June 26, 2014
ได้กล่าวมาแล้วว่า...
คนสูงอายุส่วนใหญ่มักมีหลายโรค และกินยาหลายขนาน
จากการกินยาหลายขนานนี้เองที่ทำให้พวกเขามีโอกาสเกิดผลข้างเคียง
หรือเกิดอาการจากปฏิกิริยาระหว่างยา และประเด็นที่น่าเป็นห่วง คือ มี
คนสูงอายุจำนวนหนึ่งมาด้วยอาการเพิ่มอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งอาจเป็นอาการ
ของผลข้างเคียงที่เกิดจากการกินยา... แทนที่จะหยุดยาที่เป็นต้นเหตุ แต่
ผู้ทำการรักษากลับทำการรักษาอาการที่เกิดขึ้นใหม่ด้วยยาอีกตัว เพื่อทำ
การรักษาอาการที่เกิดใหม่...
การทำเช่นนั้นเป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง แต่เป็นการเพิ่มจำนวนยา
ให้แก่คนไข้ ทำให้คนไข้ได้รับยาเพิ่มมากขึ้น (prescribing cascade)
เป็นการซำ้เติมคนไข้...ด้วยการเพิ่มความเสี่ยงต่อการแพ้ยา หรือเกิดผล
ผลอันไม่พึงปราถนาจากปฏิกิริยาระหว่างยาขึ้นได้
วิธีที่ถูกต้องกระทำได้ง่ายนิดเดียว นั้นคือ ตรวจสอบให้ได้ว่า ปัญหาที่เกิด
เป็นผลมาจากยาตัวใด? และการแก้ไขคือการหยุดยา...
ไม่ใช่เพิ่มยาให้แก่คนไข้
ยกตัวอย่าง:
o คนไข้สูงอายุได้รับยา amitriptyline สำหรับรักษาอาการปวดปวดที่เกิดร่วม
กับภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ และ/หรือภาวะท้องผูก แต่ลืมไปว่า
ยา amitriptyline มีฤทธิ์ anticholinergic สามารถทำให้เกิดอาการปัสสาวะกักเก็บ
(urinary retention) เป็นให้กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (overflow incontinence)
ในกรณีดังกล่าว หากแพทย์ผู้ทำการรักษาไม่ทราบเรื่องนี้ เขาอาจสั่งยารักษา
อีกตัว ชือ oxylbutynin ให้แก่คนไข้ และยาที่สั่งให้แก่คนไข้กลับเป็นยาที่มีฤทธิ์
anti-cholinergic เหมือนกับยา amitriptyline ซึ่งจะทำให้อาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
เลวลงกว่าเดิม
ไม่เพียงเท่านั้น จากการใช้ยาที่มีฤทธิ์ anti-cholinergic action
ยังทำให้คนไข้ท้องผกูกได้อีกด้วย และหากแพทย์ยังไม่เข้าใจอีก ทำให้เขา
หรือเธอสั่งยาให้แก่คนไข้เพิ่มเข้าไปอีก
จากตัวอย่างที่เสนอ ปัญหาเริ่มต้นด้วยยา amitriptyline เพียงตัวเดียว แทนที่
จะหยุดยาที่เป็นตัวก่อให้เกิดปัญหา แต่แพทย์ผู้ทำการรักษากลับเพิ่มยาให้แก่คน
ไข้อีกสองขนาน ซึ่งเป็นวิธีการทีไม่ถูกต้อง...าเป็นการทำเรื่องง่ายให้เป็นเรื่องยาก
ที่ถูกต้อง และควรกระทำคือ การหยุดยาตัวแรก (amitriptyline) เท่านั้นเอง
o คนไข้ได้รับยากลุ่ม calcium channel blocker มาระยะหนึ่ง ต่อมาเกิดมีอาการบวม
ที่บริเวณข้อเท้า กรณีเช่นนี้ ไม่จำเป็นต้องสั่งยาลดบวม diuretics .ให้แก่คนไข้
เพราะไม่มีประโยชน์ต่อการกระทำดังกล่าว
.วิธีรักษาเพียงแค่หยุดยาตัวที่เป็นต้นเหตุเท่านั้นเอง
o คนไข้รายใดก็ตามที่รับประทานยากลุ่ม NSAIDs สามารถทำให้เกิดภาวะ dyspepsia,
hypertension หรือ heart failure... ในกรณีเช่นนี้ แทนที่จะสั่งยารักษา เราเพียงแค่หยุดยา
NSAIDs ก็เพียงพอแก่การ...
<< BACK NEXT >> P. 10: What are the likely consequences of stopping medicines?
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น