด  ก้อนเล็ก ๆ
แพทย์เขาเรียกว่า  thrombus  โดยปกติแล้ว  ก้อนเลือดดังกล่าว  จะสร้าง
ขึ้นภายในเส้นเลือดแดง  ซึ่งมันมันถูกคราบไขมันไปเกาะทำให้แคบลงเป็น
ที่เรียบร้อยแล้ว  เราเรียกว่า  atherosclerosis

แต่ละเส้นของเส้นเลือดแดง coronary…
มันทำหน้าที่ให้เลือดแก่กล้ามเนื้อของหัวใจ   เมื่อเส้นเลือดเส้นใดเกิดการอุดตันขึ้น 
ย่อมทำให้กล้ามเนื้อส่วนทีต้องพึ่งเลือดจากเส้นนั้น  ต้องมีอันเป็นไป 
จะเป็นมากเป็นน้อย (malfunction) รุนแรงแค่ไหน 
ย่อมขึ้นกับตำแหน่งของกล้ามเนื้อหัวใจที่เข้าไปเกี่ยวข้อง

ถ้ากล้ามเนื้อที่ทำหน้าเกี่ยวกับการปั้มเลือดเสียไป
ถ้าส่วนนั้น  เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมการเต้นของหัวใจ  อาจเกิดการสกัดกั้น
ไม่ให้คลื่นของกระแสไฟฟ้าของหัวใจผ่านไปได้...
ย่อมทำให้เสียชีวิตเพราะการเต้ของหัวใจที่ผิดปกติไป 
ซึ่งเราเรียกว่า cardiac arrhythemias

เมื่อเกิดภาวะดังกล่าวขึ้น...รูปแบบของอาการที่คนไข้แสดงให้เราได้ทราบ 
และ โอกาสที่คนไข้จะรอดชีวิตหรือไม่  จะมีส่วนสัมพันธ์กับตำแหน่ง 
และความรุนแรงของเส้นเลือดที่เกิดการอุดตัน

อาการอันแรกของเป็นโรคหัวใจ  คือ 
การเสียชีวิตอย่างฉับพลัน (sudden death) จากการที่คนไข้มกล้ามเนื้อถูกทำลาย 
ซึ่งเราจะพบได้ประมาณ  25 %

สถิติที่เราพบเห็นกันบ่อย  คือ สถิติของคนชาวอเมริกัน 
ซึ่งจะเกิดกับประชนของเขา  ประมาณ  865,000 คนต่อปี  และทำให้คนเสียชีวิตไปถึง
179,000 ราย  และทุกรายต่างเป็นโรคเส้นเลือดตีบแคบ
จากคราบไขมัน (atherosclesosis) ทั้งนั้น

ลองมาดูซิว่า  อะไรคือปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิด heart attack และ arherosclerosis
ซึ่งทั้งสองต่างเหมือนกั้น  :

• ระดับ HDL cholesterol ต่ำ
• ความดันเลือดสูง
• โรคเบาหวาน
• ประวัติสมาชิคในครอบเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน
• อ้วน
• ไม่ออกกำลังกาย

ในคนที่มีอายุช่วงต้น ๆ  ของวัยกลางคน....  ผู้ชายจะมีปัจจัยเสี่ยง  มากกว่าของผู้หญิง

สำหรับ  ปัจจัยเสี่ยงของเธอจะมากขึ้น  เมื่อ เธอย่างเข้าสู่ช่วงหลังหมดประจำเดือน
ที่เป็นเช่นนั้น  อาจเป็นเพราะ  ระดับฮอร์โมน estrogen  ต่ำ 
และทำให้เราเชื่อว่า  ฮอร์โมนเพศหญิง Estrogen นี้กระมัง
ที่สามารถปกป้อง  กันไม่ให้สตรีเกิดโรคเส้นเลือดตีบ
แต่พอระดับฮอร์โมนเพศตัวดังกล่าวลดลงเท่านั้นแหละ....

ภาวะ atherosclerosis จึงเกิดเพิ่มขึ้น ?

นอกจากเส้นเลือดตีบแคบจาก atherosclerosis แล้ว  ยังมีอย่างอื่นอีกใหม?
นอกจากเส้นเลือดตีบแคบตามที่กล่าวแล้ว 
ยังมีสาเหตุจากปัญหาด้านสุขภาพอย่างอื่นได้  เช่นกัน  แต่พบน้อย 
เช่น หลอดเลือดของหัวใจเกิดตีบแคบตั้งแต่กำเนิด,  ภาวะของเม็ดเลือดมีแนวโน้ม
ที่จะจับตัวเป็นก้อนเลือด-  hypercoagulability,  collagen vascular  Disease, 
rheumatoid arthritis  หรือ  lupus erythematosus (SLE or Lupus), เสพ Cocaine, 
เกิดการหดเกร็งของหลอดเลือดของหัวใจ หรือ มีก้อนเลือดจากไหนก็ไม่รู้
หลุดลอยเข้าไปอุดตันเส้นเลือดของหัวใจเข้า

Continued 2