8/20/1
เมื่อสองปีที่ผ่าน เจ้าหน้าที่ของกระทรวงสาธารณสุขระดับสูงท่านหนึ่ง
ได้เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือด ชื่อ Lymphoma….
มาปีนี้ เพื่อนแพทย์ของเราท่านหนึ่ง อายุอานาม ปาเข้า 70 เศษ
ก็มาเกิดเป็นโรค lymphoma กับเขาด้วย
เมื่อสองปีที่ผ่าน เจ้าหน้าที่ของกระทรวงสาธารณสุขระดับสูงท่านหนึ่ง
ได้เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือด ชื่อ Lymphoma….
มาปีนี้ เพื่อนแพทย์ของเราท่านหนึ่ง อายุอานาม ปาเข้า 70 เศษ
ก็มาเกิดเป็นโรค lymphoma กับเขาด้วย
อะไรทำให้เกิดเช่นนั้น ?
เพื่อนของเราท่านนี้ อุทิศชีวิตเพื่อช่วยเหลือคนไข้
โดยไม่เห็นความเหนื่อยยาก ทำงานอย่างเสมอต้นเสมอปลาย
เพื่อช่วยเหลือคนไข้ ต้องลงเอยด้วยการเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือด lymphoma
บางคนก็กล่าวว่า... คงเป็นกรรมเก่าของแพทย์ ท่านนั้นกระมัง ?
โดยไม่เห็นความเหนื่อยยาก ทำงานอย่างเสมอต้นเสมอปลาย
เพื่อช่วยเหลือคนไข้ ต้องลงเอยด้วยการเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือด lymphoma
บางคนก็กล่าวว่า... คงเป็นกรรมเก่าของแพทย์ ท่านนั้นกระมัง ?
คำถามมีว่า...เป็นเช่นนั้นจริงหรือ ?
Lymphoma...
เป็นมะเร็งชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดกับเซลล์ของระบบภูมิต้านทาน
เซลล์ชนิดนั้น มีชื่อเรียก Lymphocytes ซึ่งเหมือนกับมะเร็งทั่วไป
โดยที่มันสามารถแตกย่อย เป็นโรคมะเร็ง(subtypes) ได้ประมาณ 35 ชนิด
เป็นมะเร็งชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดกับเซลล์ของระบบภูมิต้านทาน
เซลล์ชนิดนั้น มีชื่อเรียก Lymphocytes ซึ่งเหมือนกับมะเร็งทั่วไป
โดยที่มันสามารถแตกย่อย เป็นโรคมะเร็ง(subtypes) ได้ประมาณ 35 ชนิด
ตามความเป็นจริง Lymhoma เป็นมะเร็งกลุ่มหนึ่ง
ซึ่งเกิดขึ้นกับเซลล์ที่มีบทบาทในระบบภูมต้านทาน และ
เป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่กับน้ำเหลืองของร่างกาย (lymphatic system)
ซึ่งเกิดขึ้นกับเซลล์ที่มีบทบาทในระบบภูมต้านทาน และ
เป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่กับน้ำเหลืองของร่างกาย (lymphatic system)
ระบบน้ำเหลือง หรือ lymphatic system
เป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิต้านทาน มีเส้นน้ำเหลืองประกอบกัน
เป็นเครือข่าย นำน้ำเหลือง (lymph) ซึ่งกระจายทั่วร่างกาย
เหมือนกับเส้นเลือด ซึ่งทำหน้าที่นำเลือดของร่างกายทุกประการ
เป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิต้านทาน มีเส้นน้ำเหลืองประกอบกัน
เป็นเครือข่าย นำน้ำเหลือง (lymph) ซึ่งกระจายทั่วร่างกาย
เหมือนกับเส้นเลือด ซึ่งทำหน้าที่นำเลือดของร่างกายทุกประการ
ภายในน้ำเหลือง จะมีเม็ดเลือดขาวเรียก lymphocyte
ซึ่งมันจะทำหน้าที่โจมตีสาร ที่ก่อให้เกิดอักเสบทั้งหลาย ตลอดรวมถึงสาร
ก่อนที่ก่อให้เกิดเป็นมะเร็ง (precancellous stages of developments)
Lymph nodes เป็นการรวมตัวของเนื้อเยื้อของระบบน้ำเหลือง
ซึ่งมีกระจายทั่วไปตลอดทั้งร่างกาย
ระบบน้ำเหลือง จะประกอบด้วยเส้น (ท่อ) น้ำเหลือง
ซึ่งทำหน้าที่เชื่อมต่อระหว่างต่อมน้ำเหลือง ที่กระจายทั่วร่างกาย
โดยน้ำเหลืองจะไหลผ่านต่อมน้ำเหลือง รวมไปถึงเนื้อเยื้อของระบบน้ำเหลือง,
ม้าม, ต่อมทอนซิล, ไขกระดูก, และ ต่อมไทมัส
ต่อมน้ำเหลือง จะทำหน้าที่กรองน้ำเหลือง
ซึ่งอาจมีเชื้อแบคทีเรีย, ไวรัส, หรือ เชื้อ (microbs) ตัวอื่น
ตรงตำแหน่งที่มีการอักเสบ จะพบว่ามีเชื้อแบกทีเรียเป็นจำนวนมาก
รวมตัวในต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้ ๆ ทำให้เกิดการบวม และกดเจ็บ
ซึ่งเป็นลักษณะของการอักเสบเฉพาะที่ต่อมน้ำเหลืองขนาดโต
หรือบางที่มีต่อมน้ำเหลืองจำนวนหลายต่อมรวมตัว เป็นกระจุก
เราเรียกว่า lymphadenopathy หรือบางทีเรียกว่า ต่อมน้ำเหลืองบวม
ซึ่งในบางราย เราจะพบต่อมน้ำเหลืองที่มีขนาดโต
และบวม ที่อยู่ตรงบริเวณด้านหน้าของคอ
เซลล์เม็ดเลือดขาว Lymphocytes
มันสามารถที่จะรู้จักเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และ เซลล์ผิดปกติ
และสามารถทำลายมันได้
เซลล์ lymphocytes มีสองชนิด:
B lymphocytes และ T lymphocytes บางที่เราเรียกว่า
B cells และ T cells
B cells (B lymphocytes) จะทำหน้าที่สร้างภูมิต้านทาน (antibodies)
ซึ่งเป็น proteins ที่ไหลเวียนในกระแสเลือด และ ในน้ำเหลือง และ
จะเกาะติดกับเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และ เซลล์ที่ผิดปกติต่าง ๆ
ซึ่งมันจะทำหน้าที่โจมตีสาร ที่ก่อให้เกิดอักเสบทั้งหลาย ตลอดรวมถึงสาร
ก่อนที่ก่อให้เกิดเป็นมะเร็ง (precancellous stages of developments)
Lymph nodes เป็นการรวมตัวของเนื้อเยื้อของระบบน้ำเหลือง
ซึ่งมีกระจายทั่วไปตลอดทั้งร่างกาย
ระบบน้ำเหลือง จะประกอบด้วยเส้น (ท่อ) น้ำเหลือง
ซึ่งทำหน้าที่เชื่อมต่อระหว่างต่อมน้ำเหลือง ที่กระจายทั่วร่างกาย
โดยน้ำเหลืองจะไหลผ่านต่อมน้ำเหลือง รวมไปถึงเนื้อเยื้อของระบบน้ำเหลือง,
ม้าม, ต่อมทอนซิล, ไขกระดูก, และ ต่อมไทมัส
ต่อมน้ำเหลือง จะทำหน้าที่กรองน้ำเหลือง
ซึ่งอาจมีเชื้อแบคทีเรีย, ไวรัส, หรือ เชื้อ (microbs) ตัวอื่น
ตรงตำแหน่งที่มีการอักเสบ จะพบว่ามีเชื้อแบกทีเรียเป็นจำนวนมาก
รวมตัวในต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้ ๆ ทำให้เกิดการบวม และกดเจ็บ
ซึ่งเป็นลักษณะของการอักเสบเฉพาะที่ต่อมน้ำเหลืองขนาดโต
หรือบางที่มีต่อมน้ำเหลืองจำนวนหลายต่อมรวมตัว เป็นกระจุก
เราเรียกว่า lymphadenopathy หรือบางทีเรียกว่า ต่อมน้ำเหลืองบวม
ซึ่งในบางราย เราจะพบต่อมน้ำเหลืองที่มีขนาดโต
และบวม ที่อยู่ตรงบริเวณด้านหน้าของคอ
เซลล์เม็ดเลือดขาว Lymphocytes
มันสามารถที่จะรู้จักเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และ เซลล์ผิดปกติ
และสามารถทำลายมันได้
เซลล์ lymphocytes มีสองชนิด:
B lymphocytes และ T lymphocytes บางที่เราเรียกว่า
B cells และ T cells
ซึ่งเป็น proteins ที่ไหลเวียนในกระแสเลือด และ ในน้ำเหลือง และ
จะเกาะติดกับเชื้อโรคที่ทำให้เกิดการอักเสบ และ เซลล์ที่ผิดปกติต่าง ๆ
ตัวภูมิต้านทานเอง (antibodies)
จะทำหน้าที่กระตุ้นให้เซลล์ชนิดอื่นของระบบภูมิต้านทาน เกิดการตื่นตัว
เพื่อที่จะได้รู้จัก และ ทำลายตัวที่รุกล้ำเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งเราเรียกว่า Pathogens
(กระบวนการดังกล่าว เราเรียกว่า humoral immunity นั่นเอง)
จะทำหน้าที่กระตุ้นให้เซลล์ชนิดอื่นของระบบภูมิต้านทาน เกิดการตื่นตัว
เพื่อที่จะได้รู้จัก และ ทำลายตัวที่รุกล้ำเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งเราเรียกว่า Pathogens
(กระบวนการดังกล่าว เราเรียกว่า humoral immunity นั่นเอง)
T cells เมื่อมันถูกกระตุ้นให้ทำงาน...
มันสามารถทำลายตัวที่รุกล้ำร่างกาย (pathogens) ได้โดยตรง
T cells ยังมีบทบาทที่สำคัญในการควบคุมของระบบภูมิต้านทาน
โดยทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้ระบบทำงานมากเกินไป หรือ ทำงานน้อยเกินไป
กระบวนการดังกล่าว เราเรียกว่า mediated immunity
มันสามารถทำลายตัวที่รุกล้ำร่างกาย (pathogens) ได้โดยตรง
T cells ยังมีบทบาทที่สำคัญในการควบคุมของระบบภูมิต้านทาน
โดยทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้ระบบทำงานมากเกินไป หรือ ทำงานน้อยเกินไป
กระบวนการดังกล่าว เราเรียกว่า mediated immunity
ภายหลังการกำจัดตัวรุกล้ำ (invaders)
B cells และ T cells สามารถจำตัวบุกรุกร่างกายได้
และ เตรียมพร้อมที่จะจัดการกับการกลับมาของตัวรุกล้ำได้อีก
B cells และ T cells สามารถจำตัวบุกรุกร่างกายได้
และ เตรียมพร้อมที่จะจัดการกับการกลับมาของตัวรุกล้ำได้อีก
อ่านต่อ กด 2
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น