วันพุธที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2555

Lymphoma: Staging 6

8/22/12

Continued  6 
Staging
คำว่า staging  หมายถึงการแบ่งกลุ่มของมะเร็ง 
โดยอาศัยขนาดของมะเร็ง  และ การกระจายของเซลล์มะเร็ง
ไปส่วนอื่นของร่างกาย


ในการพิจารณาถึง stage  ของมะเร็ง 
ถือเป็นเรื่องสำคัญสำหรับแพทย์ผู้ทำการรักษาโรคมะเร็ง (oncologist) 
ซึ่งสามารถนำข้อมูลดังกล่าวมาพิจารณาว่า  โรคจะดีขึ้นไหม  
หรือ  รักษาให้หายได้หรือไม่ ?

ในการบอกกลุ่ม (staging) ของโรค lymphoma…
กระทำได้โดยอาศัยข้อมูลที่ได้จากสารศึกษาทางภาพ (imaging)  และ
ผลการตรวจที่สัมพันธ์กัน  ซึ่งแสดงให้เห็นถึงขนาด และความรุนแรงของมะเร็ง

เมื่อพูดถึงมะเร็งเม็ดเลือด lymphoma…
ส่วนมากจะบรรยายไปในลักษณะที่ว่า  มะเร็งมีก้อนขนาดใหญ่(bulky) 
หรือขนาดเล็ก(nonbulky)  ซึ่งจากการแบ่งดังกล่าว  สามารถบอกได้ว่า 
รายที่เป็นก้อนขนาดเล็ก (nonbulky)  จะมีพยากรณ์โรคได้ดีกว่า

สำหรับพวก Non-Hodgkin’s  lymphoma (NHL)
ซึ่งเป็นโรคที่มีความยุ่งยากต่อการแยกกลุ่ม  และ จะมีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลา
เมื่อเราได้เรียนรู้เกี่ยวกับโรคดังกล่าวมากขึ้น

จากการแบ่งกลุ่มของมะเร็งอันใหม่สุด 
เขาไม่ได้พิจารณาเฉพาะภาพ  ที่พบทางทางกล้องจุลทรรศน์ของ lymphoma เท่านั้น  
แต่... เขายังอาศัยตำแหน่งของมะเร็งที่อยู่ในร่างกาย, พันธุกรรม  และ 
รูปร่างทางโมเลกุลของมะเร็งด้วย

ความรุนแรงของโรค (grade) 
ยังมีส่วนสัมพันธ์ต่อการแบ่งกลุ่มของ NHL

§  Low grade:  เรามักจะเรียกว่า indolent lymphoma  มันเจริญเติบโตได้ช้ามาก 
เรามักพบโรคที่มีความรุนแรงระดับนี้  เมื่อพบตอนมันได้แพร่กระจายไปที่อื่นแล้ว 
และเนื่องจากมันเจริญเติบโตได้ช้านี่เอง  เขาจึงไม่นิยมรีบร้อนให้การรักษา 
นอกเสียจากมีอวัยวะบางอย่างถูกทำลาย   คนไข้พวกนี้รักษาหายยากมาก 
และ  สามารถเปลี่ยนไปเป็นชนิดผสมระหว่าง  พวกเจริญช้า  และ  ชนิดที่เจริญได้รวดเร็ว

§  Intemediate grade:  มะเร็งชนิดนี้  จะเจริญได้อย่างรวดเร็ว 
ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างรีบด่วน  และ มันมักจะหายได้ (curable) เสียด้วยซิ

§  High grade:   มะเร็งชนิดนี้นอกจากจะเจริญได้เร็วมากแล้ว  ยังมีความรุนแรงอีกด้วย 
จึงจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างรีบด่วน  โอกาสที่จะหายน้อยมาก

ในการแบ่งกลุ่ม (staging) หรือ การประเมินความรุนแรง (extent) ของโรค HL และ NHL
จะเหมือนกัน  ดังนี้:

Stage I (Early disease) 
มะเร็งจะจำกัดตัวของมันอยู่ที่แห่งเดียว 
เช่น  อยู่ในบริเวณเดียวของต่อมน้ำเหลือง  หรือ อวัยวะเดียวนอกต่อมน้ำเหลือง

Stage II (Locally advanced disease):
มะเร็ง lymphoma จะอยู่ในต่อมน้ำเหลืองสองต่อม  หรือ  ในบริเวณต่อมน้ำเหลือง 
ที่กระจายไปทางด้านเดียวของกำบังลม (diaphragm)  หรือ 
มีมะเร็งในในบริเวณต่อมน้ำเหลือแห่งหนึ่ง  และ มีมะเร็งกระจายไปที่เนื้อเยื่อ 
หรือ อวัยวะใกล้เคียง

Stage III (advanced disease):  
มะเร็ง lymphoma  พบที่บริเวณต่อมน้ำเหลืองมากกว่าหนึ่งแห่ง  หรือ
พบมะเร็งที่ต่อมน้ำเหลืองหนึ่งแห่ง  กับ  อวัยวะอีกหนึงอวัยวะ   ซึ่งอยู่ด้านตรงข้าม
ของกระบังลม (diaphragm)

Stage IV (Widespread or disseminated disease): 
มะเร็งอยู่ด้านอกของต่อมน้ำเหลือง  และ ม้าม   และ  มีการกระจายไปที่บริเวณอื่น ๆ
ของร่างกาย  หรือไปอวัยวะอื่น ๆ  เช่นไขกระดูก, กระดูก,  ประสาทส่วนกลาง 

นอกเหนือจากนั้น  ทั้งมะเร็ง HL และ NHL  ยังแบ่งด้วยตัวอักษรอีก
ตัวอย่าง เช่น  “A”  หรือ “B”  เพื่อบ่งบอกว่า  คนที่เป็นโรค lymphoma นั้น 
มีอาการหรือไม่  เช่น  มีไข้  หรือ/และ  น้ำหนักลด  ซึ่งปรากฏเมื่อวินิจฉัยครั้งแรก

“A”  หมายถึง  คนไข้รายนั้นไม่มีอาการ
“B”  หมายถึง  คนไข้มีอาการ
“E”  หมายถึง  มะเร็งได้กระจายจากต่อมน้ำเหลือง  ไปยังอวัยวะ  หรือ 
อวัยวะอย่างหนึ่ง  ที่อยู่นอกระบบต่อมน้ำเหลือง  เกิดเป็น lymphoma  โดยที่มะเร็งนั้น
ไม่กระทบกับระบบน้ำเหลืองเลย   ถ้า lymphoma  กระจายไปที่ม้าม ด้วย 
เราก็เพิ่มคำ “S” เข้าไป

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น